Thoát nghèo từ cây rau bò khai

Sau thời gian tự mày mò, nghiên cứu, anh Ngô Văn Đắc, xóm Bản Đa, xã Kim Phượng (Định Hóa) đã thành công trong việc đưa cây rau bò khai từ rừng về trồng tại vườn nhà. Hiện anh có gần 1ha rau bò khai cho thu nhập trên 150 triệu đồng/năm. Nhờ đó mà gia đình anh đã vươn lên thoát nghèo và có cuộc sống ổn định.

Rau bò khai vốn là loại rau mọc tự nhiên trong rừng và thường được đồng bào miền núi lấy về làm thức ăn. Đây không chỉ là món rau ngon, có hương vị đặc trưng mà còn là một vị thuốc Đông y dùng để chữa một số bệnh về gan, thận và đường tiết niệu… Do vậy, bò khai là một loại rau đặc sản được rất nhiều người ưa chuộng.

Trước đây, người dân miền núi Định Hóa thường lên rừng hái rau bò khai về ăn hoặc đem ra chợ bán để kiếm thêm thu nhập. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, loại rau này ngày càng khan hiếm trên rừng nên giá bán rất cao. Có thời điểm, 1kg rau bò khai được người dân bán với giá gần 100.000 đồng. Nhận thấy đây là loại rau có giá trị kinh tế cao nên anh Ngô Văn Đắc đã vào rừng tìm cây giống để về trồng tại vườn nhà. Ban đầu, anh trồng thử 50 gốc nhưng bị chết gần hết. Không nản chí, anh tiếp tục lấy giống về trồng nhưng tỷ lệ cây sống vẫn rất thấp. Sau nhiều lần thất bại, anh đã rút được kinh nghiệm. Đó là cây rau bò khai vốn ưa bóng mát nên khi lấy từ rừng về cần phải giâm ở nơi mát mẻ khoảng 3 tháng đến khi cây bén rễ, ra mầm non thì mới đem trồng, khi đó tỷ lệ cây sống sẽ đạt trên 90%. Để cây sinh trưởng và phát triển tốt, anh Đắc đã trồng xen kẽ dưới tán các loại cây ăn quả như: cam, bưởi... nhằm tạo bóng mát cho cây bò khai.

Sau gần 5 năm tự mày mò nhân giống, đến nay, gia đình anh Đắc đã có gần 1ha rau bò khai cho thu hoạch. Mỗi ngày gia đình anh thu hoạch được khoảng 20kg rau bò khai. Thương lái đến tận nhà thu mua với giá trung bình 30.000 đồng/kg. Riêng tiền bán rau bò khai mỗi ngày gia đình anh cũng thu về khoảng 600.000 đồng. Bên cạnh đó, nắm bắt được nhu cầu của người dân về cây giống bò khai, từ cuối năm 2016, anh đã đầu tư xây dựng vườn ươm với quy mô 1,5 vạn cây/lứa. Từ đó đến nay, gia đình anh bán ra thị trường trên 4,5 vạn cây giống bò khai, thu về trên 400 triệu đồng/năm. Nhờ cây rau bò khai mà cuối năm 2016 gia đình anh Đắc đã thoát nghèo và có cuộc sống khấm khá. Gia đình anh không chỉ mua được xe máy mà còn xây dựng được căn nhà tầng kiên cố và lo cho con cái ăn học đàng hoàng.

Hiện nay, mô hình trồng rau bò khai cho hiệu quả kinh tế cao của gia đình anh Đắc đã được nhiều hộ gia đình trên địa bàn xã tìm đến học tập. Anh không ngần ngại chia sẻ mọi kinh nghiệm từ việc nhân giống đến quy trình chăm sóc, thu hái và cả đầu mối bao tiêu sản phẩm cho bà con. Nhờ đó mà đến nay, mô hình trồng cây rau bò khai đã được nhân rộng ra hàng chục hộ gia đình khác trên địa bàn xã Kim Phượng và những xã lân cận. Nhiều hộ gia đình đã thoát nghèo và có cuộc sống ổn định từ loại cây rau đặc sản này.

Bà Trần Thị Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã Kim Phượng cho biết: Trên địa bàn xã hiện có trên 20 hộ gia đình trồng cây rau bò khai với diện tích khoảng 3ha. Đây là loại cây trồng rất phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu của địa phương và có giá trị kinh tế cao nên chúng tôi đang khuyến khích bà con tiếp tục nhân rộng để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân. 

 
Thời gian gần đây, nhiều nhà hàng, siêu thị tại T.P Thái Nguyên và các tỉnh lân cận đã tìm đến gia đình anh Đắc để đặt hàng với số lượng lớn. Tuy nhiên, hiện tại sản lượng rau bò khai của gia đình anh chưa đủ để đáp ứng. Chính vì vậy, cuối năm 2017, anh Đắc đã vận động một số hộ dân trên địa bàn xã thành lập nên Hợp tác xã sản xuất sản phẩm nông nghiệp sạch Kim Phượng. Để làm được điều này, anh Đắc đã cam kết với Hội Nông dân xã sẽ cung ứng toàn bộ nguồn cây giống cho các hộ nông dân trên địa bàn xã có nhu cầu với giá bán chỉ bằng 80% giá thị trường. Đồng thời, anh sẽ trực tiếp hướng dẫn cách trồng, chăm sóc và thu hoạch rau bò khai cho người dân. Dự kiến, đến cuối năm nay, hợp tác xã sẽ cho thu hoạch và cung ứng ra thị trường khoảng 70-100kg rau bò khai/ngày, đủ đáp ứng nhu cầu đặt hàng của các nhà hàng, siêu thị lớn.