Nỗi lo trẻ hóa tội phạm

Hiện nay, một trong những điều đáng lo ngại là tình trạng tội phạm có chiều hướng trẻ hóa. Nhiều đối tượng phạm tội là thanh, thiếu niên, học sinh, gây hoang mang, lo lắng cho gia đình và xã hội.

Chỉ mới gần đây (ngày 4-10), nhiều người không khỏi bất ngờ khi Công an huyện Phú Bình bắt giữ 2 đối tượng “tuổi teen” nhưng phạm tội khá chuyên nghiệp - trực tiếp gây ra 3 vụ trộm cắp xe máy. Đó là L.T.T, hộ khẩu thường trú tại xóm Vạn Phú và L.Q.V, hộ khẩu thường trú tại xóm Nhội (cùng sinh năm 2004, thuộc xã Thành Công, T.X Phổ Yên). Trong đó, L.T.T đang là học sinh của một trường THPT ở T.X Phổ Yên.

Tại Cơ quan cảnh sát điều tra, các đối tượng khai nhận đã mang xe máy cá nhân trà trộn vào khu để xe của công nhân Công ty TNHH Khvatec Hanoi. Sau đó, 2 người dùng 2 vé xe giả lấy 2 chiếc xe máy khác của công nhân đi về nhà cất giấu rồi tiếp tục quay lại lấy xe của mình. Với tài sản lấy cắp được, 2 người dùng giấy dán đổi màu xe và tháo biển số nhằm tránh sự phát hiện của lực lượng chức năng. L.Q.V đã khai nhận trước đó đã trộm cắp 1 xe máy của công nhân Công ty TNHH New One Vina, thuộc Khu công nghiệp Điềm Thụy.

Không chỉ trộm cắp tài sản mà nhiều vụ việc đau lòng do những đối tượng ở lứa tuổi vị thành niên gây ra khiến các bậc phụ huynh và xã hội phải lo lắng. Vụ án của T.V.Đ (sinh năm 2006) trú tại xã Vũ Chấn (Võ Nhai) là một ví dụ. Trong thời gian nghỉ học do dịch COVID-19, Đ. đã vào mạng xem nhiều phim có nội dung đồi trụy. Đ. có quan hệ họ hàng và là hàng xóm với gia đình cháu T.H.L (sinh năm 2015). Nhưng do bị ám ảnh bởi những thước “phim đen” nên Đ. nảy sinh ý định quan hệ tình dục với cháu L. Trong những lần cháu L. đến nhà chơi, lợi dụng sự ngây thơ của nạn nhân, Đ. đã 2 lần rủ L. làm “chuyện người lớn”. Đến lần thứ 2, khi đang thực hiện hành vi xấu thì mẹ cháu L. phát hiện và trình báo cơ quan chức năng. Tất yếu, Đ. bị truy tố trước pháp luật và bị toà án xử phạt 6 năm tù về tội “Hiếp dâm người dưới 16 tuổi”.

Trên đây chỉ là 2 trong số nhiều vụ việc phạm tội của thanh thiếu niên, học sinh trên địa bàn tỉnh thời gian qua. Theo thống kê của Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh (Sở Tư pháp), chỉ tính từ năm 2020 đến hết tháng 10-2021, đơn vị đã thụ lý, tham gia trợ giúp pháp lý đối với 101 vụ việc mà người bị buộc tội là trẻ vị thành niên (từ 16 đến dưới 18 tuổi). Trong đó, năm 2020 chỉ có 41 vụ; năm 2021 lên tới 60 vụ.

Cũng trong khoảng thời gian trên, Trung tâm cũng tiếp nhận, thụ lý 69 vụ việc liên quan đến trẻ em (người dưới 16 tuổi). Trong số này, Trung tâm tham gia trợ giúp pháp lý cho nhiều trẻ em là nạn nhân trong các vụ án nhưng cũng có không ít trẻ em là đối tượng gây án.

Ông Vũ Văn Chính, Giám đốc Trung tâm trợ giúp pháp lý tỉnh cho biết: Trong rất nhiều vụ việc do Trung tâm thụ lý, các cháu vi phạm pháp luật thường có hoàn cảnh gia đình khó khăn; gia đình không chuẩn mực (cha mẹ ly thân, ly hôn, vi phạm pháp luật...); phụ huynh đi làm ăn xa, thiếu quan tâm đến con cái hoặc nuông chiều con quá mức. Mối quan hệ giữa gia đình và nhà trường lỏng lẻo... Đó là những nguyên dẫn đến sự sa ngã, vi phạm pháp luật của lứa tuổi đang lớn.

Để phòng ngừa tình trạng tội phạm vị thành niên, trẻ em, trước hết cần nâng cao trách nhiệm từ các phía: Gia đình, nhà trường, xã hội và cốt lõi vẫn là gia đình trong việc giáo dục con cái. Bởi lẽ, gia đình có ảnh hưởng rất lớn trong việc hình thành nhân cách mỗi cá nhân.

Cùng với đó, các ngành chức năng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật ở nhà trường, địa phương, tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích cho các em...