Nhằm nâng cao giá trị kinh tế trên một đơn vị diện tích đất canh tác, khoảng 5 năm trở lại đây, nhiều hộ dân ở các xã trên địa bàn T.P Sông Công đã chuyển đổi hình thức canh tác bằng việc trồng xen canh nhiều loại cây ăn quả. Từ đó, góp phần mang lại hiệu quả kinh tế cao, tăng thu nhập cho người dân.
Đến thăm mô hình trồng bưởi xen canh trồng dứa của gia đình bà Dương Thị Bàng, ở xóm Lý Nhân, xã Bá Xuyên, chúng tôi thấy phía trên là những trái bưởi sai lúc lỉu, bên dưới là những trái dứa chín vàng. Bà Bàng bảo: Trước đây, toàn bộ gần 1ha diện tích đất đồi của gia đình đều trồng keo. Phần diện tích tán dưới do không có thời gian làm nên đành để cỏ dại mọc. Sau khi tìm hiểu trên các phương tiện thông tin đại chúng và học hỏi kinh nghiệm từ những người dân xung quanh, khoảng 5 năm trở lại đây, gia đình tôi đã chuyển sang trồng bưởi xen canh trồng dứa. Đến nay, với trên 300 cây bưởi Diễn và hơn 10.000 gốc dứa, hằng năm, sau khi trừ chi phí cũng thu về 120 triệu đồng. Theo bà Bàng, khi trồng xen canh hai loại cây này với nhau, lượng phân bón giảm đáng kể. Hơn nữa, trồng dứa trên đất đồi vừa hạn chế cỏ dại mọc, vừa chống xói mòn đất, đồng thời giữ lại được lượng phân đã bón trong đất…
Không chỉ ở xã Bá Xuyên, nhiều hộ dân ở xã Tân Quang cũng tận dụng diện tích đất đồi để trồng xen canh nhiều loại cây ăn quả với nhau. Điển hình như gia đình chị Dương Thị Quyên, ở xóm Bài Lài. Chị Quyên cho hay: 5 năm trước, 1,5ha diện tích đất đồi của gia đình tôi chỉ trồng keo, cây tạp, hiệu quả kinh tế thấp. Nhưng nay, toàn bộ diện tích này tôi đã chuyển đổi sang trồng 1.200 cây bưởi Diễn, bưởi Da xanh; 600 cây ổi; 500 cây quất, mít Thái… Riêng với cây bưởi thì chỉ cho thu hoạch 1 vụ/năm. Còn cây quất và ổi thì cho thu hoạch quanh năm. Trung bình một năm, sau khi trừ chi phí, gia đình tôi cũng có thêm thu nhập gần 200 triệu đồng.
Hiện nay, T.P Sông Công chưa có số liệu thống kê cụ thể về diện tích xen canh một số loại cây ăn quả trên địa bàn. Tuy nhiên, có thể khẳng định, việc trồng xen canh các loại cây ăn quả như hiện nay đã và đang cho hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn so với việc chỉ trồng một loại cây trên cùng một đơn vị diện tích đất canh tác.
Ông Ngô Quảng Bá, Trưởng Phòng Kinh tế Thành phố cho biết: Trồng xen canh cây trồng trên diện tích đất đồi dốc đang là mô hình cho hiệu quả kinh tế cao. Người dân không những có thêm thu nhập từ loại cây trồng thêm mà còn góp phần hạn chế tối đa lượng đất xói mòn trên đất dốc, hạn chế cỏ dại mọc, tăng độ phì nhiêu cho đất… Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiến hành khảo sát cụ thể, đánh giá và có kế hoạch nhân rộng các mô hình xen canh cây trồng. Từ đó, có phương án hỗ trợ đối với từng mô hình theo Đề án Tái cơ cấu nông nghiệp của Thành phố.
Sự kết hợp giữa các loại cây ăn quả tuy là mô hình không mới nhưng đã góp phần tăng năng suất, hiệu quả cây trồng trên một đơn vị diện tích đất canh tác. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của cơ quan chuyên môn, khi trồng kết hợp bất kỳ một loại cây gì với nhau, bà con nên chú ý đến khoảng cách giữa các cây trồng, tạo điều kiện cho cây phát triển một cách tốt nhất…