Trong âm vang của đất trời, trong nồng nan hơi thở của mùa xuân, chúng tôi tìm về mảnh đất chiến khu xưa (Phú Đình-Định Hóa) để vui với Lễ hội Lồng Tồng (Xuống Đồng) của đồng bào dân tộc Tày. Đã thành lệ, 5 năm nay, cứ mùng 10 Tết, du khách ở khắp nơi lại náo nức về đây tụ hội.
Ngay từ 7 giờ 30 phút, Lễ dâng hương tại Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được tổ chức thật trang trọng với sự tham dự của các đồng chí Nguyễn Văn Vượng, Phó Bí Thư Thường trực Tỉnh ủy; Trịnh Thị Cúc, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và hàng nghìn du khách. Và vào lúc 8 giờ, lễ khai hội bắt đầu bằng màn đánh trống khai hội, tiếp đó là tiết mục hội trống do Đoàn Tuồng Trung ương biểu diễn và hội tung còn. Sau lễ khai hội, phần lễ đã tiến hành với những nghi lễ trang trọng như: Lễ Cầu Mùa của người dân tộc Tày, xã Bình Yên; lễ Cầu Phúc của người dân tộc Dao, xã Phú Đình và của người dân tộc Sán Chí, xã Sơn Phú; lễ Kỳ Yên (cầu cho cuộc sống bình yên, no ấm) của người dân tộc Tày, xã Thanh Định.
Giữa làn mưa bụi giăng giăng, văng vẳng đâu đó tiếng gọi cầu mùa:Hua pi mà tềnh chút cai hương/ Ấu bân mừ khắp ti hà phương/Cằm so phuân tén thấu buôn đin/Phúc lồng tằng dân rọi tằng tời… (Đất thánh đầu xuân đốt nén nhang/ Khói dâng lễ vận khắp muôn phương/ Niệm câu thần chú thông thiên địa/ Phúc xuống toàn dân rọi muôn đời) như báo hiệu một năm mới Bính Tuất mưa thuận, gió hòa, cây cối tốt tươi, nhà nhà no ấm.
Lễ hội Lồng Tồng đã thật sự trở thành nơi tôn vinh những giá trị văn hóa dân tộc với những trò chơi truyền thống, kết hợp hiện đại hấp dẫn và phong phú như: Múa rối, sư tử, kỳ lân, hát ví; hội thi văn hóa ẩm thực, cắm trại, cấy lúa, chọi gà, kéo co, đi cà kheo, đi cầu thăng bằng, cờ tướng, đánh đu, đẩy gậy, thi đâu bóng đá… Ấn tượng nhất trong chúng tôi là phần thi Tung còn. Hàng trăm năm thanh, nữ tú đua nhau tung còn, vậy mà chỉ có 2 người đoạt giải. Tiếp đến là phần thi ẩm thực. Hàng chục món ăn hấp dẫn, mang đậm nét đặc trưng của người dân Định Hóa đã được ra mắt du khách như sôi đỏ đen, bánh trưng của người Tày… cũng chính là cơ hội để quảng bá cho năm “Du lịch về nguồn ATK Thái Nguyên 2007.”
Chị Như Lan, một du khách người Hà Nội cho chúng tôi hay: Năm nào mình cũng tham dự Lễ hội Lồng Tồng ATK Định Hóa. Dẫu không tránh khỏi những hạn chế như bãi trông xe thiếu an toàn; hàng, quán ăn bố trí trong khu vực Lễ hội chưa hợp lý… nhưng so với những năm trước, Lễ hội Lồng Tồng năm nay được tổ chức với quy mô lớn hơn, các trò chơi phong phú hơn và số du khách tham dự lễ hội cũng đông hơn. Mình mong rằng, trong năm tiếp theo, những mặt hạn chế sẽ được khắc phục để Lễ hội Lồng Tồng ATK Định Hóa thật sự là điểm đến của hàng nghìn du khách thập phương.
Khói lam chiều đã tỏa trên đỉnh đèo De thân thuộc, vậy là lại phải tạm biệt Ngày hội Xuống Đồng. Dùng dằng chẳng muốn về, văng vẳng đâu đây câu hát ví, hát then. Chia tay nhé-Lễ hội Lồng Tồng, hẹn năm sau gặp lại.