Quả không to nhưng mọng, thơm, vị thanh ngọt là những gì chúng tôi cảm nhận khi được thưởng thức những quả hồng xiêm Xuân Đỉnh do gia đình chị Vũ Thị Thủy, xóm Yên Ngựa, xã Lâu Thượng (Võ Nhai) trồng. Đây cũng là những cây hồng xiêm Xuân Đỉnh đầu tiên được trồng trên đất Yên Ngựa, đem lại nguồn thu nhập trên 100 triệu đồng/sào/năm cho gia đình chị.
Dẫn chúng tôi thăm vườn hồng xiêm Xuân Đỉnh, chị Vũ Thị Thủy cho biết: Một lần về quê ở Khoái Châu (Hưng Yên), tôi thấy cây hồng xiêm Xuân Đỉnh của nhà chú họ trồng dễ chăm sóc, quả rất sai, bán được giá nên đem lại nguồn thu nhập khá cao so với nhiều loại cây trồng khác. Sau khi tìm hiểu kỹ thuật trồng và chăm sóc, năm 2013, hai vợ chồng tôi quyết định mua 100 cây hồng xiêm Xuân Đỉnh về trồng trên 3 sào đất bãi trồng ngô của gia đình. Sau 3 năm, vườn hồng xiêm đã cho thu hoạch lứa quả đầu tiên với 1 tấn quả, đem lại nguồn thu 25 triệu đồng. Thấy hiệu quả kinh tế cao, năm 2017, gia đình tôi tiếp tục trồng thêm 300 cây, hiện đang phát triển tốt, dự kiến 1 năm nữa sẽ cho thu hoạch.
Hồng xiêm Xuân Đỉnh ra quả quanh năm, song cho quả nhất là từ cuối năm trước đến tháng 3 Âm lịch năm sau. Hiện tại, với 100 gốc cây hồng xiêm Xuân Đỉnh trồng ban đầu của gia đình chị Thủy đã cho thu hoạch khoảng 12 tấn quả/năm. Vì quả thơm ngon, ngọt mát nên hồng xiêm của gia đình chị Thủy thu hái đến đâu đều được các thương lái trong và ngoài huyện đến tận nhà thu mua với giá từ 25.000 đến 30.000 đồng/kg. Như vậy trừ mọi chi phí gia đình chị có thu nhập trên 300 triệu đồng mỗi năm.
Chị Thủy chia sẻ: Để có một lứa hồng xiêm chín đều, bắt mắt phải chọn chọn hái những quả già, vỏ nhẵn bóng, có màu hơi đỏ hồng. Hái xong, ngâm quả trong nước khoảng 15 phút, rồi rửa sạch, vớt ra để ráo nước cuối cùng mới mang vào dấm.
Có thể thấy, cùng với những cây ăn quả được trồng nhiều ở xóm Yên Ngựa những năm gần đây như: cam Canh, bưởi, nhãn, na… thì hồng xiêm Xuân Đỉnh của gia đình chị Vũ Thị Thủy bước đầu đã cho thấy hiệu quả kinh tế cao. Điều này không chỉ góp phần chuyển đổi cơ cấu và đa dạng hóa cây trồng mà còn giúp người dân từng bước vươn lên, làm giàu chính đáng trên mảnh đất quê hương.