Gia đình là hạt nhân của xã hội, gia đình tốt thì xã hội mới tốt. Vì vậy, xã Tiên Hội (Đại Từ) luôn xác định rõ vai trò, vị trí của từng gia đình trong xây dựng nông thôn mới (NTM). Địa phương chủ trương xây dựng NTM kiểu mẫu từ mỗi gia đình, mà khởi đầu là việc tập trung vào những khu vườn mẫu.
Nằm giữa những đồi chè bát ngát, khu vườn của ông Nguyễn Văn My, xóm Gò có khoảng 1.000 gốc mít Thái. Dù mới là năm đầu tiên mít cho thu hoạch, nhưng cây nào cây nấy đều trĩu quả. Nói về quá trình “kết duyên” với cây mít, ông My bộc bạch: Diện tích vườn đồi của gia đình vốn không bằng phẳng, nằm bám theo bờ đầm Du Kích. Trên diện tích này, trước đây tôi trồng 130 gốc vải, sau vài năm thu hoạch thấy không hiệu quả, gia đình lại phá đi để trồng chè. Tuy nhiên, qua một thời gian làm chè, do không có nhân lực nên tôi lại nung nấu ý định chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Sau khi tìm hiểu ở một số địa phương, nhận thấy cây mít không cần nhiều vốn đầu tư, lại dễ trồng và chăm sóc, nên tôi quyết định phá chè trồng mít. Dưới tán mít, tôi trồng rau ngót, tại những khoảng đất trống lại trồng thêm ổi. Mặc dù mít chưa cho thu rộ, nhưng mấy năm nay, gia đình cũng đã thu khoảng 50 triệu đồng mỗi năm từ rau ngót. Đối với cây mít, theo tính toán, với giá bán khoảng 30 nghìn đồng/kg, năm nay, gia đình dự kiến thu được hơn 100 triệu đồng. Tới đây, tôi sẽ quy hoạch và làm đường bê tông trong vườn để việc thu hoạch, vận chuyển mít thuận lợi hơn, đồng thời tạo cảnh quan sạch đẹp cho khu vườn.
Cách vườn mít của gia đình ông My không xa, khu vườn của gia đình chị Nguyễn Thị Quế, thuộc xóm Tiên Trường 1 nổi bật bởi mầu sắc rực rỡ của những luống hoa mẫu đơn bao quanh vườn thanh long đang ra trái đỏ rực. Cả khu vườn được chị Quế quy hoạch chi tiết từ đường đi, đến những luống hoa, rồi các trụ thanh long, tất cả được sắp xếp theo trật tự, hàng lối, ngăn nắp và đẹp mắt. Chị Quế chia sẻ: Trồng thanh long ruột đỏ rất ít sâu bệnh, nhanh cho thu hoạch, chỉ sau 1 năm trồng là có thể thu hái, cứ mỗi tháng lại cho thu một đợt, kéo dài 5 tháng/năm, nên thu nhập cao gấp 4 lần trồng chè.
Đây chỉ là hai trong số nhiều khu vườn mẫu ở Tiên Hội vừa cho hiệu quả kinh tế cao, lại tạo được cảnh quan xanh – sạch – đẹp theo chuẩn NTM kiểu mẫu. Đồng chí Trần Đức Quý, Chủ tịch UBND xã cho biết: Năm 2015, Tiên Hội đã được công nhận đạt chuẩn NTM. Đây là tiền đề để xã tiếp tục nâng cao chất lượng các tiêu chí, từng bước xây dựng NTM kiểu mẫu. Với đặc thù địa phương có nhiều mô hình kinh tế nông nghiệp, chủ yếu là chè, xen canh với các loại cây ăn quả, chúng tôi xác định khu vườn của các gia đình chính là điểm khởi phát để xây dựng NTM kiểu mẫu.
Theo đó, xã đã tổ chức cho người dân đi tham quan, học tập kinh nghiệm từ các mô hình kinh tế hiệu quả ở trong và ngoài huyện. Từ đó, giúp người dân lựa chọn được loại cây trồng phù hợp với đất đai, điều kiện lao động của từng hộ, nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao, nâng cao thu nhập. Tiếp đó, xã huy động sự vào cuộc của cả cấp ủy, chính quyền và các tổ chức đoàn thể thực hiện tuyên truyền để người dân quy hoạch lại vườn bãi, xen canh các loại cây phù hợp, trồng thêm hoa, xây dựng đường đi, không vứt rác bừa bãi trong vườn, giữ gìn vệ sinh sạch sẽ từ trong nhà ra vườn, ngoài ngõ. Từ việc lựa chọn một số khu vườn mẫu đại diện cho từng vùng, từng loại cây trồng khác nhau, đến nay, toàn xã đã có trên 100 vườn mẫu với nhiều loại cây trồng như: Bưởi Diễn, cam canh, nhãn, thanh long, chè, mít…
Nhờ những khu vườn mẫu này, đã góp phần nâng cao đời sống của người dân địa phương. Tính đến năm 2020, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt trên 45 triệu đồng/người/năm, vượt chỉ tiêu của tỉnh đề ra. Đặc biệt, cả xã chỉ còn 5 hộ nghèo đều thuộc diện bảo trợ xã hội. Kinh tế phát triển, người dân không những có điều kiện chỉnh trang nhà cửa, vườn tược, chuồng trại chăn nuôi, phục vụ đời sống, sinh hoạt của gia đình, mà còn tích cực đóng góp tiền, ngày công lao động xây dựng các công trình công cộng, thực hiện các tiêu chí về hạ tầng giao thông, văn hóa, thủy lợi… Ngoài ra, người dân cũng hăng hái tham gia làm đẹp đường làng, ngõ xóm, trồng hoa ven đường, giữ gìn vệ sinh, tạo cảnh quan nông thôn sạch đẹp. Quang cảnh của một xã nông thôn mới kiểu mẫu khang trang, trù phú, sạch, đẹp đang dần hiện hữu ở Tiên Hội.