Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Võ Nhai lần thứ XXII, nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra mục tiêu phấn đấu có thêm 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM của toàn huyện lên 10/14 xã. Với một huyện vùng cao có xuất phát điểm thấp, điều kiện kinh tế - xã hội có nhiều khó khăn như Võ Nhai, đây quả thực là mục tiêu khó. Để gỡ khó trong xây dựng NTM, huyện Võ Nhai đã đưa ra những giải pháp và lộ trình phù hợp với điều kiện thực tế.
Tính đến hết năm 2020, huyện Võ Nhai có 5/14 xã đạt chuẩn NTM, gồm: La Hiên, Lâu Thượng, Phú Thượng, Tràng Xá, Dân Tiến. 9 xã chưa về đích NTM đều là các địa phương thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số đặc biệt khó khăn. Trong đó, 1 xã đạt 18 tiêu chí (Bình Long), 3 xã đạt 13 tiêu chí (Liên Minh, Phương Giao, Vũ Chấn), 3 xã đạt 12 tiêu chí (Thần Sa, Cúc Đường, Thượng Nung), 2 xã đạt 11 tiêu chí (Nghinh Tường, Sảng Mộc). Tại các xã này, tỷ lệ hộ nghèo còn tương đối cao, số nhà tạm nhiều, một số địa phương chưa xây dựng được mô hình sản xuất hiệu quả, thậm chí có xã chưa có hợp tác xã sản xuất trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp, do tập quán sinh hoạt của người dân nên tỷ lệ hộ có nhà tắm, nhà tiêu hợp vệ sinh rất thấp...
Sau khi rà soát các tiêu chí NTM các xã chưa đạt chuẩn và khả năng các xã phấn đấu đạt chuẩn NTM trong giai đoạn 2021-2025, UBND huyện Võ Nhai đã xây dựng kế hoạch vốn cần đầu tư các công trình, dự án theo phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”. Đồng thời, lựa chọn và tập trung nguồn lực đầu tư cho 5 xã phấn đấu đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021-2025 với lộ trình cụ thể: Bình Long (2021), Liên Minh (2022), Cúc Đường (2023), Phương Giao (2024), Vũ Chấn (2025). Theo kế hoạch vốn cần đầu tư các công trình, dự án của UBND huyện Võ Nhai, tổng kinh phí đầu tư hỗ trợ cho 5 xã trên là gần 148 tỷ đồng, trong đó, ngân sách Trung ương 65,8 tỷ đồng; ngân sách tỉnh 53,1 tỷ đồng; ngân sách huyện, xã trên 4 tỷ đồng, nhân dân đóng góp 25 tỷ đồng.
Trong 5 xã phấn đấu về đích NTM giai đoạn 2020-2025, xã Bình Long hiện đang đạt 18/19 tiêu chí. Đồng chí Đàm Văn Lượng, Bí thư Đảng ủy xã cho biết: Sau ba lần “hụt đích” vào các năm 2016, 2018, 2020, đến nay xã vẫn còn 1 tiêu chí về môi trường chưa đạt. Để hoàn thành tiêu chí này, chúng tôi đang tập trung giải quyết vấn đề thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt, đảm bảo môi trường trong sản xuất, đồng thời tích cực tuyên truyền người dân xây dựng cảnh quan nông thôn “xanh - sạch - đẹp”. Còn tại xã Liên Minh, đồng chí Vương Việt Dũng, Bí Thư Đảng ủy cho hay: Chúng tôi còn 6 tiêu chí chưa đạt. Khó nhất là tiêu chí giao thông với hơn 10km đường trục chính từ trung tâm xã đến xóm Nác chưa được đầu tư xây dựng. Tổng khái toán để xây dựng tuyến đường này lên tới 24 tỷ đồng nên xã hiện đang xin chủ trương đầu tư của huyện.
Không chỉ có kế hoạch cụ thể trong việc bố trí vốn đầu tư xây dựng các công trình, dự án, huyện Võ Nhai còn xây dựng và triển khai Đề án phát triển nông - lâm nghiệp giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Mục tiêu của Đề án là tập trung phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, nâng cao thu nhập cho người dân, giảm nhanh tỷ lệ hộ nghèo. Thực hiện Đề án trên, ngay trong năm 2021, 7 dự án trong lĩnh vực trồng trọt và 2 mô hình trong chăn nuôi đã được đồng loạt triển khai.
Tại xã Cúc Đường, Bí thư Đảng ủy xã Nguyễn Hồng Sơn thông tin: Tỷ lệ hộ nghèo cao trong xã hiện còn ở mức cao, ở mức 18,96%, một số hộ vừa thoát nghèo có thu nhập ở mức thấp, nguy cơ tái nghèo lớn. Toàn xã hiện còn gần 40 nhà tạm, dột nát. Nhiệm vụ trước mắt và quan trọng hàng đầu của địa phương là tập trung xây dựng và nhân rộng các mô hình kinh tế hiệu quả, làm tốt công tác giảm nghèo, từng bước nâng cao thu nhập cho người dân. Còn tại xã Liên Minh, sản phẩm chè móc câu của Hợp tác xã dịch vụ nông lâm nghiệp Đại Tiến đang được huyện Võ Nhai tiến hành hỗ trợ xúc tiến thương mại và thực hiện chu trình đăng ký chứng nhận sản phẩm OCOP. Đối với xã Vũ Chấn, các mô hình, dự án tập trung vào phát triển cây chè, quế và chăn nuôi đại gia súc…
Nói về mục tiêu xây dựng NTM của địa phương, đồng chí Vũ Thị Huệ, Phó Chủ tịch UBND huyện Võ Nhai cho rằng: Ở những xã chưa đạt chuẩn NTM của huyện, khối lượng công việc cần thực hiện còn rất nhiều. Tại những địa phương này, dân trí không đồng đều, kinh tế còn nhiều khó khăn, khả năng đóng góp xây dựng hạ tầng NTM tương đối hạn chế, trong khi một số tiêu chí NTM lại phụ thuộc vào nhận thức của người dân như: Thu nhập, văn hóa, môi trường và an toàn thực phẩm, quốc phòng an ninh... Để tiếp tục thực hiện tốt Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM, Võ Nhai mong muốn các cấp, ngành tập trung nguồn lực hỗ trợ huyện xây dựng cơ sở hạ tầng. Đồng thời, tiếp tục có chính sách hỗ trợ địa phương xây dựng các mô hình, dự án, liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản, Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP)…