Thung Nai là một xã lòng hồ sông Đà thuộc huyện Cao phong - Hòa Bình. Nằm cách thị xã Hoà bình 25km và cách HN khoảng 110km. Theo truyền thuyết, cái tên Thung Nai là do xưa kia tại thung lũng này Nai về hàng bầy, từ lâu Thung Nai đã được coi là điểm đến ưa thích của nhiều du khách.
Thung Nai cũng là nơi có đền thờ Bà chúa Thác Bờ nổi tiếng , Bà chúa cai quản cả một dọc Tây Bắc , ngược thượng lưu là các xứ Mường Hoà bình , xứ Thái Sơn la Lai châu . . . Xưa , khi sông Đà chưa ngăn dòng thì Thác Bờ - ghềnh Hoa rất hiểm trở , thuyền bè qua lại bị đắm nhiều ở đây nên lập nên Đền Bà chúa cầu mong Bà che chở , phù hộ cho những chuyến xuôi ngược sông Đà.
Nếu đến Thung Nai vào buổi chiều, từ trên cao nhìn xuống, sông Đà bị ngăn dòng làm thuỷ điện, nước dâng lên ngập các thung lũng, những đỉnh núi cao trước đây biến thành những hòn đảo nhỏ, nhấp nhô trên mặt hồ xanh ngắt. Trong khung cảnh hoàng hôn đang dần buông xa xa, cả lòng hồ biến thành một màu tím huyền ảo. Những tia nắng cuối ngày phản chiếu ánh chói lọi xuống lòng hồ như một tấm gương phẳng lặng. vài ba chiếc thuyền rẽ sóng khiến khung cảnh càng trở nên lãng mạn và êm đềm.
Đêm xuống, ánh trăng bàng bạc chiếu sáng mặt hồ, tạo nên khung cảnh lung linh huyền ảo. Vài chiếc thuyền tách bến buông cần, thanh tao, nhàn nhã. Thuê một chiếc thuyền nhỏ chạy giữa lòng hồ, giữa thinh không vắng lặng, giữa ánh trăng giát bạc, thong thả nhấm nháp chút rượu lạt với món cá chua đậm đà hay con cá ngạnh nướng thơm phức vừa câu dưới hồ lên, câu chuyện thưa nhặt, tiếng con cá quẫy nước cũng đủ làm cả không gian yên tĩnh ấy giật mình. Người Mường có tục, con cá nướng chín rồi, ai là chủ cuộc vui sẽ khai mào bằng việc ăn bong bóng cá, rồi sau đó những người khác mới được ăn. Sương đêm giăng mắc, trăng đêm mờ tỏ, mặt hồ mong manh sương khói, thấp thoáng bồng bềnh những núi đồi khiến người ta có cảm giác mình đang trôi giữa chốn bồng lai.
Sáng, chợ nổi Thác Bờ họp phiên chủ nhật. Không quá ồn ã tấp nập, chợ là nơi thông thương của các ghe thuyền trên khắp mặt hồ về đây. Người ta mang đến những sản vật được đánh bắt từ đêm hôm trước. Thường người dân trong những bản xa trong núi cũng đi mua sắm và trao đổi hàng hoá vào dịp này. Nhưng muốn đến chợ thì du khách phải đi thật sớm. Làm sao để 7 - 8h sáng có mặt tại chợ thì tốt nhất. Từ chợ nổi Thác Bờ đi lên bản Sông, đền thờ Thác Bờ linh thiêng và được khách thập phương ghé qua với hoạt động tâm linh độc đáo là các cuộc hầu đồng nằm ở cuối bản. Dưới chân đền Thác Bờ là các bè nuôi cá. Cách đền độ một giờ đi thuyền có bản Ngòi Hoa, một bản người Mường hoang sơ chờ du khách đến khám phá.
Thung Nai là địa điểm lý tưởng để du khách tìm kiếm những phút giây thư giãn bên gia đình, bè bạn, nhìn ngắm phong cảnh thiên nhiên kì thú và quên đi những âu lo của cuộc sống bận rộn hàng ngày.
