Tận dụng lợi thế về đất đai, khí hậu, những năm qua, nhiều người dân ở xã Dương Thành (Phú Bình) đã tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng bằng cách đưa những giống cây có năng suất cao, chất lượng tốt vào sản xuất. Trong đó, sự liên kết giữa các hộ dân lại với nhau, cùng sản xuất theo quy trình an toàn tại Hợp tác xã (HTX) rau, củ, quả Dương Thành, ở xóm Nguộn được đánh giá là một bước phát triển mới, đã và đang cho thấy triển vọng về kinh tế mà mô hình này đem lại.
Đi tham quan khu vực sản xuất của HTX rau, củ, quả Dương Thành, chúng tôi thấy những thửa ruộng xanh tốt với đủ loại cây trồng như: dưa chuột, ớt, đậu tương… Đáng chú ý nhất là những trái dưa lưới vàng ươm đang độ thu hoạch đua nhau lộ diện sau những tán lá xanh mướt trong diện tích hơn 2.000m2 nhà màng. Được biết, đây là lứa dưa đầu tiên của HTX, được trồng thử nghiệm trước khi nhân rộng từ tháng 4-2018. Theo đó, dưa được trồng trong nhà màng để chống mưa và côn trùng gây hại, đồng thời giúp giảm bớt chi phí sản xuất, đặc biệt là thuốc bảo vệ thực vật.
Ông Nguyễn Văn Quân, Giám đốc HTX rau, củ, quả Dương Thành cho biết: Việc trồng dưa phải đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật nghiêm ngặt từ khâu làm đất, kỹ thuật bón phân, nước tưới... Mặc dù, đây là vụ dưa đầu tiên nhưng tỷ lệ đậu quả lớn (70-80%), cây phát triển nhanh, cho trái đồng đều. Mỗi trái dưa lưới vàng trọng lượng dao động 1,7-2 kg/quả, ước tính sản lượng đạt từ 3,5-4 tấn. Mỗi năm, HTX có thể sản xuất 2 vụ dưa.
Ngoài dưa lưới vàng, hiện HTX rau, củ, quả Dương Thành còn trồng các loại rau, quả khác như: ớt, dưa chuột, đậu tương rau trên tổng diện tích hơn 1,6ha. Trong đó, năng suất của ớt đạt trung bình 8 tạ/sào/năm; dưa chuột đạt 15 tạ/sào/lứa (4 lứa/năm); đậu tương rau cho năng suất từ 4-6 tạ/sào/lứa (4 lứa/năm). Mặc dù trồng đa dạng các loại rau, củ, quả, song điểm chung đó là toàn bộ quá trình sản xuất đều được HTX thực hiện theo tiêu chuẩn VieGAP, sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật thảo mộc và đảm bảo thời gian cách ly hợp lý nhằm đảm bảo an toàn cho người trồng, chăm sóc và người sử dụng. Ông Nguyễn Công Đồng, thành viên của HTX cho biết: Trồng rau, màu hiệu quả kinh tế gấp 2-3 lần so với trồng lúa nếu chú tâm chăm sóc. Nhận thức được điều đó, chúng tôi bảo nhau tích cực nghiên cứu kỹ thuật qua sách, vở, tivi và cùng trao đổi kinh nghiệm với nhau. Từ đầu năm, HTX đã cho họp các thành viên lại và đăng ký các giống cây trồng, đảm bảo thời gian xuống giống đồng loạt cũng như diện tích canh tác cân đối.
Mặc dù mới đi vào hoạt động, thế nhưng với kinh nghiệm canh tác nhiều năm cùng tinh thần mạnh dạn đổi mới, tích cực đưa khoa học kỹ thuật vào sản xuất, các loại rau, củ, quả của HTX đã và đang cho thu hoạch với năng suất, chất lượng được đánh giá là tăng từ 15-20% so với phương pháp canh tác thông thường trước đây. Đặc biệt, để tránh tình trạng khó tiêu thụ nông sản, HTX đã thực hiện liên kết với doanh nghiệp để bao tiêu sản phẩm. Theo đó, HTX đã ký kết với Công ty TNHH Xuất nhập khẩu và Dịch vụ Đông Nam Á (Hải Phòng) và Công ty CP Xuất nhập khẩu toàn cầu (Bắc Giang) trong tiêu thụ dưa lưới vàng và đậu tương rau.
Ông Nguyễn Văn Quân cho biết thêm: Liên kết với doanh nghiệp, HTX có nhiều thuận lợi. Chúng tôi được cung cấp hạt giống đảm bảo chất lượng, đồng thời được bao tiêu toàn bộ sản phẩm đầu ra. Thêm vào đó, định kỳ hàng tháng, Công ty đều cử cán bộ kỹ thuật xuống tận nơi kiểm tra, hướng dẫn bà con, đảm bảo sản phẩm được chăm sóc đúng kỹ thuật và theo quy trình. Vừa qua, khi lứa dưa lưới vàng đầu tiên của chúng tôi được thu hoạch, nhân viên kỹ thuật của Công ty đã xuống HTX, dùng máy đo thử lượng đường trong quả. Theo đó, các sản phẩm dưa được xếp loại 1, 2, 3 và giá thu mua phụ thuộc vào độ ngọt, mẫu mã. Cụ thể: dưa loại 1 có giá 40.000 đồng/kg; loại 2 là 30.000 đồng/kg và loại 3 là 15.000 đồng/kg. Hiện tại, sản phẩm dưa lưới vàng của HTX đã có mã QR để nhận diện, truy xuất nguồn gốc.
Có thể thấy rằng, mặc dù mới được thành lập (giữa năm 2017), quy mô còn nhỏ (7 hộ dân) nhưng hoạt động của HTX rau, củ, quả an toàn Dương Thành đã bước đầu có hiệu quả. Theo lãnh đạo HTX, thời gian tới, HTX sẽ tiếp tục củng cố mối liên kết giữa nông dân với nông dân, giữa nông dân với doanh nghiệp cùng việc tích cực ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, mở hướng tiêu thụ thuận lợi cho cây trồng địa phương.