Nắng từ trên cao rọi xuống, hơi nóng từ đường nhựa hất lên, chúng tôi không ngần ngại đi giữa trời nóng hầm hập như táp lửa vào da thịt để đến với bà con nhân dân xóm Ao Trám, xã Động Đạt (Phú Lương) đúng hẹn. Nhưng điều kỳ diệu chúng tôi cảm nhận được ngay khi đặt chân đến Ao Trám là tình người thân thiện; khung cảnh thanh bình bởi từng vườn cây trước nhà trĩu quả; những vạt chè xếp nếp như sóng vờn đợi bàn tay người thu hái.
Ông Nhâm Văn Núi, Phó Chủ tịch UBND xã tấm tắc: Vùng đất Ao Trám được mẹ thiên nhiên ban tặng cho địa thế rất đẹp. Đồi bãi, rừng, ruộng đan xen cùng làng mạc đã tạo cho vùng đất này giống như bức tranh phong cảnh đa sắc màu. Ngày 6-3-2019, xóm Ao Trám được Chủ tịch UBND huyện Phú Lương cấp Giấy Công nhận đạt xóm Nông thôn mới kiểu mẫu năm 2018.
Là xóm nông thôn mới kiểu mẫu, Ao Trám vượt trội hơn rất nhiều so với các khu dân cư khác của tỉnh. Tôi nhận ra điều ấy khi đi trên từng trục đường phong quang, sạch đẹp, đầy hoa nở bên lề. Ông Nguyễn Đức Luân, Trưởng xóm, Trưởng ban Phát triển nông thôn mới Ao Trám nói như một đúc kết: Thành công trong xây dựng xóm nông thôn mới kiểu mẫu bởi ở xóm - những người được dân bầu ra để gánh vác trách nhiệm, luôn biết tôn trọng dân, làm việc không vụ lợi; mọi việc được triển khai dân chủ; có hương ước, quy ước rõ ràng nên đã tạo được sự đồng thuận lớn. Đây là nguyên nhân chính để Ao Trám huy động sức dân thực hiện hoàn thành các tiêu chí, đạt xóm nông thôn mới kiểu mẫu.
Còn ông Tô Trung Thành, Bí Thư Chi bộ cho biết: Xóm có 157 hộ, Chi bộ Đảng có 25 đảng viên. Triển khai thực hiện các phong trào thi đua, trong đó có việc đóng góp xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở, đảng viên và gia đình luôn tiên phong gương mẫu; nhân dân tích cực tham gia. Từ nhiều năm gần đây, chi bộ Đảng liên tục đạt hoàn thành tốt nhiệm vụ; xóm có 98% trở lên số hộ đạt gia đình văn hóa/năm; xóm nhiều năm liên tục đạt xóm văn hóa.
Đưa chúng tôi đến thăm khu nhà văn hóa, ông Luân kể: Năm 1997, xóm có 1 gia đình chuyển nhà về xuôi. Biết tin, bà con đã tự nguyện đóng góp tiền mua lại ngôi nhà ngự trên khu đất rộng hơn 1.000m2 để làm nơi hội họp chung. Năm 2011, ngôi nhà xuống cấp, nhân dân lại đồng tình phá dỡ ngôi nhà cũ để xây dựng lại ngôi nhà văn hóa mới, có 100 chỗ ngồi, trị giá xây dựng 167 triệu đồng, trong đó nhà nước hỗ trợ phần mái lợp. Đến năm 2018, Ban Phát triển nông thôn mới Ao Trám vận động nhân dân đóng góp được gần 250 triệu đồng để sửa chữa, nâng cấp nhà văn hóa lên 200 chỗ ngồi và đổ bê tông toàn bộ khu vực sân, bảo đảm an toàn cho thành viên các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, thể thao, câu lạc bộ phòng chống bạo lực gia đình sinh hoạt, tập luyện hằng ngày. Cũng năm 2018, Ao Trám hết hộ nghèo, 100% số hộ có điện thắp sáng, 100% số hộ có nhà xây kiên cố...
Trong nhà văn hóa, ngoài trang trí các khánh tiết theo quy định, còn có tủ sách pháp luật, và bộ hồ sơ do các cấp, ngành chức năng của tỉnh, huyện về kiểm tra, đánh giá các tiêu chí xóm đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, trong đó các tiêu chí về môi trường cảnh quan; văn hóa, gắn kết cộng đồng; hạ tầng cơ sở và quản lý Khu dân cư đều đạt chuẩn. Vui đấy, nhưng chúng tôi biết để trở thành xóm nông thôn mới kiểu mẫu, người dân xóm Ao Trám đã hiến hàng nghìn m2 đất cho xây dựng hệ thống giao thông,kênh mương nội đồng, đường điện chiếu sáng. Chỉ riêng trong thời gian 2 năm gần đây, nhân dân xóm Ao Trám hiến hơn 1.000 m2 đất, đóng góp gần 2.000 ngày công để mở rộng các tuyến đường nội xóm, làm mới được 1.200 mét đường cấp phối.
Bất chợt từ cụm loa thanh xóm vang lên dòng thông báo về tình hình phòng chống dich COVID-19; về sản xuất mùa vụ và phong trào thể thao, rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại. Tôi đứng lại bên đường nghe bản tin, và gặp dưới bóng nắng đổ dài của chiều muộn một số bà con rủ nhau ra đường làm vệ sinh môi trường. Bà Vương Thị Thành khoe: Từ 3 năm nay, gia đình tôi cũng như các hộ trong xóm rủ nhau trồng hoa đoạn lề đường trước cửa từng nhà. Còn bà Bùi Thị Tươi cho biết: Đã thành nếp, các hộ dân tự giác quyét dọn hết đoạn đường trước nhà chứ không trông chờ địa phương phát động tổng vệ sinh mới tham gia.
Trở lại khu nhà văn hóa lúc các sân thể thao đã lên đèn. Một không khí tưng bừng, phấn chấn bởi tiếng hò reo rộ lên mỗi khi có pha bóng đẹp. Các hoạt động phong trào đã tạo cho mọi người dân được gần gũi, chia sẻ, hỗ trợ nhau vươn lên trong cuộc sống… Tiễn chúng tôi đến đầu làng, ông Thành bắt tay thật chặt, khoe: Ở Ao Trám đã có nhiều hộ đạt thu nhập cả tỷ đồng/năm, như gia đình ông Hoàng Tiến Dũng làm chế biến lâm sản; ông Nguyễn Văn Hùng sản xuất vật liệu xây dựng; ông Lê Văn Quỳnh làm vườn ươm cây giống... Dù “chín người mười phương” hội lại lập thành xóm Ao Trám, nhưng mọi người dân sống đoàn kết, một nhà có việc thì cả xóm cùng lo. Thế mới là xóm nông thôn mới kiểu mẫu anh ạ.