Chỉ cách thành phố Hải Phòng 30km, nằm trong vịnh Lan Hạ và liền kề với Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long (Quảng Ninh), quần đảo Cát Bà (huyện Cát Hải, Hải Phòng) sở hữu tiềm năng du lịch rất lớn với sự đa dạng sinh học khó nơi nào sánh bằng. Năm 2004, quần đảo Cát Bà đã được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. Vịnh Lan Hạ cũng nằm trong danh sách những vịnh biển đẹp nhất thế giới. Những lợi thế nổi trội ấy đã khẳng định vị thế cũng như vẻ đẹp tiềm ẩn của quần đảo được mệnh danh là “đảo Ngọc” của khu vực Bắc Bộ.
Hòn đảo du lịch
Quần đảo Cát Bà có lịch sử hình thành và phát triển địa chất từ khoảng 18.000 năm trước. Nơi đây hiện còn lưu giữ những dấu tích gắn với 77 địa điểm khảo cổ, điển hình là Di chỉ Cái Bèo (thị trấn Cát Bà). Quá trình hình thành lâu dài đã góp phần tạo nên sự đa dạng sinh học, nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú cũng như bản sắc văn hóa đặc trưng của “đảo Ngọc”.
Quần đảo Cát Bà bao gồm 367 đảo lớn nhỏ, trong đó đảo Cát Bà có diện tích lớn nhất (khoảng 100km2) và là một thị trấn thuộc huyện Cát Hải. Đây là hòn đảo du lịch hấp dẫn du khách với hai “mùa” rõ rệt: “Mùa” du lịch nội địa kéo dài từ tháng 5 - 8 và “mùa” khách quốc tế từ tháng 11 năm trước đến tháng 3 năm sau. Du lịch đã và đang trở thành ngành kinh tế mũi nhọn mang lại thu nhập cho người dân, đồng thời góp phần phát triển mạnh mẽ cơ sở hạ tầng, dịch vụ trên hòn đảo này.
Có nhiều cách để tới Cát Bà. Từ Hà Nội, du khách có thể đi đường bộ, đường hàng không hoặc đường sắt đến thành phố Hải Phòng, sau đó qua cầu vượt biển Tân Vũ - Lạch Huyện sang đảo Cát Hải. Đi thêm 7km nữa, du khách sẽ đến bến Gót để đi phà sang bến Cái Viềng. Từ đây, du khách có thể đi xuyên qua Vườn quốc gia Cát Bà hoặc theo con đường ven biển dài 25km đến trung tâm đảo. Du khách cũng có thể theo hướng từ Tuần Châu (thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) sang Cát Bà bằng tàu, kết hợp tham quan vịnh Hạ Long.
Ngoài ra, du khách còn có thể thưởng ngoạn vẻ đẹp của quần đảo Cát Bà từ trên cao bằng cách trải nghiệm tuyến cáp treo có trụ cao nhất thế giới đã được Tổ chức Kỷ lục Guiness chứng nhận, với điểm đầu là đảo Cát Hải, điểm cuối là khu vực bến Cái Viềng, tổng chiều dài là 3.955m. Việc tăng cường đầu tư, phát triển cơ sở hạ tầng giao thông, du lịch, dịch vụ được coi là giải pháp gỡ “nút thắt” để Cát Bà vươn lên trở thành một hòn đảo du lịch trong thời gian tới.
Đa dạng các hoạt động trải nghiệm
Đến Cát Bà, du khách có dịp khám phá tiềm năng du lịch sinh thái đa dạng, phong phú với hệ thống núi, rừng, biển vô cùng kỳ vĩ, nên thơ và hoang sơ. Nếu ưa thích tìm hiểu thiên nhiên, du khách có thể tới Vườn quốc gia Cát Bà - nơi hội tụ hệ sinh thái biển, hệ sinh thái rừng trên cạn, hệ sinh thái rừng ngập mặn, với 4.500ha rừng nguyên sinh với hệ động, thực vật phong phú, quý hiếm, trong đó có nhiều loài đặc hữu được đưa vào Sách đỏ Việt Nam như voọc đầu trắng, quạ khoang, sóc đen; cây lát hoa, kim giao, sến mật...
Nếu ưa thích khám phá các vịnh, đảo, hang động, du khách có thể trải nghiệm đi tàu trên vịnh Lan Hạ và vui chơi cùng đàn khỉ “hiếu khách” trên đảo Cát Dứa (đảo Khỉ). Ngoài ra, du khách còn có thể chèo thuyền kayak khám phá hang Sáng, hang Tối hay trải nghiệm lặn biển để lạc trong thế giới đầy màu sắc của các loài san hô. Một trong những trải nghiệm được nhiều du khách ưa thích tại vịnh Lan Hạ là thử thách leo vách núi đầy mạo hiểm. Đây là một trải nghiệm mang lại cảm giác mạnh, rất phổ biến ở nước ngoài nhưng còn khá hiếm tại Việt Nam.
Nhờ sở hữu tài nguyên sinh thái đa dạng, phong phú, thời gian gần đây, loại hình du lịch trekking (đi bộ đường dài) bắt đầu phát triển mạnh và thu hút chủ yếu là đối tượng khách trẻ. Các địa điểm mà du khách hướng tới là những khu vực có địa hình núi thấp hay thung lũng có cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, hoang sơ và có giá trị về văn hóa - lịch sử như hang Quân y, động Trung Trang, động Đá Hoa, ao Ếch, làng Việt Hải...
Anh Bùi Minh Công, một du khách đến từ Hà Nội chia sẻ: “Cát Bà không chỉ đẹp mà còn hấp dẫn bởi những trải nghiệm độc đáo, mới lạ và phù hợp với xu hướng du lịch hậu Covid-19. Tôi tin rằng thời gian tới, khi tình hình dịch bệnh được kiểm soát, nhu cầu đi du lịch trở lại sẽ tăng cao và Cát Bà sẽ là một điểm đến được nhiều du khách lựa chọn”.
Để bảo vệ và khai thác tốt nguồn tài nguyên thiên nhiên của Cát Bà, thành phố Hải Phòng đang nỗ lực hoàn thiện hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận quần thể “Vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà” là Di sản thiên nhiên thế giới. Đây sẽ là “bàn đạp” thúc đẩy du lịch Cát Bà phát triển mạnh mẽ, khẳng định vị thế của “đảo Ngọc” trên bản đồ du lịch Việt Nam.
