Chiều 20-4, tại Hà Nội, sau gần 10 ngày xét xử sơ thẩm vụ án thất thoát tài sản xảy ra tại Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO), Hội đồng xét xử (HĐXX) đã đưa ra phán quyết đối với 19 bị cáo.
Theo đó, dựa trên các tài liệu của cơ quan điều tra, cáo trạng truy tố của viện kiểm sát, quá trình xét hỏi và tranh tụng tại tòa, cũng như xem xét các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, HĐXX đã tuyên mức án cao nhất là 9 năm 6 tháng tù đối với bị cáo Trần Trọng Mừng, nguyên Tổng Giám đốc TISCO. Bị cáo Mừng được xác định chịu trách nhiệm toàn diện về hiệu quả Dự án. Khi nhà thầu vi phạm thì phải thực hiện việc xem xét dừng, thu hồi tiền tạm ứng, áp dụng điều khoản phạt hợp đồng, báo cáo người có thẩm quyền xem xét hủy và đấu thầu lại theo quy định. Tuy nhiên, bị cáo đã trực tiếp đề xuất, chỉ đạo giải quyết hợp đồng trái quy định gây thất thoát đặc biệt nghiêm trọng tài sản của Nhà nước.
Cùng tội danh “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, 13 bị cáo khác bị tuyên phạt, gồm: Trần Văn Khâm, nguyên Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc TISCO 8 năm 6 tháng tù; Ngô Sĩ Hán, nguyên Phó Tổng Giám đốc, Trưởng Ban Quản lý Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 – TISCO 8 năm tù; Đặng Văn Tập, nguyên Phó Thường trực Ban Quản lý Dự án 7 năm tù; Đồng Quang Dương, nguyên Phó Ban Quản lý Dự án và Mai Văn Tinh, nguyên Chủ tịch Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNS) 6 năm tù; Đỗ Xuân Hòa, nguyên Kế toán trưởng TISCO 5 năm tù.
Các bị cáo nghe Hội đồng xét xử tuyên án tòa ngày 20-4.
Các bị cáo: Đậu Văn Hùng, nguyên Tổng Giám đốc VNS, Đặng Thúc Kháng, nguyên Trưởng Ban Kiểm soát VNS và Nguyễn Trọng Khôi, nguyên Phó Tổng Giám đốc VNS cùng chịu mức án 3 năm tù; Lê Thị Tuyết Lan, nguyên Phó phòng Kế toán TISCO, Uông Sỹ Bính, nguyên Phó phòng Kế toán VNS, Trịnh Khôi Nguyên, nguyên Trưởng phòng Đầu tư phát triển VNS và Nguyễn Văn Tráng, nguyên Ủy viên Ban Kiểm soát VNS 2 năm tù.
Đối với nhóm tội danh “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, các bị cáo: Nguyễn Chí Dũng, Hoàng Ngọc Diệp, cùng là nguyên thành viên HĐQT TISCO bị phạt 2 năm tù; Đoàn Thu Trang nguyên thành viên HĐQT TISCO 18 tháng tù; Lê Phú Hưng, Nguyễn Minh Xuân, cùng nguyên thành viên HĐQT VNS chịu mức án 18 tháng tù nhưng được hưởng án treo.
Đây hầu hết là các mức án thấp nhất trong khung tội danh do các bị cáo được áp dụng nhiều tình tiết giảm nhẹ như: Phạm tội lần đầu, có nhân thân tốt, thành khẩn khai báo; tích cực phối hợp với các cơ quan có trách nhiệm để giải quyết. Một số bị cáo có thành tích xuất sắc trong công tác, tuổi cao, sức khỏe yếu, đã có biện pháp khắc phục hậu quả.
Về trách nhiệm dân sự, buộc tất cả các bị cáo liên đới bồi thường thiệt hại hơn 830 tỷ đồng cho TISCO theo quy định pháp luật. Về biện pháp tư pháp, tiếp tục kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản để đảm bảo thi hành án.
Theo cáo trạng, Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - TISCO được triển khai từ tháng 9-2007, do VNS chỉ đạo, kiểm soát; đơn vị trúng thầu là Tập đoàn Khoa học công nghệ và Thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC). TISCO đã ký với MCC hợp đồng thiết kế, cung cấp thiết bị và xây lắp với tổng giá trị hơn 160 triệu USD. Nội dung hợp đồng thể hiện, MCC phải thi công, chạy thử, chuyển giao công nghệ, sửa chữa lỗi nếu có... trong vòng 30 tháng.
Tuy nhiên, nhà thầu này sau đó không triển khai thi công và đòi tăng giá. Các bị cáo tại TISCO và VNS chấp thuận yêu cầu này đồng thời giới thiệu Tổng Công ty xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) làm nhà thầu phụ thực hiện phần xây lắp. Ngoài ra, phần xây lắp cũng bị chuyển từ hợp đồng trọn gói (không đổi giá trị) sang hợp đồng theo đơn giá (giá hợp đồng thay đổi theo thời gian). Đến năm 2011, VINAINCON dừng thi công do không đủ năng lực nên dự án của TISCO bị tạm dừng đến nay, gây thiệt hại hơn 830 tỷ đồng.
Theo đánh giá, phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án thất thoát tài sản xảy ra tại Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 - TISCO đã được tiến hành theo tinh thần cải cách tư pháp. Ý kiến của bị cáo, luật sư cũng như đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân được HĐXX xử lắng nghe và tạo điều kiện trình bày đầy đủ, hướng tới một bản án công minh, khách quan, tránh oan sai. Các vấn đề liên quan đến Dự án sẽ tiếp tục được quan tâm trong quá trình xử lý giai đoạn 2 của vụ án để có đánh giá toàn diện, đầy đủ hơn. Hiện, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đang phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra để xem xét, cân nhắc xử lý theo quy định của pháp luật, không có dấu hiệu của việc bỏ lọt tội phạm.
