Sử dụng mạng xã hội lừa đảo chiếm đoạt tài sản; tung tin giả để câu like, bán hàng, thậm chí để được nổi tiếng; phát tán thông tin xấu, độc để bôi nhọ cá nhân, tổ chức, tuyên truyền chống phá Đảng, Nhà nước… Đã có hàng chục nạn nhân bị lừa mất tiền tỷ qua mạng xã hội. Nhiều đối tượng đưa tin giả trên mạng xã hội bị xử lý trước pháp luật…
Lừa đảo chiếm đoạt tiền tỷ
Đầu năm 2018, chị L. ở huyện Võ Nhai khi sử dụng mạng xã hội Facebook thì có một người đàn ông tên nước ngoài kết bạn và nhắn tin làm quen. Sau một thời gian nhắn tin trò chuyện thân mật, người đàn ông cho biết đang sinh sống tại Mỹ và sẽ chuyển cho chị một gói quà có giá trị lớn thông qua công ty chuyển hàng quốc tế tại T.P Hồ Chí Minh. Cuối tháng 2-2018, chị L. nhận được cuộc điện thoại của một người xưng là nhân viên công ty chuyển hàng quốc tế thông báo có một món quà được gửi từ nước ngoài về Việt Nam. Để hoàn tất thủ tục nhận quà, chị phải chuyển 16 triệu đồng vào tài khoản của chúng. Chị L. cho biết: “Sau khi nộp tiền rồi, chúng gọi điện cho tôi liên tục bảo phát hiện ra là số quà rất giá trị nên yêu cầu nộp thêm 45 triệu đồng nữa thì mới mang gói quà ấy trả. Sau đó, chúng lại yêu cầu tôi gửi thêm với nhiều lý do như phí trông kho, phí rửa tiền... Tổng cộng tôi đã gửi 7 lần với số tiền hơn 1 tỷ đồng”.
Từ đầu năm 2018 đến nay, trên địa bàn tỉnh xảy ra trên 30 vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua mạng xã hội Zalo, Facebook, mạng điện thoại, với tổng số tiền gần 4 tỷ đồng. Thiếu tá Nguyễn Quốc Huy, Đội trưởng Đội Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh cho biết: Tội phạm sử dụng rất nhiều thủ đoạn, cụ thể như: Đột nhập tài khoản Facebook, Zalo để nhắn tin cho người thân của chủ tài khoản đó, yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản khác với lý do là cần gấp để xử lý công việc; giả danh công an, kiểm sát liên hệ cho bị hại nói họ vi phạm pháp luật, yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản của đối tượng để chiếm đoạt. Hoặc sử dụng mạng xã hội nhắn tin, kết bạn và tự giới thiệu là người nước ngoài có tiềm lực kinh tế, tài chính rất lớn, có mong muốn gửi tiền, quà về Việt Nam. Khi các đối tượng nhắn tin gửi tiền, gửi quà về, sau đó một nhóm khác gọi điện cho bị hại yêu cầu phải nộp tiền lệ phí vào một số tài khoản của đối tượng để chiếm đoạt tài sản.
Tung tin giả, hậu quả thật
Thời gian gần đây, nhiều tài khoản mạng xã hội đăng những thông tin rất giật gân như: “Chính thức đập Hồ Núi Cốc sáng nay bị vỡ…”; “Cảnh báo: Tình trạng bắt cóc trẻ em ở Thái Nguyên đang diễn ra nhiều hơn và manh động hơn mọi người nhé…” ; “Tin sốc: Công an tỉnh Điện Biên bắt tạm giam thiếu úy công an hình sự tỉnh Thái Nguyên để điều tra kẻ chủ mưu trong vụ án bắt cóc và sát hại nữ sinh giao gà gây chấn động chiều 30 Tết…”. Những thông tin này nhanh chóng lan truyền trong cộng đồng mạng, khiến nhiều người hoang mang, lo lắng và hoài nghi. Chị T. ở phường Hoàng Văn Thụ (T.P Thái Nguyên) nói: Tôi thật sự hoang mang mạng xã hội chia sẻ thông tin về sự việc bắt cóc trẻ em tại khu vực Trường Mầm non 19-5 trên địa bàn phường và nạn bắt cóc trẻ em, bắt cóc người để lấy nội tạng xảy ra trên địa bàn tỉnh. Tôi sợ còn không dám cho con đi học, đi ra ngoài chơi…
Những chủ tài khoản Facebook như: Đào Xuân Hòa đăng tin sai sự thật hồ Núi Cốc bị vỡ, bị cơ quan chức năng xử phạt 12,5 triệu đồng; Nguyễn Sơn Tùng đăng tin sai sự thật về nạn bắt cóc trẻ em, bị xử phạt 12,5 triệu đồng; Trần Thị Huyền Trang đăng tin sai sự thật về bắt tạm giam thiếu úy công an bị xử phạt 10 triệu đồng.
Nhiều đối tượng còn lợi dụng mạng xã hội để thực hiện hành vi tung tin thất thiệt, bôi nhọ, hạ uy tín danh dự của cá nhân, cơ quan, tổ chức. Điển hình như trường hợp Nguyễn Văn Trường, trú tại phường Phú Xá (T.P Thái Nguyên) bị khởi tố về hành vi lợi dụng các quyền tự do, dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Từ tháng 6/2017 đến 1/2018, Trường đã quay các video clip, viết bài phát tán trên mạng Facebook với nội dung bôi nhọ, hạ uy tín, vu khống, công kích, xúc phạm một số cá nhân, cơ quan Nhà nước làm công tác tố tụng ở Trung ương và trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Trung tá Dương Hồng Chiến, Phó Trưởng phòng An ninh chính trị nội bộ (Công an tỉnh) thông tin: Đối tượng thường dựa vào các thông tin có thật, có tính thời sự, sau đó xen kẹp, luồn các ý xấu, tạo cảm giác cho người xem, người đọc các thông tin mình đưa ra là đúng, khách quan… làm cho người ta dần dần thay đổi lập trường và cuối cùng là đi đến chống đối. Sự nguy hại của các thông tin xấu, độc là rất lớn, nó làm cho con người ta từ nhận thức sai dẫn đến hành động sai và hành động sai có thể dẫn đến vi phạm pháp luật và bị xử lý. Qua kinh nghiệm đấu tranh, tôi thấy rằng, người đọc phải nhận diện đúng các trang mạng chính thống và xem trên phương tiện thông tin đại chúng để nắm thông tin chính xác, khách quan.
Thiếu tá Nguyễn Quốc Huy, Đội trưởng Đội Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh khuyến cáo: Đối với những thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên mạng, đặc biệt là Facebook và Zalo, nếu có người yêu cầu chuyển tiền qua tài khoản ngân hàng phải thông tin ngay cho cơ quan chức năng, đặc biệt là thông tin cho cơ quan công an nơi gần nhất để xử lý.