Nguồn vốn của người Việt Nam ở nước ngoài đầu tư về nước liên tục tăng trong những năm vừa qua và góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Nhận xét về chính sách của Chính phủ miễn Visa cho kiều bào về nước, ông Nguyễn Bắc Thuận, Việt kiều Đan Mạch cho biết: Tôi rất cảm động khi Chính phủ ra Quyết định này. Tôi cảm động không những cho những người bạn của tôi, mà ngay cả bản thân tôi mặc dù tôi đi ra nước ngoài rất nhiều năm.
Đó cũng là cảm nhận chung của đông đảo người Việt Nam ở nước ngoài khi nhận được thông tin này. Đây là một trong nhiều chính sách của Nhà nước trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho người Việt Nam ở nước ngoài về sinh sống và đầu tư tại quê hương. Theo nhận xét chung của Việt kiều, những chính sách cởi mở này là cơ sở và là động lực thôi thúc kiều bào đẩy mạnh đầu tư về nước. Minh chứng cho điều này là dòng vốn của các kiều bào đầu tư về nước năm sau luôn cao hơn năm trước, nhiều công ty mới đã và đang được mở tại Việt Nam với nhiều ngành nghề khác nhau. Năm 2007 có 29 dự án mới của kiều bào đầu tư về nước với tổng vốn là 89 triệu USD, tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực chính là sản xuất phần mềm, bất động sản, may mặc và các dịch vụ tư vấn. Bên cạnh nguồn vốn đầu tư, lượng kiều hối về trong năm qua cũng đạt mức 5,5 tỉ USD. Và ngay trong những ngày đầu năm này, nhiều Việt kiều đang xúc tiến khởi công xây dựng những công trình, dự án mới ở trong nước.
Ông Bùi Văn Hòa, Chủ tịch Tập đoàn Mekong Group, kiều bào tại Nga, cho biết: “Trong chuyến về quê lần này chúng tôi dự lễ động thổ xây dựng nhà máy rượu Vodka công nghệ thuần túy của Nga với tập đoàn Sara của Việt Nam ở trong khu công nghiệp Nam Cấm thành phố Vinh. Tổng đầu tư dự án này 25 triệu USD. Đây là một trong những dự án đầu tiên của tập đoàn Mekong chúng tôi”.
Tuy nhiên, theo phản ánh của một số Việt kiều, vẫn còn một số vướng mắc cần sớm được giải quyết để khơi thông dòng vốn của kiều bào về nước nói riêng và dòng vốn đầu tư nước ngoài nói chung. Các văn bản pháp luật, chính sách của Nhà nước đối với người Việt Nam ở nước ngoài nói riêng và đối với các nhà đầu tư nói chung là khá đầy đủ, tuy nhiên việc thực hiện các chính sách này ở một số nơi vẫn còn chậm.
Ông Nguyễn Hoài Bắc, Việt kiều Canada, Giám đốc Công ty Cổ phần Phát triển Đại Sơn, nêu thực tế: “Trên Trung ương thì rất thông thoáng, nhưng các cơ quan chức năng thì chưa thông thoáng. Cụ thể nhất là trong trường hợp vừa qua trong khu công nghiệp của chúng tôi tại Chí Linh – Hải Dương, chúng tôi đã xây dựng các hạ tầng, hạng mục với tổng số đầu tư 1.000 tỷ đồng. Chúng tôi đã làm xong con đường và chỉ có đấu nối vào đường quốc lộ 18 mà Cục đường bộ vẫn chưa cấp phép, mặc dù đã có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, có văn bản của Bộ giao thông Vận tải. Theo quan điểm của tôi, đó là rào cản cho các nhà đầu tư”.
Nhiều Việt kiều cũng mong muốn đơn giản hóa thủ tục hơn nữa về mua bán, chuyển nhượng đất cho Việt kiều khi về đầu tư và sinh sống tại quê hương. Mặc dù Luật Nhà ở có hiệu lực được gần 2 năm nay, trong đó cho phép người Việt Nam ở nước ngoài về quê hương sinh sống và làm ăn được mua nhà, song cho đến nay rất ít Việt kiều đúng đối tượng theo quy định mua được nhà do thiếu các văn bản hướng dẫn, cách hiểu không thống nhất giữa các cơ quan về Việt kiều thuộc đối tượng mua nhà.
Dự kiến trong vài ngày tới, Dự thảo Đề án thí điểm cho phép người nước ngoài mua nhà Việt Nam sẽ được trình lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét và thông qua. Theo Đề án, các đối tượng thuộc diện thí điểm mua nhà gồm: Những người trực tiếp hoạt động đầu tư tại Việt Nam theo quy định của pháp luật đầu tư; Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam theo Luật đầu tư. Các doanh nghiệp này được mua nhà ở để cho những người nước ngoài đang làm việc tại doanh nghiệp đó thuê trong thời gian họ làm việc tại Việt Nam.v.v... Theo tính toán của Cục Quản lý nhà, Bộ Xây dựng, nếu Dự thảo Đề án này được thông qua, sẽ có khoảng 10.000 người nước ngoài và cả Việt kiều đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam đủ điều kiện mua nhà. Đây là tin vui đối với các nhà đầu tư nước ngoài nói chung và các Việt kiều không đủ điều kiện mua nhà theo Luật nhà ở nói riêng.
Đại diện nhiều Hội Người Việt nam ở nước ngoài cho biết, thời gian tới sẽ tập trung nguồn lực của bà con Việt kiều thành những nhóm để đầu tư về nước thay vì tiến hành các dự án lẻ tẻ mang tính cá nhân tự đầu tư như thời gian qua./.
