Ăn bánh lơ khoái ở chợ Sà Phìn

Chiếc bánh trắng mỏng, chiên trong dầu cho hơi vàng mặt, không nhân, ăn nóng cùng bột đỗ tương hoặc bột ớt rang muối là món khoái khẩu của người Mông ở vùng cao Hà Giang và là món ăn vặt được nhiều du khách yêu thích khi có dịp tới mảnh đất địa đầu Tổ quốc.

Chợ phiên Sà Phìn thuộc huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang, là phiên chợ lùi mang đặc trưng của người Mông ở Đông Bắc và họp một lần trong một tuần. Chợ là nơi tụ họp của các đồng bào dân tộc sinh sống nơi đây và là nơi trao đồi, mua bán các mặt hàng như rau cải, cà chua, ngô, đậu tương, mía, lợn, gà, trâu, bò,… Và là nơi mọi người thưởng thức những món quà vặt, trong đó không thể bỏ qua món bánh lơ khoái.

Chiếc bánh trắng mỏng, chiên trong dầu cho hơi vàng mặt, không nhân, ăn nóng cùng bột đỗ tương hoặc bột ớt rang muối là món khoái khẩu của người Mông ở vùng cao Hà Giang và là món ăn vặt được nhiều du khách yêu thích khi tới Hà Giang. Lang thang dạo quanh chợ Sà Phìn một buổi sáng, quán hàng bán đồ rán tỏa ra mùi thơm đầy mời gọi như níu chân du khách. Ở một góc nhỏ bên trái khu vực trung tâm chợ, quán bán bánh lơ khoái (còn gọi là lơ khoải) gây tò mò cho du khách bởi có rất nhiều trẻ em và người dân vây đến ăn.

Gạo được chọn làm bánh là gạo nương, thuộc loại gạo ngon nhất tỉnh Hà Giang với hạt to, tròn đều. Sau khi vo thật sạch, người phụ nữ Mông nấu chín gạo và đổ ra để nguội. Trước đây khi chưa có máy xay, người làm phải giã hạt cơm cho đến nhuyễn bằng cối rất mất công, nhưng nay chỉ cần cho vào máy xay là hạt gạo đã quyện lại đặc sánh. Sau khi có bột, người ta nén thật chặt vào khung bánh để tạo thành một khối bánh rắn chắc.

Lơ khoái là món ăn chơi phổ biến vào mùa đông, nên khi có gió lạnh tràn về người ta mới bán nhiều trong chợ. Làm lơ khoái không khó nhưng phải qua nhiều công đoạn. Bột bánh được làm chủ yếu từ gạo tẻ, cho thêm một ít gạo nếp để tạo độ dẻo thơm. Khi có khách ăn, người bán hàng lấy con dao sắc thái 1 lớp bánh mỏng chừng hơn nửa cm, cho vào chảo dầu đang sôi để rán. Chừng 1- 2 phút sau là bánh chín, người bán xiên bánh vào que tre và đưa cho khách.

Đỗ tương và ớt sau khi rang cùng muối được xay hoặc giã nhỏ cho vào hai bát để bên cạnh, khách ăn tùy sở thích có thể cho vào ít hay nhiều, có thể có ớt hoặc không nhưng không thể thiếu vị mặn bùi của lớp đỗ tương bởi đó là một phần tạo nên hương vị đặc trưng cho món ăn.

Chiếc bánh lơ khoái tuy đơn sơ, giản dị nhưng là món ăn chơi, ăn vặt vui miệng và quen thuộc của người vùng cao. Trẻ con theo mẹ đi chợ được cho ăn bánh là có thể vui vẻ tung tăng chơi cả buổi. Người dưới xuôi khi đến chơi chợ phiên Sà Phìn còn có thể thưởng thức thêm nhiều món ăn đặc sắc khác như cháo ấu tẩu, thắng cố, thắng dền, rượu ngô… để cảm nhận nét đặc sắc trong ẩm thực của người dân nơi rẻo cao.

Được thưởng thức chiếc bánh mềm, dẻo, thơm vị gạo, bùi bùi vị đỗ tương thì thật là tuyệt vời, ngon hấp dẫn, chắc chắn sẽ không thể nào quên được một món ăn dân dã mà đậm hương vị núi rừng của cao nguyên đá Hà Giang này.