Sau khi thực hiện giải thể Nông trường chè Quân Chu và tiến hành cổ phần hóa 100% vốn đơn vị Nhà nước, Công ty CP Chè Quân Chu đã rà soát, trả ra nhiều diện tích đất để địa phương quản lý. Tuy nhiên, trên 1.995ha đất doanh nghiệp trả ra đã được người dân tiếp quản, canh tác hàng chục năm nay nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) theo quy định của pháp luật…
Nông trường Chè Quân Chu được thành lập năm 1966 với diện tích được Nhà nước giao trồng chè, xây dựng cơ sở phục vụ kinh doanh lên đến 2.035ha và được phần giao 6 đội sản xuất quản lý. Đây là một trong những nông trường tiêu biểu của cả nước thời kỳ bao cấp. Sau đó, Nhà nước đã thực hiện cổ phần hóa để thành lập Công ty CP Chè Quân Chu.
Về tổ chức bộ máy đơn vị hành chính và địa giới cũng sự thay đổi khi Chính phủ có Nghị quyết số 05/NQ-CP ngày 13/01/2011 về giải thể thị trấn Nông trường Quân Chu để thành lập thị trấn Quân Chu thuộc huyện Đại Từ trên cơ sở điều chỉnh 227,5 ha diện tích tự nhiên và 397 nhân khẩu của xã Cát Nê; 907,81 ha diện tích tự nhiên và 3.639 nhân khẩu của xã Quân Chu. Do nhiều nguyên nhân, như: dây chuyền sản xuất lạc hậu; sản phẩm thiếu đa dạng, chất lượng không cao nên Công ty CP Chè Quân Chu gặp nhiều khó khăn sau khi cổ phần hóa nên buộc phải thu hẹp sản xuất, trả lại nhiều diện tích đất cho địa phương quản lý.
Đến nay, Công ty CP Chè Quân Chu chỉ còn quản lý trực tiếp một số diện tích phân tán. Ông Lê Trần Thanh, Giám đốc Công ty CP chè Quân Chu cho biết: Tổng diện tích đất Nhà nước giao cho đơn vị quản lý là 2.035ha để phục vụ trồng chè, xây dựng văn phòng, cơ sở chế biến, kinh doanh. Nhưng từ 2005 đến nay, Công ty đã có 4 lần rà soát, trả lại các quỹ đất không còn nhu cầu sử dụng cho địa phương quản lý. Đến tháng 6-2020, Công ty CP Chè Quân Chu chỉ còn thuê của Nhà nước trên 40ha để trồng chè và phục vụ các mục đích kinh doanh khác.
Như vậy, tổng quỹ đất Công ty CP Chè Quân Chu trả ra trong vòng 15 năm qua là trên 1.995ha đất và nhiều tổ chức, cá nhân đã tiếp quản, sử dụng, canh tác tại các địa phương, gồm: thị trấn Quân Chu, xã Quân Chu, xã Cát Nê (Đại Từ) và xã Phúc Thuận (T.X Phổ Yên). Tuy nhiên, nhiều diện tích đất Công ty CP Chè Quân Chu trả về địa phương quản lý vẫn chưa được đo đạc toàn diện, hình thành các tờ bản đồ, số thửa (nhiều diện tích đều ghi thửa số 0), phân chia loại đất để cấp giấy CNQSDĐ cho các tổ chức, cá nhân quản lý, sử dụng theo quy định của Luật Đất đai năm 2013.
Ông Trương Văn Anh, Chủ tịch UBND thị trấn Quân Chu cho biết: Thực hiện chỉ đạo của UBND huyện Đại Từ, địa phương đã nhiều lần rà soát và thống kê được 1.254,82ha đất Công ty CP Chè Quân Chu trả ra nhưng diện tích cấp được giấy CNQDĐ cho các tổ chức, cá nhân mới đạt 20%. Tương tự, xã Cát Nê thống kê được trên 400ha đất được cấp có thẩm quyền giao cho Công ty cổ phần Chè Quân Chu quản lý nhưng có tới 288ha người dân địa phương sử dụng ổn định từ trước năm 1993, 45ha Công ty trả ra qua các đợt nhưng phần lớn diện tích người dân chưa được cấp giấy CNQSDĐ.
Theo quy định của pháp luật, quỹ đất Công ty CP Chè Quân Chu không còn nhu cầu sử dụng, đã có văn bản chính thức trả lại cho địa phương quản lý và người dân địa phương đã quản lý, sử dụng ổn định, không có tranh chấp nên đề nghị UBND huyện Đại Từ, Sở Tài nguyên và Môi trường sớm tổ chức xem xét cấp giấy CNQSDĐ cho người dân.