Lâu nay, nhiều người vẫn cho rằng, trách nhiệm của chính quyền địa phương và doanh nghiệp (DN) trong quá trình thu hút đầu tư (THĐT) và triển khai các dự án đầu tư không thể bình đẳng. Trách nhiệm chính thuộc chính quyền còn DN là “thượng đế” trong mối quan hệ đầu tư. Tuy nhiên, quan niệm đó chưa phù hợp, nhất là trong bối cảnh môi trường đầu tư ngày càng thuận lợi như hiện nay. Trong mối quan hệ này, chính quyền địa phương và DN phải cùng cộng đồng trách nhiệm mới mong đạt được hiệu quả cao nhất.
Tỉnh ta đang chuẩn bị tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư năm 2018 (dự kiến vào tháng 6-2018) với mong muốn giới thiệu đến các nhà đầu tư (NĐT) trong nước, quốc tế về các tiềm năng, lợi thế cũng như định hướng, quan điểm, chính sách ưu đãi, các lĩnh vực THĐT cả giai đoạn 2018-2020 và các năm tiếp theo. Qua đây, nhằm thu hút các nguồn lực đầu tư, góp phần phát triển kinh tế -xã hội của tỉnh. Để đạt được kết quả tốt nhất sau khi tổ chức xúc tiến đầu tư, tỉnh đã chỉ đạo các ngành, địa phương một mặt đề xuất danh mục các dự án kêu gọi đầu tư, mặt khác nghiên cứu tham mưu các cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư, các phương án đảm bảo thuận lợi nhất cho NĐT trong quá trình triển khai dự án. Quan điểm của tỉnh là có trách nhiệm đến cùng với NĐT và các dự án đầu tư. Theo đó, lần này tỉnh chủ trương đổi mới phương pháp THĐT. Thay vì bị động chờ NĐT đăng ký, lần này tỉnh chủ động tiếp cận với NĐT trước khi tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư. Qua đây, cung cấp cho NĐT những thông tin về lĩnh vực mời gọi đầu tư, cơ chế chính sách ưu đãi, trách nhiệm của chính quyền và NĐT… Từ đó, giúp tỉnh chủ động nắm bắt năng lực, nhu cầu và kế hoạch của NĐT ngay từ ban đầu, tránh tình trạng dàn trải, đăng ký nhiều, thực hiện ít.
Sơ bộ hiện nay, toàn tỉnh có trên 160 dự án sẽ mời gọi đầu tư, trong đó có trên 60 dự án có quy mô đầu tư từ 300 tỷ đồng trở lên. Lĩnh vực công nghiệp có khoảng 9 dự án; thương mại, du lịch 8 dự án; hạ tầng giao thông đô thị 25 dự án; nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao 2 dự án; văn hóa, thể thao và du lịch 11 dự án; y tế 2 dự án, môi trường 5 dự án. Đặc biệt, sau khi chủ động tiếp cận, có 8 DN trong tỉnh đăng ký đầu tư vào 6 lĩnh vực gồm: Công ty CP thuốc thú y Đức Hạnh Marphavet, Công ty TNHH Hồng Hưng, Công ty CP chè Tân Cương - Hoàng Bình đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp; Công ty CP Đầu tư và Phát triển Yên Bình, Doanh nghiệp tư nhân Trung Thành đầu tư hạ tầng khu, cụm công nghiệp; Công ty CP Thương mại Thái Hưng, Công ty TNHH Hoàng Mấm, Công ty CP Đầu tư và Thương mại TNG đầu tư vào dịch vụ, thương mại; Công ty CP Đầu tư phát triển và Thương mại BCD đầu tư hạ tầng đô thị, văn hóa, thể thao…
Mặt khác, tỉnh giao cho các sở, ngành, đơn vị liên quan nghiên cứu xây dựng quy trình thủ tục và cam kết của chính quyền trong giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án đầu tư. Đây là một trong những điểm mới về THĐT của tỉnh nhằm nâng cao trách nhiệm của các cấp chính quyền trong giải quyết những khó khăn, vướng mắc cho NĐT. Từ trước đến nay, giải phóng mặt bằng thực hiện dự án luôn được xem là vấn đề khó, rào cản đối với THĐT. Thông qua quy trình, thủ tục và cam kết của chính quyền lần này sẽ tạo niềm tin cho NĐT, mở ra cơ hội lớn cải thiện môi trường đầu tư của tỉnh.
Có thể thấy, chính quyền địa phương đang thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong THĐT. Vậy, còn trách nhiệm của NĐT là gì? Theo giới chuyên môn, trách nhiệm của các DN khi đến đầu tư tại địa phương trước tiên phải chứng minh được năng lực thực sự của đơn vị mình. Năng lực ở đây chính là khả năng tài chính, cơ sở vật chất, trang thiết bị và lĩnh vực đầu tư đúng với sở trường. NĐT cần thể hiện sự quyết tâm và cam kết chắc chắn về dự án đầu tư cũng như lộ trình đầu tư với địa phương. Trong quá trình triển khai dự án, NĐT thực hiện đầy đủ nghĩa vụ, quyền hạn theo quy định pháp luật đối với địa phương và nhân dân sở tại; đảm bảo các yêu cầu về môi trường, hạ tầng giao thông…
Thực tế cho thấy, thời gian qua có không ít NĐT bỏ dở dự án giữa chừng hoặc bị thu hồi dự án vì thiếu năng lực tài chính; có dự án bị xử lý vi phạm vì không tuân thủ các yêu cầu về bảo vệ môi trường, chấp hành các quy định về đầu tư; có dự án để chậm tiến độ do NĐT chây ì vì cùng một lúc thực hiện quá nhiều dự án. Trước khi đầu tư, các DN này đều cam kết thực hiện dự án khả thi, nhưng thực chất lại không có khả năng triển khai theo cam kết. Thời gian qua cũng có biểu hiện NĐT đăng ký dự án nhằm mục đích giữ đất hoặc khi có cơ hội sẽ chuyển nhượng kiếm lời.
Qua đây cho thấy, trách nhiệm bình đẳng cả với chính quyền địa phương và NĐT. Tin tưởng rằng, khi trách nhiệm NĐT được xem trọng, Hội nghị xúc tiến đầu tư của tỉnh lần này sẽ thực sự lựa chọn được các DN uy tín, chất lượng với nhiều dự án quy mô, hiệu quả.
