Thời gian qua, mặc dù Công an tỉnh đã phối hợp với các cơ quan chức năng tuyên truyền, phổ biến phương thức, thủ đoạn hoạt động của loại tội phạm lừa đảo qua điện thoại, Internet, thế nhưng trên địa bàn tỉnh, một số người dân vẫn mất cảnh giác và bị lừa đảo.
Từ đầu tháng 5 đến ngày 14-5-2020, Đội Phòng ngừa đấu tranh và hướng dẫn điều tra tội phạm sử dụng công nghệ cao và có yếu tố nước ngoài Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh đã nhận được đơn tố giác của 2 nạn nhân với số tiền bị chiếm đoạt hàng tỷ đồng. Vụ việc thứ nhất là ông V. ở huyện Đại Từ. Sự việc xảy ra ngày 8-5 đến ngày 11/5/2020, hôm đó ông V. đang ở nhà thì nhận được một số cuộc gọi đến số máy điện thoại di động tự xưng là cán bộ công an T.P Đà Nẵng, Viện kiểm sát T.P Đà Nẵng. Những người này nói ông V. có liên quan đến một vụ việc rất nghiêm trọng tại T.P Đà Nẵng. Do lo sợ ông V. đã thực hiện theo các yêu cầu của các đối tượng, cung cấp thông tin cá nhân; lập tài khoản giao dịch tại ngân hàng và chuyển số tiền 3,7 tỷ đồng từ các tài khoản tiết kiệm vào tài khoản ngân hàng mới lập; cung cấp tài khoản Internet Banking cho đối tượng. Tối 11/5/2020, ông V. phát hiện tài khoản giao dịch tại ngân hàng bị chuyển 2 tỷ đồng đến nhiều tài khoản khác. Ông đã lập tức báo cho cơ quan công an và đã kịp thời khóa tài khoản.
Cũng với thủ đoạn tương tự, từ ngày 7-5 đến ngày 14/5/2020, bà T. ở phường Đồng Quang T.P Thái Nguyên cũng bị các đối tượng giả danh công an gọi đến yêu cầu mua 1 chiếc điện thoại Samsung mới và sim mới và giữ bí mật để điều tra về một nhóm đối tượng giả mạo tên và thông tin của bà để giả mạo lập các tài khoản tại ngân hàng ở T.P Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Sau đó chúng yêu cầu bà T. đến ngân hàng lập tài khoản Internet Banking. Bà đã ra ngân hàng mở tài khoản và sau đó bà phát hiện mất toàn bộ số tiền trên 4,6 tỷ đồng.
Ngoài chiêu trò giả danh cán bộ công an, tòa án, viện kiểm sát để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, các đối tượng này còn làm quen qua mạng xã hội như Facebook hay Zalo, lập các tài khoản ảo để kết bạn làm quen hoặc gửi các tin nhắn với nội dung sẽ được nhận quà với giá trị rất lớn, sau đó đối tượng giả danh nhân viên hải quan, sân bay hoặc chăm sóc khách hàng gọi điện đến số điện thoại của bị hại hướng dẫn thủ tục, đồng thời yêu cầu chuyển tiền là lệ phí nhận quà vào tài khoản cung cấp. Khi bị hại tin và làm theo, chúng nhanh chóng rút và cắt đứt liên lạc. Với chiêu trò trên, cuối năm 2019 anh V ở Đồng Hỷ đã bị chiếm đoạt hơn 750 triệu đồng.
Có thể thấy, những chiêu trò lừa đảo như đã nói ở trên không mới, nhưng tại sao vẫn có nhiều người dính bẫy. Trao đổi với các nạn nhân và lực lượng công an trực tiếp điều tra các vụ việc chúng tôi nhận thấy, những chiêu trò lừa đảo đánh trúng vào tâm lý cả tin, hám lợi của nhiều người. Bị hại của các vụ lừa đảo thường là những người cao tuổi, cán bộ, công chức nghỉ hưu ít hiểu biết về công nghệ thông tin. Đối tượng thường sử dụng số điện thoại có đầu số lạ, gọi vào máy cố định của người dân, giả danh cán bộ công an đang điều tra, xác minh vụ án để khai thác thông tin về tài sản cá nhân, đe dọa bị hại liên quan đến đường dây ma túy và buôn bán người nghiêm trọng. Sau đó yêu cầu bị hại chuyển hết tiền của mình vào tài khoản ngân hàng của chúng để phục vụ điều tra, chứng minh nguồn tiền trong sạch. Đồng thời yêu cầu không được tiết lộ với người khác để đảm bảo bí mật và không được kể cho người khác việc đang làm với cơ quan pháp luật, nếu làm lộ “bí mật” sẽ bị... bắt ngay. Ngay sau khi bị hại chuyển tiền, các đối tượng lập tức rút tiền và hủy số điện thoại liên lạc nên gây rất nhiều khó khăn cho công tác điều tra.
Trung úy Đỗ Trung Hiếu, Đội Phòng ngừa đấu tranh và hướng dẫn điều tra tội phạm sử dụng công nghệ cao và có yếu tố nước ngoài khuyến cáo: Người dân cần nâng cao ý thức cảnh giác, khi cài đặt Facebook, Zalo cần tăng cường tính bảo mật, sử dụng các mật khẩu 8 ký tự có cả chữ, số, ký tự đặc biệt. Khi sử dụng mạng xã hội, người dân cần nâng cao cảnh giác, tuyệt đối không chia sẻ mật khẩu và thông tin cá nhân như nghề nghiệp, ngày, tháng, năm sinh, các địa chỉ check in... để tránh những hậu quả đáng tiếc.