Thời gian gần đây, khi dịch COVID-19 ở nước ta đã được kiểm soát, các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (vũ trường, karaoke, khách sạn…) bắt đầu hoạt động mạnh mẽ trở lại. Trong đó, nhiều cơ sở bị phát hiện, chứa chấp, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy gây mất trật tự trị an xã hội.
Lực lượng công an tại các địa phương thường xuyên ra quân kiểm tra các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, nhưng chưa xử lý triệt để được các “ổ ma túy” bên trong cơ sở, nhất là khi có sự tiếp tay của chủ và nhân viên cơ sở kinh doanh.
Hàng nghìn cơ sở kinh doanh có dấu hiệu bất thường
Theo con số thống kê mới nhất của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C04, Bộ Công an), cả nước có 147.012 cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự; trong đó 4.255 cơ sở có biểu hiện nghi vấn hoạt động phạm tội về ma túy, hoặc liên quan ma túy. Trên cơ sở thực hiện toàn diện công tác điều tra cơ bản, lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy toàn quốc đã chủ động nắm chắc tình hình; xây dựng nhiều phương án, kế hoạch đấu tranh triệt xóa thành công các vụ việc đối tượng lợi dụng cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự để phạm tội ma túy.
Trong số đó, các vụ tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy tại các cơ sở kinh doanh chiếm tỷ lệ cao; trong khi số vụ tổ chức sử dụng, chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy chiếm tỷ lệ thấp hơn do việc chứng minh hành vi phạm tội của các đối tượng còn gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, theo lãnh đạo C04, trong hai năm 2020 và 2021, số vụ tổ chức, chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy tăng cao do pháp luật đã có văn bản hướng dẫn tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc.
Cụ thể, năm 2020, lực lượng Cảnh sát điều tra về ma túy toàn quốc đã bắt giữ 1.109 vụ, 1.155 đối tượng; năm 2021 bắt giữ 1.405 vụ, 1.705 đối tượng về hành vi tổ chức, chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy. Đây là con số đáng báo động, đặc biệt khi số vụ phạm tội về ma túy tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự gia tăng với số đối tượng tham gia ngày càng đông và thuộc nhiều thành phần, lứa tuổi.
Thực tiễn công tác đấu tranh cho thấy, trong số 23 ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự (theo quy định của Luật Đầu tư năm 2020 và Nghị định số 96/2016/NĐ-CP ngày 1/7/2016 của Thủ tướng Chính phủ), loại hình cơ sở kinh doanh bị tội phạm ma túy lợi dụng hoạt động chủ yếu là: kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường, dịch vụ cho thuê lưu trú, kinh doanh casino...
Đối tượng phạm tội, vi phạm pháp luật chủ yếu là đối tượng có tiền án, tiền sự về ma túy, hoạt động chuyên nghiệp; đối tượng trong danh sách quản lý nghiệp vụ của ngành công an. Nhưng nguy hiểm hơn, đối tượng phạm tội về loại này ngày càng mang tính tự phát và đa dạng về thành phần, lứa tuổi, trong đó có cả công chức, viên chức, người lao động và học sinh, sinh viên.
Sự tiếp tay từ cơ sở kinh doanh
Rất nhiều vụ việc sử dụng ma túy trong quán bar, karaoke có nguyên nhân từ việc buông lỏng quản lý của cơ sở kinh doanh, hoặc có sự chủ động tiếp tay của chủ và nhân viên cơ sở kinh doanh. Vào 1 giờ ngày 1/4, Công an quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) bất ngờ kiểm tra Bar High Lounge có địa chỉ trên phố Tống Duy Tân (phường Hàng Bông). Quán có tổng số 21 bàn, 102 khách và 41 nhân viên. Trong đó, chín bàn có đồ vật, tài sản liên quan đến ma túy.
Công an quận đã tiến hành lập biên bản tạm giữ, niêm phong số ma túy và đưa toàn bộ những người liên quan về trụ sở để làm rõ. Xét nghiệm nhanh cho thấy: 76/143 người dương tính với ma túy; 2,292 gam ma túy dạng MDMA và 6,488 gam ma túy dạng ketamine cùng nhiều công cụ, phương tiện sử dụng ma túy liên quan bị thu giữ.
Qua đấu tranh, Công an quận Hoàn Kiếm xác định Nguyễn Đức Tùng (sinh năm 1993); Nguyễn Thanh Tùng (sinh năm 1986); Vũ Linh Chi (sinh năm 2001); Nguyễn Tuấn Anh (sinh năm 1981), đều là nhân viên ở quán, đã có hành vi mua bán trái phép chất ma túy để khách sử dụng. Trần Công Ngọc Hiệp (sinh năm 1991), là người được ủy quyền quản lý, điều hành quán đã có hành vi chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy.
Khoảng 0 giờ ngày 7/5, Công an quận Hoàn Kiếm triển khai lực lượng kiểm tra cơ sở kinh doanh quán bar Fame, có địa chỉ tại số 25 Ngô Văn Sở (phường Trần Hưng Đạo), phát hiện bốn bàn khách có biểu hiện sử dụng trái phép chất ma túy. Tổ công tác đã phát hiện, thu giữ tám viên ma túy tổng hợp dạng MDMA, ba túi nilon chứa ma túy dạng ketamine và nhiều đồ vật liên quan việc sử dụng ma túy. Xét nghiệm nhanh, cơ quan công an cũng xác định 27/150 đối tượng dương tính với ma túy.
Một nhân viên của quán có hành vi mua bán trái phép chất ma túy. Từ tháng 2 đến nay, Công an quận đã phát hiện, xử lý năm cơ sở kinh doanh liên quan đến hành vi tổ chức, chứa chấp cho người khác sử dụng ma túy. Trung tá Nguyễn Thiện Chiến, Đội trưởng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an quận Hoàn Kiếm, cho biết, công tác phát hiện, đấu tranh, xử lý tội phạm ma túy trong các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự là nhiệm vụ thường xuyên, trọng tâm của đơn vị. Bên cạnh triệt phá các ổ nhóm tội phạm, lực lượng của đơn vị có thư ngỏ và thường xuyên đẩy mạnh tuyên truyền, vận động chủ cơ sở kinh doanh ký cam kết về phòng ngừa hành vi tổ chức và chứa chấp sử dụng ma túy tại nơi kinh doanh.