Dù các lực lượng chức năng đã tập trung đấu tranh, trấn áp mạnh nhưng thời gian gần đây, tội phạm ma túy trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc có dấu hiệu phức tạp trở lại.
Tội phạm ma túy 'nóng' trở lại trên tuyến biên giới Việt-Trung
Theo Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an), tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc được coi là tuyến trọng điểm về hoạt động của tội phạm ma túy. Ma túy được vận chuyển từ khu vực Tam giác vàng vào Việt Nam tập kết để vận chuyển sang Trung Quốc. Ngược lại, các loại ma túy tổng hợp, tiền chất được vận chuyển từ Trung Quốc vào nước ta.
Dù các lực lượng chức năng đã tập trung đấu tranh, trấn áp mạnh nhưng thời gian gần đây, tội phạm ma túy trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc có dấu hiệu phức tạp trở lại. Đáng chú ý là các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép ma túy từ Lào qua một số tỉnh biên giới Tây Bắc, bắc miền Trung đi một số tỉnh biên giới phía Bắc để vận chuyển sang Trung Quốc tiêu thụ.
Tội phạm ma túy thường xuyên thay đổi hướng vận chuyển để trốn tránh sự phát hiện, bắt giữ của các lực lượng chức năng. Đặc biệt, thời gian qua, chúng lợi dụng việc lực lượng chức năng tăng cường phòng, chống dịch COVID-19 tại các tổ chốt trên tuyến biên giới để chuyển hướng hoạt động vào các khu vực vùng sâu, vùng xa hẻo lánh, nhằm tránh sự phát hiện, kiểm soát.
Chung đường biên giới dài với Lào và Trung Quốc, địa hình chủ yếu đồi núi, nhiều đường mòn, lối mở, đường tiểu ngạch, Điện Biên luôn là điểm nóng trung chuyển ma túy. Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Điện Biên cho biết, phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm ma túy ngày càng phức tạp, tinh vi hơn khi sử dụng các mạng xã hội như Zalo, Facebook, Wechat để liên hệ; hình thành các đường dây khép kín, thẩm lậu ma túy từ biên giới vào nội địa rồi vận chuyển đi các tỉnh khác hoặc nước thứ 3 tiêu thụ. Phương tiện mà các đối tượng sử dụng thường mua ở các chợ cũ, hiệu cầm đồ, không sang tên đổi chủ, gây khó khăn cho công tác điều tra.
Cuối năm 2021, qua công tác trinh sát, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) phối hợp với Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Công an tỉnh Điện Biên) và các lực lượng chức năng đã phát hiện một đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy hoạt động liên tỉnh, xuyên quốc gia với số lượng lớn.
Đường dây do nhóm đối tượng người dân tộc Mông trú tại huyện Điện Biên Đông và huyện Điện Biên tổ chức đưa ma túy từ Lào về Việt Nam bằng đường bộ, qua Điện Biên mang sang Trung Quốc tiêu thụ.
Cụ thể, ngày 5/12/2021, Ban chuyên án nhận được thông tin nhóm này sẽ vận chuyển một khối lượng ma túy lớn trên 2 xe ô tô từ huyện Điện Biên Đông sang Lào Cai. Các tổ công tác chia thành nhiều mũi tiến hành chốt chặn, bắt giữ các nhóm đối tượng tại khu vực bản Lao (xã Xuân Lao, huyện Mường Ảng). Khi phát hiện lực lượng chức năng, các đối tượng điên cuồng tăng tốc lao thẳng xe vào tổ công tác và chỉ chịu bỏ xe trốn vào bìa rừng thoát thân khi cả 2 lốp xe bị nổ.
Sau gần 2 giờ bao vây toàn bộ khu rừng các đối tượng lẩn trốn, lực lượng chức năng đã bắt được Lầu A Dia. Đối tượng Lầu A Sò điên cuồng dùng dao đe dọa và sẵn sàng chống cự đến cùng với lực lượng vây bắt.
Xét tình thế cấp bách, quyết không để đối tượng lợi dụng địa hình trốn thoát và để tránh thương vong, giữ an toàn cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân, lực lượng Công an đã buộc phải nổ súng bắn chỉ thiên và bắn trấn áp để tổ công tác bắt giữ Sò.
Đối tượng Lầu A Dua điều khiển ô tô BKS 27C-027.47 tiếp tục vượt qua hàng rào chốt chặn, lao thẳng ô tô và hàng loạt xe máy của lực lượng vây bắt và tiếp tục bỏ chạy gần 3 km. Sau đó đối tượng bỏ lại xe và lẩn trốn lên rừng tại xã Xá Nhè (huyện Tủa Chùa).
Gần 400 cán bộ chiến sĩ, dân quân tự vệ đã được huy động để vây ráp nhóm đối tượng liên tục trong 72 giờ trên toàn bộ khu rừng giáp gianh giữa huyện Tủa Chùa và huyện Tuần Giáo. Đến 19h30' ngày 7/12, khi phát hiện Lầu A Dua từ trên rừng đi xuống khu vực bản Phiêng Pẻn, xã Mường Mùn, huyện Tuần Giáo, để nhận thực phẩm tiếp tế, lực lược chức năng đã khống chế, bắt giữ thành công đối tượng.
Tang vật thu giữ là 35 kg ma túy bao gồm 99 bánh heroin và 1 kg ma túy đá.
Công an Lào Cai triệt phá đường dây vận chuyển ma túy xuyên quốc gia, thu giữ 40 bánh heroin vào tháng 11/2021.
Mở các cao điểm trấn áp tội phạm ma túy
Triển khai cao điểm tuyên truyền, tấn công trấn áp tội phạm ma tuý trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc, năm 2021, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy và công an các đơn vị, địa phương đã tập trung lực lượng xuống các tuyến, địa bàn trọng điểm phức tạp, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để nắm chắc tình hình, ngăn chặn và đấu tranh có hiệu quả hoạt động của đối tượng, triệt xoá các tụ điểm, điểm phức tạp về ma tuý trên tuyến biên giới.
Bên cạnh tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia phòng, chống ma tuý, công tác hợp tác quốc tế luôn được công an các đơn vị, địa phương coi trọng. Trong đó, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy duy trì đường dây nóng thường xuyên trao đổi thông tin, xác minh đối tượng phạm tội về ma tuý, đối tượng truy nã với lực lượng chức năng của Trung Quốc.
Công an các địa phương duy trì hoạt động của Văn phòng liên lạc qua biên giới (BLO), đường dây nóng; gặp gỡ trao đổi tại khu vực cửa khẩu với Công an hai tỉnh Quảng Tây, Vân Nam (Trung Quốc) để trao đổi tình hình, phối hợp điều tra truy bắt tội phạm ma tuý trên tuyến biên giới hai nước.
Trong nước, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý, công an các đơn vị, địa phương trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng của bộ đội biên phòng, hải quan trong thực hiện nhiệm vụ tấn công trấn áp tội phạm tại các địa bàn trọng điểm phức tạp về ma tuý.
Phối hợp với các ngành y tế, công thương, hải quan, nông nghiệp tiến hành kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động doanh nghiệp kinh doanh, xuất nhập khẩu hàng hoá, tiền chất qua biên giới Việt Nam-Trung Quốc, chủ động phòng ngừa không để tội phạm lợi dụng sản xuất trái phép chất ma tuý ở trong nước.
Ngoài ra, lực lượng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội tăng cường công tác nắm tình hình, quản lý cư trú, nhất là quản lý tạm trú, tạm vắng, quản lý người nước ngoài, quản lý cơ sở kinh doanh dịch vụ có điều kiện về an ninh trật tự trên địa bàn. Phối hợp với các ban, ngành lập danh sách quản lý, giáo dục, cảm hoá số đối tượng đang thi hành án tại nơi cư trú, đối tượng tạm hoãn, tạm đình chỉ thi hành án phạt tù, người mãn án tù về ma tuý, người sau cai nghiện tái hoà nhập cộng đồng để chủ động phòng ngừa, ngăn chặn, triệt phá các đường dây, ổ nhóm tội phạm ma tuý trên địa bàn.
Lực lượng Cảnh sát phản ứng nhanh phối hợp với công an cơ sở, các tổ dân phòng thực hiện tốt công tác tuần tra, kiểm soát địa bàn, nhất là vào khung giờ cao điểm từ 22h đến 5h sáng, thường trực 24/24h tiếp nhận, giải quyết kịp thời tin báo liên quan đến an ninh trật tự, nhất là tin báo về ma tuý đến từ số điện thoại khẩn cấp 113 nhằm phát hiện, xử lý nghiêm hành vi phạm tội liên quan đến ma tuý.
Trong 3 tháng triển khai đợt cao điểm (từ ngày 01/10-31/12/2021), lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, công an các đơn vị, địa phương đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị chức năng bắt giữ 639 vụ, 1.000 đối tượng, thu giữ 47,53 kg, 101 bánh heroin, 923,17 gam thuốc phiện, 228.340 viên, 8,36 kg ma túy tổng hợp, 251 gam cần sa, 5,57 gam ketamine, 2 khẩu súng và nhiều vật chứng liên quan; xử lý 3 trường hợp trồng trên 6.500 cây có chứa chất ma tuý.
Trong đó, Công an tỉnh Điện Biên khám phá 218 vụ, 243 đối tượng, thu giữ trên 41 kg heroin, 164,3 gam thuốc phiện, 20,2 kg ma túy tổng hợp, 1 khẩu súng cùng nhiều vật chứng liên quan; công an tỉnh Lào Cai bắt giữ 57 vụ, 99 đối tượng, thu giữ 85 bánh heroin, trên 90 gr ma túy tổng hợp; công an tỉnh Quảng Ninh bắt giữ, xử lý hình sự 150 vụ, 263 đối tượng, triệt phá 31 đường dây, ổ nhóm phạm tội về ma tuý...
Đồng thời, công an các đơn vị, địa phương đã tăng cường bám sát địa bàn, rà soát số đối tượng truy nã phạm tội về ma tuý nhằm chủ động xây dựng kế hoạch xác minh, truy bắt, qua đó đã bắt giữ 12 đối tượng truy nã, đồng thời tiếp tục xác minh, truy bắt số đối tượng đang lẩn trốn.
Để nâng cao hiệu quả đấu tranh chống tội phạm ma tuý trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc, công an các đơn vị, địa phương tiếp tục phối hợp với các lực lượng chức năng để nắm tình hình, phát hiện, bắt giữ đối tượng có hành vi mua bán, vận chuyển trái phép chất ma tuý qua biên giới; mở đợt cao điểm tuyên truyền, tấn công trấn áp tội phạm ma tuý trên tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc năm 2022.
Đồng thời phối hợp với lực lượng công an Trung Quốc trong việc trao đổi thông tin, giao ban định kỳ nhằm đẩy mạnh hợp tác phòng chống ma túy, xác minh, vận động đầu thú, truy bắt đối tượng truy nã lẩn trốn trên địa bàn mỗi nước.