Vụ xuân năm nay, toàn tỉnh có kế hoạch gieo cấy hơn 29.800ha lúa, trên 6.500ha ngô và 4.700ha rau màu các loại. Để cung cấp nước phục vụ gieo trồng, ngay từ cuối mùa mưa, các đơn vị được giao quản lý các hồ, đập lớn trên địa bàn tỉnh đã chủ động tích trữ nước. Đồng thời, tăng cường kiểm tra tình hình hoạt động, vận hành của hệ thống hồ chứa, kênh mương để đảm bảo hoạt động tốt, sẵn sàng cung cấp nước cho sản xuất vụ xuân.
Là một trong những hồ chứa lớn trên địa bàn huyện Đại Từ, có nhiệm vụ cung cấp nước tưới cho trên 200ha lúa và hoa màu của bà con các xã Cù Vân, An Khánh, thời điểm này, mực nước hồ Phượng Hoàng đã đạt 91% dung tích thiết kế. Trao đổi với chúng tôi, anh Đỗ Huy Hoàng, Cụm trưởng Cụm quản lý đầu mối hồ Phượng Hoàng chia sẻ: Trước khi vào vụ sản xuất, năm nào chúng tôi cũng phối hợp với các địa phương huy động người dân nạo vét nạo vét các cửa dẫn nước cùng hệ thống kênh mương, tạo thuận lợi cho việc dẫn nước phục vụ sản xuất, không để rò rỉ, thất thoát, lãng phí nguồn nước.
Tương tự, tại hồ Núi Cốc (T.P Thái Nguyên), mực nước hiện cũng đạt 96% dung tích thiết kế. Anh Nguyễn Xuân Thiêm, Trưởng phòng Quản lý nước và công trình (Công Ty TNHH Một thành viên Khai thác thủy lợi Thái Nguyên) cho biết: Căn cứ hướng dẫn cơ cấu giống, thời vụ gieo trồng vụ đông xuân năm 2021 của Phòng Nông nghiệp - PTNT các địa phương: T.P Thái Nguyên, T.P Sông Công, T.X Phổ Yên và huyện Phú Bình, Công ty đã có thông báo lịch đóng, mở nước trên toàn bộ hệ thống kênh Núi Cốc cấp nước tưới cho sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt và các nhu cầu dùng nước khác trong 6 tháng đầu năm 2021. Cụ thể, bắt đầu từ ngày 11-1 đến 9-2, và từ ngày 17 đến 28-2, Công ty sẽ mở nước trên toàn hệ thống để phục vụ nhu cầu lấy nước đổ ải, gieo cấy và tưới dưỡng lúa xuân của bà con. Vì thế, người dân cần chủ động theo dõi lịch đóng, mở nước của Công ty để có biện pháp dẫn nước vào ruộng và tiến hành gieo trồng trong khung thời vụ hợp lý để đạt năng suất cao nhất.
Tìm hiểu chúng tôi được biết, không chỉ riêng hai hồ Phượng Hoàng, Núi Cốc mà năm nay, các hồ chứa lớn trên địa bàn tỉnh đều có trữ lượng nước đạt cao hơn 10% so với mọi năm. Cụ thể, các hồ có dung tích lớn như: Bảo Linh (Định Hóa), Gò Miếu (Đại Từ), Quán Chẽ (Võ Nhai), Nước Hai (T.X Phổ Yên), Ghềnh Chè (T.P Sông Công)... đều có trữ lượng nước đạt từ 80 đến 100% dung tích thiết kế. Vì vậy, dự báo, nguồn nước tưới phục vụ sản xuất vụ xuân không đáng lo ngại như mọi năm.
Là đơn vị quản lý các công trình thủy lợi lớn trên địa bàn tỉnh (40 hồ chứa, 37 đập dâng, 5 trạm bơm), Công ty TNHH Một thành viên Khai thác thủy lợi Thái Nguyên đã chủ động các biện pháp để đảm bảo nguồn nước cho vụ xuân 2021. Cụ thể, từ khi kết thúc sản xuất vụ mùa năm 2020, Công ty đã chỉ đạo trạm khai thác thủy lợi các huyện, thành, thị chủ động tích trữ nước. Cùng với đó, tăng cường công tác kiểm tra tình hình hoạt động của các trạm bơm, hồ đập và khả năng tích trữ nước của các hồ chứa; kịp thời duy tu, sửa chữa một số công trình xuống cấp. Đến nay, cơ bản đã hoàn thành việc tu sửa các công trình, sẵn sàng cung cấp nước cho sản xuất. Ngoài ra, Công ty cũng tăng cường các biện pháp quản lý nguồn nước, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, tính toán lượng nước dự trữ cần thiết để đảm bảo nguồn tưới tiêu trong điều kiện thời tiết khô hạn.
Để tận dụng tối đa nguồn nước, bảo đảm đủ nước gieo cấy hết diện tích lúa xuân trên địa bàn tỉnh trong khung thời vụ, UBND các huyện, thành, thị đã chỉ đạo các địa phương tổ chức ra quân làm thủy lợi, tu sửa, nạo vét kênh mương; phối hợp chặt chẽ với đơn vị trong việc quản lý vận hành hệ thống thủy lợi trên địa bàn; đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân sử dụng nước tiết kiệm, hợp lý, tránh thất thoát nguồn nước.
Thời điểm này, bà con nông dân trong tỉnh đang tiến hành gieo mạ và dọn dẹp cỏ dại, gia cố bờ vùng, bờ thửa để chuẩn bị dẫn nước vào ruộng đổ ải, làm đất. Đối với diện tích cây vụ đông đã đến kỳ thu hoạch, bà con cần khẩn trưởng thu hoạch nhanh gọn và vệ sinh đồng ruộng để ngăn chặn mầm bệnh. Cùng với đó, bà con cần chủ động dẫn nước vào ruộng và không để các diện tích đã cấp đủ nước bị thất thoát và phải cấp lại ảnh hưởng đến tiến độ lấy nước, bảo đảm gieo cấy lúa, cây màu vụ xuân trong khung thời vụ tốt nhất.