Xác định hoạt động “tín dụng đen” là nguồn gốc nảy sinh các vấn đề xã hội phức tạp, năm 2021, Công an T.P Thái Nguyên tiếp tục chỉ đạo các đội nghiệp vụ phối hợp với công an các phường, xã quyết liệt đấu tranh phòng, chống.
Mặc dù chưa hình thành các băng, ổ nhóm tội phạm chuyên cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê, tuy nhiên, nhiều vụ cho vay nặng lãi xảy ra thời gian qua trên địa bàn thành phố đã dẫn tới các vụ việc cố ý gây thương tích, cướp tài sản, bắt giữ người trái pháp luật, gây mất an ninh trật tự.
Trong thời gian từ 15-12-2020 đến tháng 11-2021, Công an thành phố đã thụ lý, giải quyết 9 vụ cố ý gây thương tích, 9 đối tượng liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”; thụ lý 1 vụ, 2 đối tượng cướp tài sản; 1 vụ bắt người trái pháp luật, 3 đối tượng...
Điển hình như vụ việc: Anh Đ.V.D, sinh năm 1997, ở xã Linh Sơn, vay 15 triệu đồng ở quầy cầm đồ Hoàng Phúc, phường Quang Trung. Sau đó, anh D. trả nợ 3 tháng với số tiền hơn 4 triệu đồng rồi không trả nữa. Quầy Hoàng Phúc đã nhiều lần cho người đến nhà tìm anh D. để đòi nợ
Khoảng giữa tháng 10-2021, khi anh Đ.V.D đang làm việc tại cửa hàng nhôm kính thuộc tổ 9, phường Đồng Quang, thì bị 3 thanh niên tấn công khiến anh bị xây xát vùng mặt, khuỷu tay, thắt lưng. Không chỉ bản thân anh D. bị xâm hại sức khỏe, người nhà anh cũng bị liên lụy do số nợ anh vay chưa được thanh toán...
Việc cho vay nặng lãi là vi phạm pháp luật và điều này đã được quy định rõ ràng trong Bộ luật Hình sự cùng một số quy định khác của pháp luật. Tuy nhiên, bên cạnh hình thức cho vay qua app đang phát triển rầm rộ gần đây, loại hình “tín dụng đen” truyền thống vẫn có “đất sống” bởi nhiều tổ chức, cá nhân gặp khó khăn về kinh tế đã chấp nhận lãi suất cao do hình thức, thủ tục vay đơn giản.
Một bộ phận không nhỏ thanh niên không nghề nghiệp ổn định, ham cá độ, cờ bạc cũng vay “tín dụng đen”. Do 2 bên tự nguyện thực hiện giao dịch, không muốn người khác biết nên chỉ đến khi bên vay không có khả năng trả nợ dẫn đến việc siết nợ, bắt nợ, vi phạm pháp luật… mới trình báo cơ quan công an.
Công an T.P Thái Nguyên đã phát hiện, tạm giữ hàng nghìn vật chứng liên quan đến hoạt động cho vay nặng lãi tại cửa hàng mua bán và cho thuê xe Mạnh Hùng (tổ 9, phường Thịnh Đán).
Khi cơ quan công an vào cuộc điều tra thì khó phát hiện và chứng minh được hành vi cho vay nặng lãi của các đối tượng vì cơ bản giấy tờ cho vay không thể hiện lãi suất vay. Hơn nữa, đa số người bị hại trong các vụ không trình báo công an do xấu hổ, che giấu động cơ vay nặng lãi, hoặc bị đe dọa, khống chế, sợ trả thù nên im lặng tự tìm cách giải quyết.
Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn hoạt động của loại tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến “tín dụng đen” trên địa bàn, ngoài đẩy mạnh công tác tuyên truyền, Công an thành phố tập trung lực lượng đấu tranh, trấn áp.
Trong năm, Công an thành phố thụ lý 3 vụ, 3 đối tượng liên quan đến cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự, thụ lý, chuyển truy tố 1 vụ, 2 bị can. Đồng thời tiến hành kiểm tra các cơ sở kinh doanh liên quan đến hoạt động “tín dụng đen’” trên địa bàn nhằm phát hiện hành vi vi phạm, lập biên bản vi phạm và xử lý theo quy định của pháp luật.
Cụ thể, đầu năm 2021, Tổ công tác của Đội Cảnh sát kinh tế phối hợp với Đội Cảnh sát hình sự và Công an xã Quyết Thắng, phường Quang Trung, tiến hành kiểm tra và phát hiện 2 cơ sở kinh doanh cầm đồ trên địa bàn có nhiều sổ ghi chép và thiết bị điện tử liên quan đến hoạt động cho vay lãi có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Qua đó tham mưu cho Chủ tịch UBND thành phố ra quyết định xử lý vi phạm hành chính 2 vụ, 2 đối tượng (với số tiền phạt 10 triệu đồng/vụ) về hành vi cho vay tiền có cầm cố tài sản, nhưng lãi suất cho vay vượt quá 150% lãi suất cơ bản do Ngân hàng nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm cho vay.
Thời gian tới, Công an T.P Thái Nguyên sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân về giao dịch vay mượn cũng như các phương thức, thủ đoạn của tội phạm “tín dụng đen”; làm tốt công tác quản lý về an ninh trật tự, tăng cường kiểm tra các cơ sở kinh doanh tài chính, cầm đồ trên địa bàn; xử lý nghiêm các doanh nghiệp, cơ sở, ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện liên quan đến đòi nợ, cầm đồ vi phạm.
Bên cạnh sự vào cuộc của lực lượng chức năng, mỗi người dân cần cảnh giác trước những phương thức, thủ đoạn của các đối tượng để không bị rơi vào bẫy “tín dụng đen”.
