Về Bắc Giang ngắm cây nghìn tuổi

Cách trung tâm thành phố Bắc Giang 21km, theo quốc lộ 1A về hướng Bắc, cây cổ thụ Dã Hương được xếp hạng di tích cấp Quốc gia năm 1989 nằm trong cụm di tích Quốc Gia (gồm cây Dã Hương, đình Viễn Sơn, chùa Phúc Quang, đình Thuận Hòa, đền Thánh Cả ), thuộc địa phận thôn Giữa, xã Tiên Lục, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang

Theo các tài liệu khoa học thì cây Dã Hương là cây thuộc họ long não, hoa nhỏ màu vàng nhạt, nở vào cuối mùa xuân, nhựa cây có chứa tinh dầu, có mùi hương rất thơm và đặc trưng. Đặc biệt cây có chứa chất Safrol thành phần có giá trị trong chế biến thực phẩm và mỹ phẩm. Trên thế giới, loại cây quý hiếm này không còn nhiều, nhất là những cây có tuổi đời gần nghìn năm như ở Tiên Lục, Lạng Giang ( Bắc Giang) thì lại càng quý hiếm.

Từ xa du khách đã có thể nhìn thấy cây Dã Hương đại thụ nhô cao hẳn trên màu xanh của làng quê để vươn mình hùng vĩ trước nắng gió vùng đồi. Tới gần, du khách như lạc vào một khoảng không gian được thanh lọc bởi hương thơm dịu mát toả ra từ cây Dã Hương nghìn tuổi. Theo các nhà khoa học lịch sử, cây được  Vua Lê Cảnh Hưng( 1740- 1786) có sắc phong là" Quốc chúa đô mộc  Dã Đại Vương" (tức là cây Dã Hương lớn nhất nước), cây cũng được ghi tên, in ảnh trong cuốn từ điển bách khoa Larousse của Pháp. Cây Dã Hương được xác định là cây lớn cổ thụ thứ 2 trên thế giới  (Sau cây Dã Hương ở Ấn Độ nhưng hiện đã không còn), vòng tròn gốc cây là 12,5m, chiều cao thân cây là 36m, lớp vỏ cây dày trung bình khoảng 15cm, từ gỗ của cây có thể làm được hương trầm, loại hương rất thơm, quý. Cây Dã Hương có dáng thẳng bề thế, rễ sâu bao trùm, từ gốc cây là nơi cội nguồn của bao thế hệ cành, nhánh vươn lên uốn lượn như rồng cuốn. Trên thân cây có rất nhiều loài thực vật cộng sinh, ký sinh, dây leo chằng chịt như: Tầm gửi, bòng leo, lan...Đây cũng là nơi trú ngụ của một số loài chim như: Sáo, Chích Chòe, Sẻ đồng...

Sau khi được xếp hạng và công nhận là di tích cần được gìn giữ và bảo tồn,  Chính quyền và người dân địa phương đã quan tâm nhiều hơn đến việc bảo vệ, chăm sóc cây, để phục vụ các đoàn du khách, các nhà nghiên cứu đến thăm cây đại thụ ngàn tuổi. Trong khuôn khổ dự án bảo vệ cây Dã hương, tỉnh Bắc Giang còn tôn tạo và tu bổ đình Tiên Lục và một số di tích trong vùng, phát triển cụm du lịch văn hóa-sinh thái Tiên Lục gắn liền với cụm di tích lịch sử vùng Xương Giang và khu căn cứ nghĩa quân Hoàng Hoa Thám.

Không chỉ là nét đẹp của cảnh quan môi trường, cảnh quan thiên nhiên cây Dã hương còn là nét đẹp văn hóa, biểu tượng rất đỗi mộc mạc, thân thiết, linh thiêng trong không gian văn hóa Việt.  Cây được coi như một linh vật của người dân quanh vùng với nhiều giai thoại và cũng là chỗ dựa tinh thần vững chắc cho người dân xã Tiên Lục. Người dân nơi đây cho biết, nhờ có mùi hương của cây Dã Hương mà dân ở đây có sức khỏe tốt, các bệnh dịch truyền nhiễm ít có cơ hội lây lan.

Hiện nay, cây dã hương tại xã Tiên Lục đang được chính quyền và Đảng ủy quan tâm đầu tư tiền bạc cho việc chăm sóc, gìn giữ... Đây là điểm du lịch hấp dẫn của du khách khi đến thăm Bắc Giang.