Trước những phản ứng của dư luận xung quanh vấn đề bất hợp lý trong thu phí trên tuyến Quốc lộ 3 cũ, đoạn qua địa phận huyện Phú Lương của nhà đầu tư BOT, chiều 22-3, UBND tỉnh đã có cuộc làm việc với Bộ Giao thông Vận tải (GT-VT) để bàn phương án tháo gỡ cụ thể. Tại cuộc làm việc, nhiều nội dung liên quan đã được thống nhất, trong đó có phương án miễn, giảm mức phí đối với một số đối tượng là người dân và cán bộ địa phương liên quan.
Theo đề nghị của UBND huyện Phú Lương: Bộ GT-VT và Bộ Tài chính xem xét miễn phí sử dụng đường bộ cho người dân có hộ khẩu thường trú tại hai xã Sơn Cẩm, Cổ Lũng và các xóm giáp ranh có xe ô tô chở người từ 7 chỗ trở xuống; miễn phí sử dụng đường bộ cho cán bộ, công chức, viên chức đang công tác tại huyện Phú Lương và huyện Đại Từ. Cùng với đó, đề nghị miễn, giảm phí sử dụng đường bộ cho tổ chức, cá nhân kinh doanh vận tải có trụ sở làm việc tại xã Sơn Cẩm và Cổ Lũng. Ông Phạm Bình Công, Chủ tịch UBND huyện Phú Lương thông tin thêm, số lượng xe ô tô con trong diện đề nghị miễn, giảm ở hai xã và hai huyện nói trên tuy không nhiều, nhưng thường xuyên đi lại, nên cần thiết có chính sách miễn, giảm. Tại buổi làm việc, ông Vũ Văn Cương, Chủ tịch UBND xã Cổ Lũng đề nghị thêm: Nên thống nhất phương án giảm mức phí tại trạm Quốc lộ 3 cũ so với trạm đặt trên tuyến đường mới Thái Nguyên - Chợ Mới vì đường cũ chỉ được cải tạo, nâng cấp thêm chứ không phải xây mới.
Thay mặt lãnh đạo tỉnh, đồng chí Nhữ Văn Tâm, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh khẳng định, tỉnh đã giao các sở, ngành, địa phương xem xét, tham mưu đề xuất phương án. Thường trực Tỉnh ủy cũng đã họp bàn và thống nhất đề nghị Bộ GT-VT có chính sách miễn, giảm cụ thể, khi nào có sự đồng thuận cao của nhân dân, lúc đó mới tiến hành thu phí trên tuyến Quốc lộ 3 cũ. Có ý kiến thêm về nội dung này, ông Tạ Văn Thuyết, Phó Giám đốc Sở GT-VT đề nghị, nếu có thể Bộ cho phép xây dựng Trạm thu phí tại tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên để hoàn vốn cho dự án Thái Nguyên - Chợ Mới và bỏ trạm thu phí trên tuyến Quốc lộ 3 cũ.
Trước những đề nghị của địa phương, đại diện nhà đầu tư, ông Trần Văn Đào, Chủ tịch Hội đồng thành viên của Công ty trách nhiệm hữu hạn BOT Thái Nguyên - Chợ Mới cho biết rằng, chính quyền địa phương cần tiến hành thống kê toàn bộ số hộ dân, cán bộ, công chức, viên chức thuộc diện đối tượng đề nghị miễn, giảm phí để nhà đầu tư có cơ sở trình lên cấp thẩm quyền xem xét.
Tại cuộc làm việc, đại diện Bộ GT-VT, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường đã giải đáp nhiều ý kiến đề nghị của địa phương, đồng thời thể hiện rõ quan điểm của Bộ xung quanh vấn đề đặt trạm thu phí tại tuyến Quốc lộ 3 cũ. Thứ trưởng Bộ GT-VT cho biết, Bộ đang đề xuất phương án giải quyết tổng thể những vướng mắc của các trạm thu phí trong toàn quốc và kiến nghị Quốc hội, Chính phủ có quy định chung cho các dự án BOT giao thông, tránh trường hợp mỗi địa phương áp dụng một mức. Đối với những thắc mắc về mức phí, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho rằng, do tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới chỉ là tuyến tiền cao tốc nên mức phí áp ở đây thấp hơn rất nhiều so với tuyến cao tốc. Căn cứ để áp dụng phí đối với mức giá dịch vụ (phí đường bộ) chính là dựa vào tổng mức đầu tư, thời gian dự kiến hoàn vốn và mức phí phải không cao hơn so với mặt bằng chung của khu vực.
Đối với các trường hợp được miễn, giảm, Thứ trưởng Bộ GT-VT cho hay, tất cả do đề xuất của tỉnh, huyện, nhưng phải dựa trên cơ sở những hộ dân đi lại thường xuyên trong ngày, hộ gia đình có xe ô tô từ 7 chỗ ngồi trở xuống. Với trường hợp là doanh nghiệp vận tải, người ít đi trên tuyến đường này sẽ không được miễn, giảm. Mức phí sau khi miễn, giảm sẽ không thấp hơn so với các trường hợp đã miễn, giảm ở trạm thu phí khác trong toàn khu vực miền núi phía Bắc. Các đối tượng khác thu theo giá dịch vụ đã được quy định. Riêng với xe buýt, Bộ sẽ nghiên cứu và xem xét các trường hợp qua lại thường xuyên trên tuyến đường cũ để miễn, giảm phù hợp. Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cũng khẳng định, sẽ không đặt vấn đề di chuyển trạm thu phí tại tuyến Quốc lộ 3 cũ đến vị trí khác vì đã có sự thống nhất của các bộ, ngành, tỉnh, huyện và được Chính phủ quyết định. Hơn nữa, nhà đầu tư đã bỏ khá nhiều kinh phí xây dựng, giờ đã gần hoàn thành. Khi nào thống nhất được mức thu, có sự đồng thuận của người dân mới tiến hành thu phí.
Đối với đề xuất bổ sung trạm thu phí trên tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên để hoàn vốn cho dự án này, Thứ trưởng Bộ GT-VT khẳng định không thể được vì quy định không cho phép thu phí chỗ này để hoàn vốn chỗ khác. Mặt khác, việc thu phí trên tuyến cao tốc sẽ để trả cho nguồn vốn ODA mà dự án này đã vay.
Tại cuộc làm việc, Bộ GT-VT và UBND tỉnh đã thống nhất sẽ nhanh chóng hoàn tất phương án miễn, giảm, đối tượng miễn, giảm cụ thể để thông qua các cơ quan liên quan và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, phấn đấu đến đầu tháng 5-2017 sẽ tiến hành thu phí trên cả hai tuyến. Thứ trưởng cũng đề nghị chính quyền địa phương tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền để người dân hiểu và ủng hộ các quy định của Nhà nước.