Gần 3 năm nay, cô gái trẻ Đào Thị Ngọc Linh dời nhà lên vùng Tân Cương nức tiếng để học kỹ thuật làm chè. Từ một người không có chút kiến thức gì, đến nay Linh đã từng bước gây dựng và trở thành Giám đốc một doanh nghiệp chè có tiếng ở nơi đây.
Ngã rẽ bất ngờ
Sinh năm 1990, thoáng trông Đào Thị Ngọc Linh như một học sinh cấp 3. Lần đầu nói chuyện, lại càng bất ngờ hơn khi biết Linh mới chỉ gắn bó với cây chè được thời gian ngắn. “Em sinh ra và lớn lên ở phường Hương Sơn, bố mẹ đều làm ở Công ty CP Gang thép Thái Nguyên. Học hết THPT, em quyết định thi vào Khoa Môi trường Trường Đại học Kỹ thuật công nghiệp Thái Nguyên. Được tuyển dụng làm đúng chuyên môn cho một doanh nghiệp tư vấn môi trường tại Hà Nội sau khi tốt nghiệp nhưng em đã quyết định bỏ giữa chừng chỉ sau 2 năm” - Linh kể.
Nói về thời điểm lên Tân Cương học kỹ thuật làm chè, Linh chia sẻ: Gia đình phản đối khá nhiều vì mức thu nhập của em ở công ty khi đó thuộc diện cao. Vả lại, bản thân chưa bao giờ uống trà, cũng không biết một chút gì về quy trình trồng, chăm sóc và chế biến chè. Em chỉ nghĩ đơn giản là muốn tự mình làm ra những sản phẩm từ cây chè đảm bảo các tiêu chí an toàn và giá trị. Bởi vùng chè Tân Cương vốn nổi tiếng cả nước nhưng giá trị kinh tế thu được không cao, người dân trực tiếp sản xuất lại chịu thiệt thòi nhất. Với những kiến thức học về môi trường, em tự tin mình sẽ làm được.
Nghĩ là làm, đầu năm 2015, Đào Thị Ngọc Linh chuyển hẳn lên nhà ông bà Lê Quý Nghìn và Phạm Thị Hạnh, ở xóm Hồng Thái 2, xã Tân Cương (T.P Thái Nguyên) để học cách làm chè. Gần 2 năm ăn ngủ với cây chè, Linh dần cảm nhận thế nào là một ấm chè ngon, đặc tính của cây chè để biết lúc nào phù hợp bón phân, tưới nước hay phun thuốc trừ sâu. Cùng với đó là kỹ thuật thu hái, bảo quản và chế biến sao cho sản phẩm làm ra đạt chất lượng tốt nhất. Khi đã tích lũy đủ kinh nghiệm, Linh quyết định thành lập Công ty CP Trà An Viên do mình làm Giám đốc.
Định hướng phù hợp
Xác định dù có học hỏi được một phần kiến thức làm chè nhưng vẫn chưa thấm vào đâu, Đào Thị Ngọc Linh quyết định hợp tác với những người dân có kinh nghiệm lâu năm ở vùng Tân Cương. Cụ thể, Công ty CP Trà An Viên đã thuê toàn bộ vườn chè của 3 gia đình (diện tích gần 20.000m2), các chủ hộ sẽ phụ trách luôn việc chăm sóc và chế biến. Linh đứng ra tổ chức xây dựng thương hiệu và tiêu thụ sản phẩm. Đây là mô hình đã được áp dụng phổ biến ở nhiều nước tiên tiến nhưng Việt Nam thì còn hiếm gặp. Bà Phạm Thị Hạnh nói: Hợp tác với Linh chúng tôi không lo khâu tiêu thụ hay giá cả đắt rẻ nữa, thu nhập cũng cao hơn trước.
“Thực tế khi Công ty CP Trà An Viên thành lập, ở Tân Cương đã có rất nhiều doanh nghiệp làm chè. Do vậy, em xác định phải có hướng đi riêng mới hy vọng tồn tại được” - Linh chia sẻ. Hướng đi đó bắt đầu bằng quy trình làm chè sạch theo tiêu chuẩn VietGAP. Mọi khâu từ chăm sóc, chế biến và bảo quản đều được kiểm soát chặt chẽ. Bộ chứng nhận chất lượng cũng được Linh kỳ công về tận Bộ Y tế hoàn thiện. Mẫu mã sản phẩm do tự tay cô chủ thiết kế hoặc đặt hàng riêng, đảm bảo không “đụng hàng” ý tưởng với những người đi trước. Việc đăng ký nhãn hiệu và tem truy xuất nguồn gốc cũng được thực hiện từ rất sớm.
“Ngay từ đầu, em đã xác định thị trường tiêu thụ chính của mình là Hà Nội và các thành phố lớn chứ không phải Thái Nguyên. Phân khúc khách hàng này quan tâm nhất đến mẫu mã, chất lượng và an toàn, giá cả đôi khi lại là yếu tố thứ yếu” - Linh nói với chúng tôi. Vì vậy, thông qua các mối quạn hệ hoặc mạng xã hội, Linh bắt đầu giới thiệu sản phẩm do công ty mình làm ra. Đồng thời trực tiếp đến các siêu thị, doanh nghiệp du lịch, và cửa hàng để liên hệ hợp tác. Linh kể: Những ngày đầu việc tiêu thụ tương đối khó, có tháng chỉ bán được vài chục cân chè. Thế nhưng em vẫn có niềm tin sẽ mở rộng được thị trường. Cũng có nơi họ đặt làm chè rẻ với số lượng lớn và ổn định nhưng em kiên quyết không nhận để bảo vệ thương hiệu.
Tuy là doanh nghiệp mới nhưng Đào Thị Ngọc Linh lại “dám” đầu tư dây chuyên công nghệ sản xuất rất bài bản. Đó là hệ thống đóng gói, hút chân không; máy nghiền bột chè xanh để làm matcha; phòng lạnh có thể bảo quản chè khô với số lượng lớn… Nhờ vậy, Công ty tạo ra đươc sản phẩm chè đa dạng, phục vụ nhiều phân khúc khách hàng.
Ý tưởng kinh doanh độc đáo
Tham quan khu vực trưng bày sản phẩm của Công ty CP Trà An Viên, chúng tôi thực sự thích thú khi chứng kiến nhiều sản phẩm được đóng gói với mẫu mã đẹp và ấn tượng. Từ loại có giá bình dân 400-500 nghìn đồng, đến chè búp nõn, chè đinh giá 2,5-3 triệu đồng/kg. Đặc biệt là 2 sản phẩm độc đáo matcha và hoa chè.
Thời điểm đầu năm 2017, Đào Thị Thùy Linh là người đầu tiên ở Tân Cương sản xuất bột chè xanh matcha theo công nghệ Nhật Bản. Điều đặc biệt trong quy trình làm ra sản phẩm này là vùng nguyên liệu được che phủ một lớp lưới sẫm để giảm 90% ánh sáng mặt trời, giúp lá chè xanh và có vị đậm hơn so với bình thường. Nguyên liệu làm matcha chỉ thu hái trong vòng 1 tuần khi búp chè đạt độ chuẩn nhất. Sau đó, chè được hong trong môi trường thoáng mát, trải qua các công đoạn hấp nóng, lạnh, dệt men trước khi đưa vào máy sấy. Từ thành phẩm này sẽ mang xay bằng cối đá thành bột cực mịn. Matcha có màu xanh và vị chát ngọt đặc trưng giúp cải thiện hệ thống miễn dịch, tăng cường sinh lực và tỉnh táo nhưng lại không gây kích thích dẫn đến mất ngủ. Linh thông tin: Matcha được khách hàng rất ưa chuộng, dù có giá khoảng 1,6 triệu đồng/kg nhưng vẫn không đủ cung cấp. Ngoài ra, Công ty hiện cũng là địa chỉ duy nhất ở Tân Cương cung cấp sản phẩm trà từ hoa và nụ cây chè trung du, có hương thơm đặc trưng và không gây mất ngủ.
Một hướng kinh doanh độc đáo và hiệu quả đang được Công ty CP Trà An Viên thực hiện là kết hợp du lịch cộng đồng với kinh doanh chè. Thông qua bạn bè và mạng xã hội, Linh giới thiệu về vùng chè Tân Cương và những dịch vụ mình có thể cung cấp. “Mỗi đoàn khách công ty tiếp đón khoảng 10-15 người. Giá trọn gói cho một người rất rẻ, chỉ khoảng 400.000-500.000 đồng/ngày, gồm cả dịch vụ ăn uống, nghỉ và tham quan. Du khách đến đây sẻ được trực tiếp trải nghiệm việc hái, sao chè theo cách truyền thống, ăn những món ăn liên quan đến chè như: cá kho chè, cơm nấu bột chè, chả thịt lá chè…đồng thời dẫn đi tham quan vùng chè và khu du lịch hồ Núi Cốc. Mục đích của chúng em không phải thu lãi từ du lịch mà để du khách trực tiếp thấy quy trình sản xuất, thưởng thức hương vị chè Tân Cương nức tiếng, từ đó quảng bá cho bạn bè và mua sản phẩm.
Nhờ chiến lược kinh doanh hợp lý, Công ty CP Trà An Viên ngày càng được nhiều người biết tới. Hiện nay sản phẩm của công ty làm ra không đủ đáp ứng đơn hàng của khách, nhất là dịp giáp Tết Nguyên đán đang cận kề. Đào Thị Ngọc Linh vui vẻ thông tin: Hiện, Công ty đã mở một cửa hàng trưng bày sản phẩm ở nội thành Hà Nội. Em cũng đang ấp ủ ý tưởng cho ra đời một số sản phẩm mới như, chè đen, chè hòa tan và ép tinh dầu từ quả chè…
Đầu xuân năm mới, chúc cho những ý tưởng kinh doanh độc đáo của cô gái trẻ này sẽ sớm thành hiện thực và Công ty CP Trà An Viên do em làm chủ sẽ tiếp tục phát triển hơn nữa.