Từ năm 2017 đến nay, vụ việc tranh chấp đất giữa gia đình ông Phan Văn Phượng và bà Trần Thị Hoàn cùng ở tổ dân phố Bàn Cờ, thị trấn Hùng Sơn (Đại Từ) vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Mặc dù Tòa án nhân dân huyện Đại Từ xét xử sơ thẩm lần thứ 2 và tuyên xử bà Hoàn thắng kiện nhưng ông Phượng vẫn cho rằng quyền lợi của gia đình bị ảnh hưởng do khuất tất trong hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) của bà Trần Thị Hoàn vẫn chưa được làm sáng rõ.
Tặng cho đất khi chưa có “bìa đỏ”
Phần đất tranh chấp có diện tích 43m2 nằm tại vị trí giáp ranh thửa đất 159 của ông Phan Văn Phượng và thửa 147A của bà Trần Thị Hoàn. Ông Phượng cho biết: Năm 2017, tôi được bố mẹ cho tặng đất tại thửa 159. Tuy nhiên, sau khi nhận GCNQSDĐ thì phát hiện thiếu đất. Bấy giờ tôi mới biết bà Trần Thị Hoàn được UBND huyện Đại Từ cấp GCNQSDĐ từ năm 2009. Và phần đất tranh chấp với gia đình tôi trên bản đồ địa chính đã được đo vẽ tại thửa 147A”.
Dẫn chúng tôi đi xem mốc ranh giới để chứng minh đất của gia đình, ông Phượng giải thích: “Bức tường rào cao hơn do em họ tôi xây ngăn với tường rào của nhà bà Hoàn. Đây chính là mốc giới vì nếu toàn bộ đất tranh chấp là của bà Hoàn thì chúng tôi không thể xây tường trên đó được”.
Để có thông tin khách quan, chúng tôi đến phỏng vấn bà Trần Thị Hoàn nhưng không hiểu vì sao gia đình bà nhất định không hợp tác. Qua tự tìm hiểu, chúng tôi biết, thửa đất 147A của bà Hoàn có tổng diện tích 188m2 được ông Trần Đình Tuất (bố đẻ của bà Hoàn) làm hồ sơ tặng cho năm 2009. Từ hồ sơ này, chúng tôi thấy có một số điểm khuất tất.
Cụ thể, trong biên bản kiểm tra thực địa thửa đất 147A được UBND xã Hùng Sơn (nay là thị trấn Hùng Sơn) lập vào ngày 29/4/2009 có chữ ký xác nhận của trưởng xóm là ông Nguyễn Đình Tám. Tuy nhiên, năm 2009, ông Nguyễn Đình Tám không phải là trưởng xóm mà là bí thư chi bộ. Hơn nữa, ông Tám khẳng định: Tôi không được mời lên kiểm tra thực tế tại thửa đất mà chỉ ký dựa trên thông tin cán bộ địa chính xã cung cấp và ký thay trưởng xóm. Bản thân tôi không biết ranh giới thửa đất giữa các gia đình.
Thêm một vấn đề nữa là trong hồ sơ tặng cho quyền sử dụng đất của bà Trần Thị Hoàn có 88m2 đất trồng cây lâu năm nhưng bìa đỏ của ông Trần Đình Tuất được cấp năm 1996 lại chưa có loại đất này. Thế nhưng, chính quyền địa phương đã căn cứ theo bản đồ địa chính để làm cơ sở tặng cho 88m2 đất trồng cây lâu năm cho bà Trần Thị Hoàn.
Trong Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất ngày 29/4/2009 do UBND xã Hùng Sơn chứng thực thể hiện phần đất trồng cây lâu năm của ông Trần Đình Tuất cho bà bà Trần Thị Hoàn căn cứ theo bản đồ địa chính. Bên cạnh đó, trong GCNQSDĐ của ông Trần Đình Tuất được UBND huyện đại Từ cấp năm 1996 chưa đăng ký quyền sử dụng đất trồng cây lâu năm.
Liên quan đến vấn đề này, theo Luật sư Trịnh Thị Hiền (Chi nhánh Công ty Luật TNHH Hiệp Thành tại Thái Nguyên, Đoàn Luật sư T.P Hà Nội): Căn cứ quy định tại khoản 1, Điều 106 Luật Đất đai năm 2003 quy định về quyền tặng cho quyền sử dụng đất khi có đủ các điều kiện sau: Có GCNQSDĐ, đất không có tranh chấp, quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án, trong thời hạn sử dụng đất. Từ những căn cứ nêu trên, có thể thấy việc UBND huyện Đại Từ căn cứ vào Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất ngày 29/4/2009 do UBND xã Hùng Sơn chứng thực khi có một phần đất trồng cây lâu năm chưa được cấp GCNQSDĐ và trong hồ sơ không có chữ ký của hộ giáp ranh là ông Phan Văn Phượng là không đúng trình tự quy định của pháp luật.
Cần sự nhìn nhận thấu đáo
Sau nhiều lần hòa giải không thành, năm 2018, bà Trần Thị Hoàn khởi kiện ông Phan Văn Phượng lên Toà án nhân dân huyện Đại Từ yêu cầu ông Phượng trả đất. Vào tháng 9-2018, Tòa án nhân dân huyện Đại Từ mở phiên tòa xét xử sơ thẩm; đồng thời ra Bản án số 12/2018/DSST ngày 28/9/2018 buộc ông Phan Văn Phượng trả toàn bộ đất tranh chấp cho bà Hoàn. Tuy nhiên, sau đó bản án này đã bị Tòa án nhân dân cấp tỉnh tuyên hủy toàn bộ do vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng.
Đến tháng 5-2021, vụ án tiếp tục được Tòa án nhân dân huyện Đại Từ đưa ra xét xử sơ thẩm. Tại phiên tòa lần này, một trong những nhận định của Toà đối với vụ việc là dựa theo sơ đồ đo vẽ hiện trạng sử dụng đất đối chiếu với bản đồ địa chính 2004. Ngoài ra, tại công văn 1498/UBND-TNMT, ngày 21/10/2020 của UBND huyện Đại Từ xác định việc cấp GCNQSDĐ của bà Trần Thị Hoàn đúng trình tự pháp luật quy định.
Dù vậy, gia đình ông Phượng vẫn chưa thấy thỏa đáng bởi công văn 1498/UBND-TNMT của UBND huyện Đại Từ chưa dẫn chứng được các quy định cụ thể. Vì thế, ông Phan Văn Phượng đã có đơn kháng cáo đến Tòa án nhân dân tỉnh. Đơn của gia đình ông đã được thụ lý và sự việc chuẩn bị đưa ra xét xử.
Có thể thấy đây là vụ việc tranh chấp dân sự với giá trị tài sản tuy không quá lớn nhưng do quy trình cấp GCNQSDĐ thực hiện không đúng quy trình; quá trình giải quyết của tòa án cấp huyện từ ban đầu đã chưa bảo đảm quy định dẫn đến vụ án bị kéo dài. Vì thế, công luận đề nghị cơ quan chức năng khi xem xét, giải quyết trong thời gian tới cần đánh giá sự việc một cách toàn diện, thấu đáo, đúng quy định và giải quyết dứt điểm.
.jpg?width=300&height=-&type=resize)
