Nhân một năm VN trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), ngày 7-12, Hiệp hội Doanh nghiệp (DN) đầu tư nước ngoài (FDI) đã tổ chức hội thảo với chủ đề “DN FDI – hậu WTO” nhằm đánh giá kết quả đạt được và những thách thức mới nảy sinh cần tháo gỡ.
Ông Trương Đình Tuyển, cố vấn cấp cao của Chính phủ về chương trình hậu WTO, cho rằng một năm chưa đủ trải nghiệm để đánh giá VN được gì, mất gì nhưng đã có những chuyển biến đáng kể. Cơ hội rõ nhất là thị trường xuất khẩu của VN được mở rộng, thể hiện ở ba khuynh hướng. Đó là lần đầu tiên DN trong nước đạt tốc độ tăng trưởng xuất khẩu 22,1%, cao hơn khu vực FDI. Xuất khẩu dệt may 11 tháng đầu năm đạt 7 tỉ USD, chiếm 16% tổng kim ngạch xuất khẩu. Đáng lưu ý là nhóm “mặt hàng khác” tăng tới 30%, đạt 8,6 tỉ USD, chứng tỏ cơ cấu hàng xuất khẩu của VN đã có thay đổi.
Còn theo Cục Đầu tư nước ngoài, vị thế mới của VN cũng khiến dòng vốn FDI tăng lên đáng kể. 11 tháng đầu năm, VN thu hút gần 16 tỉ USD, tăng 40% so với năm 2006. Trong số 500 tập đoàn kinh tế hàng đầu thế giới, đã có 111 tập đoàn có mặt ở VN với mức đầu tư 12 tỉ USD.
DN phải đi đường vòng
Do hệ thống pháp luật trong nước chưa hoàn thiện, các DN FDI đang phải đối mặt với những khó khăn mới. Đáng kể nhất là việc cấp phép đầu tư và lĩnh vực phân phối, kinh doanh tại thị trường VN.
Khi trở thành thành viên của WTO, VN cam kết mở rộng cửa cho nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, các DN FDI được nhập khẩu hàng hóa nhưng không được bán lẻ tại thị trường VN, thay vào đó chỉ được phân phối cho một đại lý duy nhất (Nghị định 32, Thông tư 09 Bộ Công Thương).
Ông Nguyễn Trọng Bình, Phó Tổng Giám đốc Công ty LG Electronic VN, cho biết công ty này vừa đổi giấy phép mới và bổ sung chức năng nhập khẩu nguyên chiếc. Đối với các model mới chưa biết sức mua của thị trường, LG Electronic VN phải nhập khẩu nhưng rất lo ngại trong khâu bán hàng, vì theo quy định mới, LG Electronic VN sẽ chỉ được chỉ định một nhà phân phối cho một sản phẩm. Hệ thống phân phối của công ty hiện có 4 chi nhánh, tại mỗi TP lớn có thêm khoảng 6 nhà phân phối cấp dưới. Cùng một lượng hàng hóa, nếu ủy thác cho nhiều nhà phân phối sẽ tiết kiệm được chi phí. Nếu ủy thác cho một người phía Bắc nhập khẩu mà hàng lại tiêu thụ ở các tỉnh phía Nam thì chi phí vận chuyển sẽ bị đội lên, ảnh hưởng đến giá thành. “Chính phủ quy định như thế vì bị ám ảnh bởi hai chữ “phân phối” chứ không thỏa đáng. Như thế không khác gì bắt DN đi đường vòng”- ông Bình bức xúc.
Đại diện Công ty Xi măng Nghi Sơn tỏ ra băn khoăn vì theo quy định mới, DN không được tự quyết định một số vấn đề liên quan đến tài sản của Nhà nước trong DN nếu không được 60% số phiếu ủng hộ của cổ đông. Điều này khiến nhiều việc bị ách tắc vì trước đây chỉ cần có sự đồng thuận của 51%.
