Chiều 3-12, ông Trần Mã Thông cho rằng báo chí chưa hiểu hết ý của ông diễn đạt về trách nhiệm liên quan tới lô hàng có chứa 600 bánh heroin lọt qua sân bay Tân Sơn Nhất, khiến dư luận phản ứng sau cuộc gặp gỡ báo chí một ngày trước đó.
Nhận trách nhiệm
Ông Thông cho biết khi trả lời câu hỏi của các phóng viên, ông nói rõ về quy trình thông quan điện tử đối với lô hàng xuất khẩu mà bên trong có chứa 600 bánh heroin. “Ý tôi nói các cán bộ, nhân viên soi chiếu thuộc lực lượng an ninh sân bay Tân Sơn Nhất là người soi chiếu lô hàng, nhưng việc soi chiếu đó là để đảm bảo an ninh an toàn cho chuyến bay chứ không là soi chiếu hàng hóa. Tôi không hề đổ lỗi hay đá quả bóng trách nhiệm cho họ. Chúng tôi không bao giờ phủ nhận trách nhiệm của mình, quy định pháp luật nêu rõ trách nhiệm kiểm tra, kiểm soát hàng hóa là của lực lượng hải quan” - ông Thông nhấn mạnh.
Liên quan tới trách nhiệm trực tiếp của những người liên quan tới việc để lọt 600 bánh heroin, ông Thông nói: “Sau khi tiếp nhận thông tin về vụ việc phía Đài Loan phát hiện ma túy, chúng tôi rất bức xúc và cho kiểm tra lại toàn bộ quy trình tiếp nhận, xử lý, ứng dụng rủi ro đối với lô hàng. Qua kiểm tra hệ thống máy tính và những người có trách nhiệm liên quan, toàn bộ quy trình được tuân thủ chặt chẽ theo quy định. Việc để lọt 600 bánh heroin là một rủi ro trong quá trình áp dụng thông quan điện tử. Hiện chúng tôi đang chờ kết quả điều tra của cơ quan cảnh sát điều tra, từ đó đưa ra hướng xử lý kỷ luật cụ thể với những cá nhân, đơn vị có liên quan”.
Thiếu thông tin
Trả lời câu hỏi cụ thể là “lỗ hổng” nào khiến 600 bánh heroin lọt qua cửa hải quan, ông Thông nói: “Không thể đổ lỗi cho máy móc, tiêu chí là do con người đưa ra, cài đặt vào hệ thống máy tính. Chính sách của Nhà nước là ưu tiên cho hàng xuất khẩu, có tới 90% lượng hàng hóa xuất khẩu được hưởng ưu đãi thuế suất và miễn kiểm tra khi thông quan. Lỗ hổng ở đây là hải quan thiếu thông tin. Toàn bộ quá trình lập tờ khai, vận chuyển hàng hóa và thông quan đều bình thường, hải quan không nhận được bất cứ thông tin bất thường nào từ các cơ quan chức năng, tổ chức, cá nhân bên ngoài hay cảnh báo bất thường trong lô hàng nên để máy tính tự động xử lý, không kiểm tra thực tế”.
Theo ông Thông, chức năng kiểm tra thuộc trách nhiệm của hải quan, nhưng việc phòng chống buôn lậu, ma túy không thể chỉ một mình lực lượng hải quan làm được. Lực lượng hải quan cũng có cơ sở, nguồn tin và các biện pháp nghiệp vụ để phát hiện hàng lậu, ma túy, nhưng chỉ là phạm vi hẹp ở địa bàn cửa khẩu, chi cục chứ không mở rộng được ra bên ngoài.