Ươm mầm xanh trên đồng ruộng

Sau những ngày nghỉ Tết, đón Xuân vui vẻ, đầm ấm, bà con nông dân trong tỉnh lại hối hả xuống đồng sản xuất cho kịp khung thời vụ. Do chuẩn bị tốt các điều kiện về nguồn nước, giống, phân bón… nên công tác gieo trồng vụ Xuân được triển khai rất khẩn trương, nhanh chóng.

Sáng mùng 5 Tết, đến cánh đồng xóm Ngoài, xã Xuân Phương (Phú Bình), chúng tôi cảm nhận được không khí lao động, sản xuất nhộn nhịp, khẩn trương. Nhiều thửa ruộng đã “no nước” được các con “trâu sắt” cày, bừa nhuần nhuyễn.  Những luống mạ non đang vươn lên xanh tốt. Chúng tôi bắt gặp gia đình chị Trần Thị Hảo, một hộ dân trong xóm đang kiểm tra cây mạ để chuẩn bị gieo cấy. Trò chuyện cùng chúng tôi, chị Hảo chia sẻ: Nhà tôi đã gieo mạ từ trước Tết Nguyên đán. Ăn Tết xong, chúng tôi bắt tay ngay vào dọn dẹp cỏ dại, dẫn nước vào ruộng. Với 5 sào ruộng, nhà tôi thuê máy cày, bừa chỉ sau 1 buổi là có đất để cấy. Nhiều năm nay, bà con chúng tôi thường đổi công cấy lúa luân phiên để cùng nhau hoàn thành kế hoạch gieo cấy cho kịp cơ cấu mùa vụ.

Không chỉ riêng gia đình chị Hảo, nhiều hộ nông dân khác trên địa bàn tỉnh cũng đang tất bật sản xuất vụ xuân. Chị Nguyễn Thị Mậu, ở xóm Huống Trung, xã Huống Thượng (T.P Thái Nguyên) cho biết: Được cán bộ khuyến nông hướng dẫn, chúng tôi đã áp dụng kỹ thuật trong trồng, chăm sóc lúa. Chẳng hạn như trong những ngày trời rét đậm, chúng tôi đã tiến hành che phủ nilon cho mạ để chống rét và ngăn chặn sự xâm nhập của vi-rút gây bệnh lùn sọc đen Phương Nam. Bên cạnh đó, hàng loạt tiến bộ kỹ thuật mới như sử dụng các giống lúa ngắn ngày, gieo mạ khay, làm đất bằng máy cơ giới… đã được bà con chúng tôi áp dụng để rút ngắn thời gian cấy lúa. Mấy ngày hôm nay, thời tiết liên tục rét đậm, nhiệt độ không khí dưới 15 độ C nên chúng tôi làm đất đợi sẵn mấy hôm nữa nắng ấm lên mới cấy.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, vụ xuân năm nay, toàn tỉnh có kế hoạch gieo cấy 28.750ha lúa, phấn đấu năng suất đạt 55,03 tạ/ ha, sản lượng đạt 158.200 tấn. Do sản xuất vụ xuân thường gặp rét đậm khi lúa trỗ nên trong cơ cấu mùa vụ, tỉnh quy định trà xuân muộn chiếm từ 97-98% diện tích, bà con gieo cấy xung quanh tiết “Lập Xuân”, ngày 4-2 (tức ngày 11-1 Âm lịch) và cấy tập trung từ ngày 10 đến 25-2 khi mạ được 2,5-3 lá. Các giống có thời gian sinh trưởng dài, bà con nên bố trí vào đầu khung thời vụ; còn các giống có thời gian sinh trưởng ngắn hơn bố trí vào cuối khung thời vụ.

Nét mới trong sản xuất vụ xuân năm nay đó là, bà con nông dân trong tỉnh đã tăng cơ cấu giống lúa mới có năng suất, chất lượng, giá trị kinh tế cao, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của tỉnh như: SL8H-GS9; TH3-4, TH3-3, Kinh sở ưu 1558, HKT99… Ngoài ra, ngành Nông nghiệp cũng khuyến cáo bà con tiếp tục chuyển đổi diện tích đất lúa một vụ, đất sản xuất lúa kém hiệu quả sang cây trồng hàng năm khác có giá trị, hiệu quả kinh tế cao và nuôi trồng thủy sản theo kế hoạch. Cùng với đó, khuyến khích bà con dồn điền đổi thửa, tích tụ đất đai, hình thành các vùng sản xuất tập trung quy mô lớn, sản xuất chuyên canh, hữu cơ, theo hướng hữu cơ và ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ, cơ giới hóa. Đẩy mạnh việc thâm canh, sử dụng giống năng suất, chất lượng ứng dụng quy trình kỹ thuật canh tác tiến tiến để nâng cao giá trị sản xuất; tăng cường cơ giới hoá. Các ngành chức năng cũng đẩy mạnh xúc tiến, hỗ trợ tiêu thụ gạo và một số sản phẩm từ gạo cho các giống lúa đặc sản đã xây dựng được thương hiệu của các địa phương.

Xác định nước tưới là khâu quan trọng đối với sản xuất, Công ty TNHH Một thành viên khai thác thủy lợi Thái Nguyên đã bám sát lịch thời vụ, phân công cán bộ, công nhân trực 24/24 giờ để kịp thời đưa nước về đồng. Lịch đóng, mở nước hồ Núi Cốc cũng đã được Công ty thông báo rộng rãi tới nhân dân các huyện, thành, thị trong tỉnh.

Theo ông Nguyễn Tá, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt - Bảo vệ thực vật, vụ xuân năm nay khởi đầu với nhiều yếu tố thuận lợi. Tuy nhiên, để đạt kế hoạch đã đề ra, trong thời gian tới, Chi cục sẽ tiếp tục duy trì công tác điều tra dự tính, dự báo, tăng cường điều tra bổ sung theo dõi sát diễn biến của dịch hại trên cây trồng. Đối với cây lúa, cần đặc biệt quan tâm theo dõi chặt chẽ bệnh đạo ôn, rầy lưng trắng, chủ động lấy mẫu rầy giám định, phát hiện sớm bệnh lùn sọc đen để đề xuất các biện pháp phòng trừ có hiệu quả, phù hợp với thực tế tại địa phương, đảm bảo an toàn cho sản xuất.

Tính đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh làm đất trồng lúa vụ Xuân được trên 80% và diện tích lúa đã cấy là hơn 300ha, tập trung ở các địa phương: T.X Phổ yên, T.P Sông Công, T.P Thái Nguyên và huyện Phú Bình. Theo Sở Nông nghiệp và PTNT, với tiến độ thực hiện như hiện nay, toàn tỉnh dự kiến sẽ hoàn thành gieo cấy lúa xuân trong tháng 2, bảo đảm tuân thủ đúng lịch khung thời vụ.