Nỗi đau con trẻ và trách nhiệm của người lớn

Xâm hại tình dục (XHTD) trẻ em đã và đang trở thành vấn đề nhức nhối của toàn xã hội, trong đó có địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Đằng sau nỗi đau con trẻ là trách nhiệm của người lớn và cộng đồng. Dạy cho con biết thế nào là những hành vi XHTD để phòng tránh, bản thân người lớn cũng không nên quá chủ quan tin tưởng vào mối quan hệ quen biết - đó là những điều mà bậc cha mẹ nào cũng cần quan tâm.

Vụ việc cháu T.N.H, sinh năm 2008, ở xã Bảo Cường (Định Hóa) bị XHTD mới đây khiến nhiều người phẫn nộ khi thủ phạm được xác định có mối quan hệ quen thân với gia đình. Chuyện là nhà của T.N.H nằm ở khu vực khá hẻo lánh, cách xa trung tâm xóm. Mẹ và bố dượng vì hoàn cảnh kinh tế khó khăn nên thường xuyên đi làm ăn xa. Vì vậy  có nhờ một người là bạn thân của bố dượng thỉnh thoảng sang nhà trông nom giúp hoặc đưa cháu đi học. Trong thời gian này, đối tượng thực hiện hành vi xâm hại tại nhà cháu và nhà của mình. Mỗi lần như vậy T.N.H được cho một số tiền nhỏ mua đồ ăn vặt hoặc đồ chơi. Chị Trần Bảo Khánh, Trưởng phòng Công tác xã hội và Phát triển cộng đồng, thuộc Trung tâm Bảo trợ và Công tác xã hội (Sở Lao động, Thương binh - Xã hội) trăn trở: Sự việc chỉ bị phát hiện khi đội ngũ cộng tác viên ở cơ sở đến nhà khảo sát và phát phiếu điều tra về vấn để bảo vệ quyền trẻ em. Cháu T.N.H khi đó mới hỏi bố mẹ là hành vi như vậy có phải là xâm hại không. Nghĩa là cháu hoàn toàn không có ý thức rằng hành động của kẻ mình gọi bằng chú là sai trái, bệnh hoạn. Chỉ biết khi được cho quà là thấy vui và đồng ý. Đối tượng sau đó bị Công an xã Bảo Cường tạm giữ, giao cho Công an huyện Định Hóa lấy lời khai và thực hiện các bước điều tra truy tố.

Trên địa bàn xã Khe Mo (Đồng Hỷ) cũng vừa xảy ra một vụ án hiếp dâm bé gái 10 tuổi. Theo đó, vào ngày 28-5, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an huyện Đồng Hỷ tiếp nhận đơn tố giác của anh P.M.T, sinh năm 1978, trú tại xóm Ao Rôm 2, xã Khe Mo với nội dung tố cáo việc con gái là cháu P.T.A.T, sinh năm 2009 bị một người đàn ông cùng xóm hiếp dâm. Ngay sau khi tiếp nhận đơn, lực lượng chức năng đã xử dụng các biện pháp nghiệp vụ điều tra và chưa đầy 2 ngày sau đã thu thập đầy đủ tài liệu chứng cứ xác định Phạm Văn Sang, sinh năm 1969, trú tại ở cùng xóm Ao Rôm 2 là đối tượng có hành vi phạm tội. Việc gia đình phát hiện ra vụ việc cũng khá ngẫu nhiên. Anh P.M.T có vợ đang đi lao động xuất khẩu, 3 bố con ở nhà làm nông nghiệp. Một hôm hàng xóm thấy P.T.A.T cầm 100 nghìn đồng, thắc mắc làm sao cháu có số tiền này nên nói chuyện với bố cháu. Truy vấn mới biết đối tượng Sang cho cháu tiền sau khi thực hiện hành vi XHTD với cháu T.

Bên cạnh xâm hại trẻ nhỏ là hành vi quan hệ tình dục với trẻ tuổi vị thành niên. Dư luận ở huyện Phú Lương gần đây nhắc nhiều đến vụ án liên quan đến đối tượng Nguyễn Văn Khánh (sinh năm 1998) có hành vi cạy cửa vào nhà chị Đ.T.N. (sinh năm 1982) ở xóm Yên Thủy 4, xã Yên Lạc đe dọa giết cả hai mẹ con để được quan hệ tình dục. Sự việc diễn ra từ cuối năm 2017 nhưng đến nay chưa được giải quyết dứt điểm. Đáng chú ý là trước đó, Khánh đã nhiều lần giao cấu với cháu N.T.N. (sinh năm 2002), cháu gái con anh trai chồng chị N. khi chưa đầy 14 tuổi, làm cháu có thai và phải nghỉ học sinh con khi chưa học hết kỳ I lớp 9. Tòa án Nhân dân huyện Phú Lương cũng xét xử, ra bản án sơ thẩm về tội giao cấu với trẻ em đối với Nguyễn Bảo Khánh. Không có thống kê chính xác nhưng các hành vi giao cấu với trẻ dưới 16 tuổi (một số có quan hệ yêu đương) chắc chắn không phải số ít.

Thiếu tá Hạc Sơn Linh, Phó Trưởng Công an huyện Định Hóa thông tin: Chỉ tính từ đầu năm tới nay, trên địa bàn huyện xảy 4 vụ XHTD trẻ em; có 2 đối tượng bị đưa ra xét xử là Hoàng Văn Mão, sinh năm 1999, ở xóm Đình, xã Phượng Tiến bị phạt 24 tháng tù giam; Ma Đình Long, sinh năm 1992, ở xóm Túc Duyên, xã Quy Kỳ bị phạt 12 tháng tù giam, cùng tội danh giao cấu với người dưới 16 tuổi. Theo ông Linh, tội phạm xâm hại tình dục, quan hệ với người ở tuổi vị thành niên có một phần nguyên nhân từ sự thiếu hiểu biết, không được trang bị đầy đủ kiến thức của giới trẻ. Nhiều cháu được xác định là có tình cảm yêu đương và phát sinh quan hệ tình dục. Những trường hợp này khi bị phát hiện sẽ bị xử lý hình sự. Tuy nhiên có nhiều người cố tình che giấu vì xấu hổ, gia đình cũng không có biện pháp bảo vệ đối với con cái.

Là người nhiều năm tham gia hỗ trợ các trường hợp trẻ em bị xâm hại tình dục, chị Trần Bảo Khánh chỉ ra thực tế: Phần lớn các vụ xâm hại trẻ em lại đến từ những người thân quen như hàng xóm, bạn của bố mẹ, thậm chí có quan hệ huyết thống. Lợi dụng sự non nớt của con trẻ và chủ quan của người lớn mà làm điều xằng bậy. Trung bình, mỗi năm chúng tôi hỗ trợ trên dưới 10 trường hợp XHTD trẻ em, gồm hỗ trợ ổn định tâm lý, kỹ năng phòng chống xâm hại và vẫn đề pháp lý. Tuy nhiên, đây mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Nhiều gia đình cố tình giấu hoặc tự thỏa thuận giải quyết tình cảm với nhau. Cũng có khi vụ việc đã chuyển cơ quan điều tra khởi tố nhưng không nhờ đến chuyên viên công tác xã hội trợ giúp.

Chị Phùng Thị Thơm, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo trợ và Công tác xã hội (Sở Lao động, Thương binh - Xã hội) nhận định: Để phòng tránh xâm hại tình dục ở trẻ em thì gia đình là nền tảng đầu tiên và quan trọng nhất. Đáng tiếc là nhiều gia đình chưa quan tâm điều này một cách đúng mức, nhất là ở khu vực ở nông thôn, miền núi. Để bảo vệ con cái, gia đình nên quan tâm giáo dục cho cả con trai lẫn con gái biết những hành vi như thế nào được gọi là XHTD. Bố mẹ phải dạy cho con biết những bộ phận nhạy cảm trên cơ thể không được để người lạ sờ vào; dạy con biết tự bảo vệ mình bằng cách nói cho người lớn biết ngay việc mình đã bị đụng chạm hay sờ soạng. Ngoài ra, cần dạy trẻ biết cách phòng ngừa như: Không đi về khuya, không đi vào chỗ tối, không ở một mình với người khác giới nếu không phải là người thân thích, ruột thịt. Các bậc cha mẹ cần lưu ý dạy về giới tính con từ sớm để trẻ nhận biết rõ nguy cơ, từ đó chủ động phòng tránh. Đồng thời, việc phối hợp với các cơ quan chức năng để trợ giúp cho trẻ bị xâm hại cần chặt chẽ và tăng cường hơn nữa, bởi nỗi đau bị xâm hại có thể đeo đuổi, ám ảnh các em suốt cả cuộc đời.