Ngày 11-5, Giám đốc Sở Giao thông - Vận tải (GTVT) tỉnh Thái Nguyên đã ký văn bản báo cáo HĐND và UBND tỉnh về quá trình triển khai Dự án tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới và đề xuất hướng giải quyết những vướng mắc xung quanh việc đặt Trạm thu phí BOT trên tuyến Quốc lộ 3 cũ (QL3) đoạn qua địa phận huyện Phú Lương. Đây được xem là cơ sở để trả lời dư luận cũng như đáp ứng sự quan tâm đặc biệt của các đại biểu trước kỳ họp thứ 4 của HĐND tỉnh (sẽ khai mạc ngày 16-5 tới).
Trao đổi với chúng tôi, ông Trương Văn Phụng, Giám đốc Sở GTVT cho biết, thời gian qua dư luận khá bức xúc về việc đặt Trạm thu phí trên tuyến QL3. Trực tiếp Thứ trưởng Bộ GTVT cũng đã đến địa phương làm việc và bước đầu đưa ra các giải pháp, nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết được triệt để vấn đề. Trước thực tế trên, Sở GTVT mạnh dạn đề xuất hai phương án nhằm từng bước giải quyết triệt để những vướng mắc đó. Theo phương án 1, tỉnh sẽ đề nghị Bộ GTVT bỏ Trạm thu phí trên QL3 và đề nghị Chính phủ bố trí kinh phí hỗ trợ cho nhà đầu tư hoặc cho phép nhà đầu tư triển khai hoàn thiện những hạng mục còn lại của tuyến cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên, tiến hành thu phí trên tuyến đường này để hoàn vốn cho cả hai tuyến. Khi được hỏi, đề xuất này có phù hợp với quy định không, ông Trương Văn Phụng cho rằng không có gì vướng mắc và khẳng định đây là phương án sẽ giải được quyết triệt để vấn đề.
Phương án 2, tỉnh cần đề nghị có cơ chế chính sách giảm phí cho người dân lân cận khu vực đặt trạm thu phí trên tuyến QL3 và một số đối tượng thường xuyên qua lại trạm thu phí. Đồng thời, xem xét mức thu phí của trạm trên QL3 với mức thấp nhất có thể để tương ứng với kinh phí nhà đầu tư đã dành để sửa chữa tuyến đường này. Cùng với đó, đề nghị triển khai nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 37 đoạn Bờ Đậu - Đèo Khế để đảm bảo quyền lợi những người đi trên tuyến đường này phải nộp phí. Người đứng đầu Sở GTVT cũng cho rằng, cần phải quản lý chặt chẽ chi phí đầu tư, lắp đặt thiết bị thu phí tự động không dừng cho hai trạm thu phí trên để giảm ùn tắc và để minh bạch tài chính của dự án. Ông cũng khẳng định, chỉ sau khi có cơ chế, chính sách giảm phí phù hợp được người dân và doanh nghiệp cơ bản đồng thuận thì mới được tổ chức thu phí theo quy định.
Tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới thuộc quy hoạch mạng đường bộ cao tốc Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1734/QĐ-TTg ngày 1-12-2008. Đây là 1 trong 7 tuyến cao tốc hướng tâm Thủ đô Hà Nội. Đoạn Hà Nội - Thái Nguyên đầu tư bằng ngân sách Nhà nước; đoạn Thái Nguyên - Chợ Mới và nâng cấp, mở rộng QL3 đoạn từ km75 đến km100 theo hình thức BOT (đầu tư - khai thác - chuyển giao). Việc đầu tư xây dựng tuyến đường này nhằm giảm tải cho Quốc lộ 3 cũ hiện đã quá tải về lưu lượng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông, đồng thời phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội các địa phương liên quan. Đây là dự án do Bộ GTVT - cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quản lý. Ban Quản lý dự án giao thông 2 thuộc Bộ làm công tác chuẩn bị đầu tư và liên danh 3 đơn vị doanh nghiệp cùng thực hiện đầu tư. Dự án hiện đang đặt trạm thu phí trên cả hai tuyến đường (đường Thái Nguyên - Chợ Mới và tuyến QL3) với mục đích được lý giải là tránh trường hợp các phương tiện chỉ tập trung trên QL3 dẫn đến tình trạng quá tải, mất an toàn giao thông, đồng thời đảm bảo phương án tài chính cho dự án.
Quá trình triển khai dự án, Bộ GTVT đã nhiều lần làm việc với địa phương để thống nhất các nội dung triển khai, trong đó có trạm thu phí trên tuyến QL3 nhằm lựa chọn vị trí ít ảnh hưởng nhất đến người dân trong khu vực. Tuy nhiên, theo ông Trương Văn Phụng, bên cạnh những tác động tích cực nói chung của dự án, Bộ GTVT và các cấp, ngành ở địa phương cũng chưa lường hết được tác động, tính phức tạp của vị trí đặt trạm thu phí. Do đó, đã có những phản ứng từ phía người dân và một số đối tượng chịu tác động trực tiếp thời gian vừa qua.