Xác định mục tiêu hàng đầu là bảo đảm chất lượng, an toàn thực phẩm, trong vụ đông này, các hợp tác xã (HTX) nông nghiệp trên địa bàn tỉnh tiếp tục áp dụng kỹ thuật, quy trình sản xuất tiêu chuẩn để tạo ra sản phẩm rau, củ, quả an toàn. Nhiều HTX đã đầu tư nhà lưới để chủ động sản xuất trong điều kiện thời tiết phức tạp.
Trên địa bàn tỉnh hiện có 186 HTX nông nghiệp, trong đó có gần 20 HTX trồng rau, quả, hoa màu. Một số HTX đã hình thành vùng chuyên canh rau, số khác sản xuất kinh doanh đa ngành nghề, trong đó có trồng rau an toàn. Tại các vùng chuyên canh, một năm bà con luân canh 3 vụ rau, trong đó vụ đông được nhiều người dân coi là vụ trồng rau chính mang lại thu nhập cao.
Trong sản xuất rau vụ đông, thời tiết rét đậm và sương muối gây trở ngại lớn cho việc canh tác. Như những ngày qua, nhiệt độ ngoài trời về đêm có lúc xuống 10 độ C, ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng, phát triển của cây trồng. Để chủ động trong canh tác, các HTX đã làm nhà lưới trồng rau, như: HTX rau an toàn thị trấn Hùng Sơn, HTX rau an toàn Trung Na (Đại Từ); HTX Dịch vụ chăn nuôi và trồng trọt Phấn Mễ (Phú Lương); HTX Dịch vụ nông nghiệp Đông Cao (T.X Phổ Yên)...
Anh Nguyễn Xuân Hòa, Giám đốc HTX Dịch vụ chăn nuôi và trồng trọt Phấn Mễ cho biết: HTX thực hiện trồng rau an toàn trong nhà lưới với tổng diện tích hơn 1ha từ vụ đông năm 2016. Trồng rau trong nhà lưới đem lại hiệu quả hơn nhiều so với ngoài trời do tiết kiệm được chi phí, từ công chăm sóc cho tới thuốc bảo vệ thực vật. Đặc biệt, nhà lưới sẽ hạn chế tới mức thấp nhất ảnh hưởng khi thời tiết giá lạnh, sương muối trong vụ đông. Để có nguồn nước sạch tưới tiêu ổn định, HTX đã đào giếng khơi sâu 7m, tưới tự động cho rau. Ngoài ra, các loại thuốc bảo vệ thực vật chỉ được sử dụng trong giai đoạn đầu của rau và cách ly theo đúng quy định, ưu tiên sử dụng các chế phẩm sinh học và bón rau 100% bằng phân hữu cơ. Vụ đông năm nay, HTX đang triển khai trồng 7 sào dưa chuột, giống Thái Lan trong nhà lưới với năng suất cao gấp 3 lần giống dưa chuột thông thường, đạt 3-4 tấn/sào.
Năm nay, người dân thu hoạch lúa mùa chậm. Bên cạnh đó, cuối vụ mùa có mưa, đất ướt khiến người dân khó xuống giống rau, gây ra tình trạng khan hiếm, giá cả rau tăng vọt dịp cuối vụ mùa. Trước tình hình này, các HTX trồng rau trên địa bàn tỉnh đã triển khai ngay các phương án khắc phục. Đơn cử như tại HTX Rau an toàn thị trấn Hùng Sơn (Đại Từ), các thành viên trong HTX đã nhanh chóng gieo trồng các loại rau có thời gian sinh trưởng ngắn như cải thìa, cải ngọt, cải cúc... Sau khi thu hoạch các loại rau ngắn ngày ngay lập tức xuống giống các loại rau ưa lạnh vụ đông như: Bắp cải, su hào, xà lách, khoai tây, cải củ… Rau được trồng theo quy trình an toàn tiêu chuẩn VietGAP. Hiện nay, hơn 40ha rau an toàn của HTX đang cho thu hoạch. Trung bình mỗi tháng, HTX cung cấp ra thị trường trên 50 tấn rau an toàn. Đầu ra của HTX là Công ty cổ phần Chế biến nông sản Thái Nguyên và 8 trường học trên địa bàn huyện cùng một số cửa hàng thực phẩm an toàn tại T.P Thái Nguyên. Doanh thu của HTX đạt khoảng 600 triệu đồng/tháng.
Chị Đoàn Thị Thúy, thành viên của HTX rau an toàn thị trấn Hùng Sơn cho biết thêm: Gia đình tôi và hơn 120 thành viên khác trong HTX đã áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP từ nhiều năm năm. Vụ đông này, mặc dù thời tiết diễn biến phức tạp nhưng do áp dụng đúng quy trình nên diện tích rau của gia đình tôi sinh trưởng tốt, năng suất đạt 3-4 tạ rau/sào, cho thu nhập 2,5-3 triệu đồng/sào/lứa.
Từ việc áp dụng quy trình sản xuất an toàn, kịp thời khắc phụ những bất lợi của thời tiết, quá trình trồng rau vụ đông tại các HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh khá thuận lợi. Theo bà con, từ đầu vụ đông đến nay, rau sinh trưởng và phát triển nhanh, cho năng suất cao hơn năm ngoái từ 10-15%. Hiện, giá rau bình ổn ở mức 8.000 đồng/kg với rau ăn lá, 12.000-15.000 đồng/kg với các loại củ, quả. Một số HTX đã có cửa hàng giới thiệu sản phẩm và ký được hợp đồng bao tiêu đầu ra, nên việc tiêu thụ các sản phẩm không còn quá đáng lo ngại, hạn chế tình trạng tư thương ép giá. Tuy nhiên, từ nay tới cuối vụ đông, dự báo thời tiết sẽ còn nhiều diễn biến phức tạp, do vậy, các HTX cần có phương án để bảo vệ sản xuất, đảm bảo nguồn cung ổn định ra thị trường…