Nợ đọng bảo hiểm xã hội hơn 13 nghìn tỷ đồng

Thông tin trên được ông Nguyễn Trí Đại - Trưởng Ban Thu (Bảo hiểm xã hội Việt Nam) cho biết vào chiều 26/10, tại Hội nghị cung cấp thông tin định kỳ về bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) tháng 10.

Theo ông Nguyễn Trí Đại, tình hình nợ đọng, trốn đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) xảy ra hầu hết tại các địa phương trong cả nước. Thực tế trong thời gian qua, ngành BHXH đã có nhiều nỗ lực nhằm hạn chế, ngăn ngừa tình trạng này song vẫn chưa đạt được hiệu quả như mong muốn.

Tính đến ngày 30/9/2016, nợ BHXH là 13.121 tỷ đồng, chiếm 6% số phải thu, trong đó: Nợ BHXH bắt buộc là 8.987 tỷ đồng, có 3.351 tỷ đồng là số nợ BHXH kéo dài trên 6 tháng, không chỉ nợ của các đơn vị khu vực kinh tế ngoài quốc doanh, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài mà bao gồm nợ của các đơn vị khu vực doanh nghiệp nhà nước, tập trung ở ngành giao thông, xây dựng và các tập đoàn đang thực hiện cơ cấu lại doanh nghiệp.  Nợ BHYT là 3.653 tỷ đồng, trong đó ngân sách địa phương nợ tiền đóng, hỗ trợ đóng BHYT cho một số đối tượng là 2.212 tỷ đồng. Nợ BHTN là 481 tỷ đồng, trong đó, ngân sách địa phương nợ tiền hỗ trợ quỹ bảo hiểm thất nghiệp trước năm 2015 là 27 tỷ đồng.

Nhiều doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi cố tình nợ đọng tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN của người lao động. Thậm chí có tình trạng doanh nghiệp đã thu tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN của người lao động (trừ tiền lương) nhưng chiếm dụng để sử dụng vào mục đích khác, không nộp vào quỹ BHXH, BHYT, BHTN. Tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN đã gây hậu quả nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng đến Quỹ BHXH, BHYT, BHTN mà còn xâm hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động, làm giảm tính nghiêm minh của pháp luật và mục tiêu chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước.

Để khắc phục tình trạng trốn đóng, chậm đóng BHXH, thời gian tới, ông Nguyễn Trí Đại cho biết: Cơ quan BHXH tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và thông tin, báo cáo kịp thời tình hình vi phạm pháp luật BHXH của các đơn vị trên địa bàn để có hướng chỉ đạo giải quyết, xử lý kịp thời. Đồng thời, công khai thông tin về các đơn vị trốn đóng, nợ tiền đóng BHXH số lượng lớn, kéo dài trên các phương tiện thông tin đại chúng như: Đài phát thanh, truyền hình, báo địa phương và gửi trực tiếp đến tổ chức công đoàn hoặc đại diện người lao động...

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Phạm Lương Sơn thông tin thêm:  Vừa rồi, BHXH Việt Nam đã  phối hợp với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam ký Quy chế phối hợp về trao đổi, cung cấp thông tin, tài liệu trong việc khởi kiện ra tòa án đối với các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN.

Phó Tổng Giám đốc Phạm Lương Sơn cho hay: Thời gian qua,  BHXH cũng rất kiên quyết với các biểu hiện lạm dụng, trục lợi. Với sự nỗ lực, hiện nay, tình hình kiểm soát trục lợi đang tốt hơn. Những điểm nóng như: Thanh Hóa, Thái Bình..., các cơ sở y tế công lập và ngoài công lập đã tự chấn chỉnh các biểu hiện “phản cảm”.

Quan điểm của BHXH Việt Nam về điều chỉnh tuổi nghỉ hưu là cần thiết

Liên quan đến vấn đề điều chỉnh tuổi nghỉ hưu, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho hay: Từ năm 1995 đến nay, BHXH thực hiện theo nguyên tắc "có đóng có hưởng". Trước đây, người Việt Nam có tuổi thọ trung bình khoảng 67 tuổi, bình quân tuổi nghỉ hưu là 54, thời gian hưởng lương hưu khoảng 13 năm thì thấy hợp lý. Hiện nay, tuổi thọ bình quân tăng lên 73, thời gian bình quân đóng BHXH và tuổi nghỉ hưu giữ nguyên dẫn đến thời gian hưởng lương hưu kéo dài khoảng 19 năm, tức là tăng thêm 6 năm thì Quỹ chắc chắn mất cân đối sớm.

“Tuổi thọ của người dân ngày càng tăng và sự mất cân đối giữa mức đóng và mức hưởng sẽ ảnh hưởng đến khả năng cân đối của Quỹ BHXH trong dài hạn nếu không kịp thời điều chỉnh chính sách cho phù hợp” - ông Trần Đình Liệu nói.

“Quan điểm của BHXH Việt Nam về điều chỉnh tuổi nghỉ hưu là cần thiết và thực chất là đưa chế độ hưu trở về bản chất - chế độ bảo hiểm tuổi già” - ông Trần Đình Liệu nhấn mạnh