Thị trường vàng, đô la và biện pháp can thiệp?

NHNN cần có nhận định, phân tích cực kỳ chuẩn xác để có những biện pháp điều hành hiệu quả đối với diễn biến trên thị trường vàng và ngoại tệ hiện nay

Cuối cùng thì thông điệp cho phép các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu ngay 5 tấn vàng vào trưa nay (9/8) đã phần nào làm dịu thị trường vàng ở cả 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP HCM. Tuy vậy, tình hình thị trường vàng dự báo sẽ còn diễn biến phức tạp vì nhiều lẽ và đặc biệt vàng luôn có quan hệ mật thiết tới tỷ giá USD. Câu chuyện tỷ giá đồng USD liên tục tăng theo giá vàng cho thấy rõ điều đó.

Trưa nay (9/8), để hạ nhiệt trận sốt giá vàng lịch sử, có lúc vượt trên 46,2 triệu đồng/lượng, Ngân hàng Nhà nước đã công báo chính thức cho phép các đầu mối nhập khẩu 5 tấn kim loại quý này. Đã có đến 10 doanh nghiệp kim hoàn nộp đơn xin Ngân hàng Nhà nước cho nhập khẩu vàng. Theo ước tính, số vàng này có thể về tới Việt Nam trong 1-2 ngày tới.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Phó Tổng giám đốc Công ty Vàng bạc - Đá quý Phú Nhuận cho rằng: “Sau động thái cho nhập khẩu này, tôi tin giá vàng sẽ giảm xuống. Chưa cần biết số lượng bao nhiêu, chỉ cần có thông tin doanh nghiệp nhập khẩu, tâm lý người dân sẽ bình ổn lại".

Tiến sĩ Lê Thẩm Dương - Chuyên gia tài chính, Đại học Ngân hàng TP HCM đồng tình với giải pháp của Ngân hàng Nhà nước và khẳng định, quyết định cho nhập khẩu vàng sẽ giúp tâm lý người dân ổn định trở lại trong những ngày tới. Tiến sĩ Lê Thẩm Dương lạc quan: “Thị trường có thể bớt nóng và hy vọng giá vàng trong nước sẽ kéo được xuống sát với giá vàng quốc tế”.

Tuy vậy, Tiến sĩ Lê Thẩm Dương cũng khuyến nghị, ngay lúc này, Ngân hàng Nhà nước cần phải làm 2 việc: “Thứ nhất, phải làm tốt công tác tuyên truyền, phải phân tích được rõ ràng để người dân nhận thức được nguyên nhân vì sao giá vàng tăng. Thứ hai, thực hiện biện pháp quản trị tuân thủ, phải có sự can thiệp đối với đối tượng đầu cơ thì giá vàng thị trường trên thị trường sẽ giảm xuống”.

Rõ ràng, Ngân hàng Nhà nước đã có sự cân nhắc khá kỹ khi đưa ra con số 5 tấn vàng và đây là lượng vàng có thể bình ổn thị trường nhưng không gây tình trạng đầu cơ, đẩy tỷ giá đôla lên cao. Nói như thế bởi về nguyên lý, nếu cho nhập khẩu vàng với số lượng lớn sẽ gây áp lực lên tỷ giá rất lớn. Bằng chứng là khi giá vàng leo cao, giá USD ở cả thị trường ngân hàng và tự do đều tăng, áp sát ngưỡng 21.000 đồng/USD.

Chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, nếu giá vàng thế giới tiếp tục cao, USD bất ổn thì rất cần sự can thiệp đúng lúc từ Ngân hàng Nhà nước.

“Trong bối cảnh hiện nay, khi thị trường tài chính thế giới đang có nhiều thông tin không tốt lành, nhất là khi Mỹ bị hạ mức tín nhiệm trái phiếu Chính phủ. Trong khi đó, nhiều nước châu Âu đang lâm vào tình cảnh khó khăn vì nợ công. Những biến động này gây nên tâm lý bất ổn trong giới tài chính đầu tư cả thế giới, đẩy giá vàng thế giới lên. Tại Việt Nam, những nhà đầu tư, nhà tài chính và dân chúng cũng lo ngại bất ổn kinh tế và tìm nơi trú ẩn an toàn là vàng, khiến cầu vàng cao, tạo nên mất cân đối cung cầu nhất định và đẩy giá vàng cao như hiện nay. Với xu hướng thị trường tài chính thế giới, khi USD biến chuyển mạnh, liên quan đến giá vàng, có thể giá USD sẽ biến động tăng, nhưng tăng đến mức nào lại rất khó dự đoán. Do đó cơ quan quản lý Nhà nước cần có những biện pháp cân bằng thị trường”.

Đối với tình hình ở Việt Nam hiện nay, nhiều chuyên gia tài chính đồng tình với cách xử lý của Ngân hàng Nhà nước, đó là “trị cơn sốt vàng” trước, sau đó mới đến USD. Tuy nhiên, ông Nguyễn Minh Châu - Tổng Giám đốc Công ty Vàng bạc - Đá quí Bảo Tín Minh Châu vẫn đưa ra cảnh báo một lỗ hổng trong điều hành đó là, ngoài hoạt động xuất khẩu vàng ồ ạt của nhiều doanh nghiệp kinh doanh vàng, thì nhiều tổ chức tài chính lớn đã lợi dụng tình hình biến động giá cả vàng quốc tế, thực hiện tích lũy và găm giữ vàng từ hơn một tháng nay: “Chúng ta đã xuất khẩu quá nhiều vàng mà không quản lý về biên độ mua bán, chúng ta càng càng thu gom nhiều dẫn đến hụt nguồn cung hậu quả là giới đầu cơ có cơ hội làm giá”.

Rõ ràng, qua diễn biến thị trường vàng và USD có thể thấy giá vàng tăng đột biến đã xảy ra theo đúng kịch bản mà giới chuyên gia tài chính cảnh báo khi để nhiều doanh nghiệp trong nước lách luật, xuất khẩu hàng chục tấn vàng trang sức kiếm lời do chênh lệch giá thì nay lại quay trở lại nhập khẩu vàng với giá cao.

Một lần nữa điểm yếu cố hữu về quản lý thị trường vàng vốn nhạy cảm lại lộ ra khi giá vàng bị nhiều đối tượng đầu cơ làm giá, lợi dụng tâm lý của người dân để trục lợi, thậm chí làm loạn thị trường. Giá vàng trong nước quy đổi so với giá vàng thế giới đã có lúc chênh lệch lên đến 2 triệu đồng/lượng. Ngân hàng Nhà nước đã chính thức nhìn nhận, thị trường đang chịu sự chi phối của sự đầu cơ, làm giá.

Tiếp đó, thị trường USD một lần nữa bị ảnh hưởng bởi giá vàng. Một khi giá vàng bị thao túng, bị đầu cơ khiến cho nhiều đối tượng tích cực gom USD trên thị trường để tìm cơ hội nhập lậu vàng, đẩy sức ép lên tỷ giá, tạo điều kiện để thị trường ngoại tệ tự do nhen nhóm hoạt động trở lại.

Trong những ngày tới, Ngân hàng Nhà nước dự kiến tiếp tục cấp giấy phép nhập khẩu thêm 5 tấn vàng để cung cấp cho thị trường trong nước, đáp ứng nhu cầu của người dân. Tuy vậy, trước diễn biến rất phức tạp, khó lường của giá vàng thế giới, Ngân hàng Nhà nước khuyến cáo người dân thận trọng khi quyết định mua vàng để tránh thiệt hại không đáng có./.