Không "nới tay" với các dự án chây ỳ

Kết quả kiểm tra các dự án đầu tư ngoài ngân sách của tỉnh mới đây cho thấy, có tới trên 87% dự án được kiểm tra bị chậm tiến độ hoặc không triển khai. Theo đề xuất của Đoàn kiểm tra cấp tỉnh, sẽ có gần 20 dự án trong diện phải thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư hoặc giấy chấp thuận chủ trương đầu tư.

Trước thực tế, nhiều dự án đầu tư ngoài ngân sách được cấp phép đầu tư hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng chậm triển khai hoặc không triển khai, UBND tỉnh đã thành lập Đoàn Kiểm tra, trong đó chia thành các tổ để đảm bảo thời gian quy định. Đây được xem là cuộc kiểm tra quy mô lớn nhất từ trước đến nay nhằm mục đích thanh lọc môi trường đầu tư, loại bớt các dự án chây ỳ. Kết quả cho thấy, trong 89 dự án được kiểm tra chỉ có 11 dự án cơ bản thực hiện đúng tiến độ, số còn lại gần như chưa triển khai hoặc để quá chậm.

Được biết, theo Quyết định kiểm tra ban đầu, dự kiến có 98 dự án trong diện kiểm tra, tuy nhiên sau rà soát đã có 9 dự án bị loại ra vì đã tiến hành kiểm tra trước đó hoặc đang làm thủ tục thu hồi. Đó là các dự án: Dự án xây dựng văn phòng, nhà ăn ca, nhà nghỉ trưa, bãi đỗ xe cho cán bộ, công nhân do Công ty CP Xây dựng và Thương mại Cường Thịnh - T.X Phổ Yên làm chủ đầu tư; Dự án đầu tư khách sạn cao cấp, nhà ăn, văn phòng đại diện Công ty và cửa hàng giới thiệu sản phẩm, chủ đầu tư là Công ty CP Thuận Trường An; Dự án Khu du lịch sinh thái Hồ Suối Lạnh do Công ty TNHH An Thái làm chủ đầu tư; Dự án đầu tư hạ tầng Cụm công nghiệp Phú Lạc 1 do HTX Công nghiệp và Vận tải Chiến Công làm chủ đầu tư…

Quá trình tiến hành kiểm tra cho thấy, không ít dự án để chậm tiến độ nhiều năm, chủ dự án đã được tỉnh gia hạn một số lần, song đến nay vẫn dậm chân tại chỗ. Đó là những cái tên không mới, đáng chú ý nhất là các dự án xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp, cụ thể: Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp Đại Khai, tại xóm Hang Le và xóm La Dịa, xã Minh Lập (Đồng Hỷ) do Công ty CP Gang thép Gia Sàng làm chủ đầu tư; Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng cụm công nghiệp Trúc Mai tại xã Lâu Thượng, huyện Võ Nhai do Công ty CP Sản xuất gang Hoa Trung đầu tư; Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng cụm công nghiệp Quang Sơn tại xã Quang Sơn, (Đồng Hỷ) do Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Hoàng Long đầu tư…

Lý giải về sự chậm trễ, chây ì này, các chuyên gia cho rằng mỗi lĩnh vực đều có những tồn tại nhất định, trong đó có cả những khiếm khuyết của cơ quan quản lý Nhà nước. Các chủ dự án kinh doanh bất động sản lý giải, do thị trường nhà đất gặp khó khăn, nên chủ dự án chưa vội đầu tư, chỉ triển khai cầm chừng để giữ đất. Còn các doanh nghiệp trong lĩnh vực khai thác, làm dịch vụ thì cho rằng, giá đầu vào tăng trong khi đầu ra một số sản phẩm công nghiệp gặp trở ngại nên phải dừng dự án. Các doanh nghiệp khai khoáng kêu ca vì tiến độ ghi trong Giấy chứng nhận đầu tư một số dự án khai thác khoáng sản rất ngắn khiến doanh nghiệp khó khăn. Mặt khác, nhiều chủ dự án phàn nàn về công tác giải phóng mặt bằng của chính quyền còn chậm trễ, người dân tranh thủ cơi nới, xây dựng đón đền bù, chính sách bồi thường còn chưa đồng nhất đã ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

Ngoài ra, công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn của cơ quan nhà nước về các trình tự thủ tục đất đai chưa sát sao, chưa hết trách nhiệm. Điều đáng quan tâm là việc chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc giấy chứng nhận đầu tư một số dự án còn thiếu tính khả thi, có hiện tượng chồng chéo đất trong các dự án. Khi chấp thuận đầu tư còn chưa xem xét kỹ dẫn đến một doanh nghiệp cùng lúc tiếp nhận nhiều dự án, khiến năng lực đầu tư bị quá tải. Hơn nữa, các chủ đầu tư dự án khu dân cư đô thị chủ yếu triển khai trên phần diện tích đất công, đất ruộng dễ thu hồi, còn phần đất có nhà cửa, kiến trúc chậm triển khai do giá thu hồi lớn, khó thực hiện bồi thường, không mang lại hiệu quả kinh tế cao. Còn các dự án đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp, nhà đầu tư chủ yếu trông chờ hỗ trợ tài chính của Chính phủ, đến khi không đươc hỗ trợ dẫn đến chậm hoặc không thực hiện dự án.

Theo đề xuất, sau đợt kiểm tra này có khả năng tỉnh sẽ gia hạn thêm cho các dự án để chậm tiến độ 2 năm; tháo gỡ khó khăn cho các dự án còn vướng mắc do các lỗi thuộc chủ đầu tư và cơ quan chức năng; xem xét tạo điều kiện để các dự án chậm tiến độ nhưng chủ đầu tư có nguyện vọng tiếp tục thực hiện và có tính khả thi cao. Mặt khác, sẽ cương quyết thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư hoặc hủy bỏ chủ trương đầu tư đối với những dự án không còn khả năng thực hiện, đã gia hạn nhiều lần.