Setúbal - một góc Iberia

Nhiều người nước ngoài yêu bóng đá biết đến thành phố Setúbal ở Estremadura, Bồ Đào Nha, với tư cách quê hương của “người đặc biệt” - huấn luyện viên José Mourinho. Còn người Bồ Đào Nha nói về Setúbal thì nghĩ ngay đến những nhà máy chen chúc nhau nhìn ra thương cảng sầm uất. Setúbal là thủ phủ sản xuất công nghiệp và thương mại đường biển cho toàn Bồ Đào Nha. Nhưng khách du lịch đừng vì vậy mà gạch tên Setúbal khỏi danh sách điểm đến của mình. Thành phố thương mại này có những nét mềm mại riêng đủ làm say lòng du khách.

Quảng trường trung tâm Setúbal.

Thành phố cổ kính

Setúbal nằm bên cửa sông Sado, đối diện với bán đảo Troia xinh đẹp. Tiền thân của thành phố này là thị trấn Cetobriga có từ thời đế chế La Mã cổ đại. Cetobriga phồn vinh nhờ nghề đánh bắt và ướp cá, nhưng thị trấn này bị xóa khỏi bản đồ sau một trận động đất và sóng thần xảy ra vào thế kỷ V. Ngày nay, vẫn còn một số tàn tích của Cetobriga ở Setúbal mà du khách có thể ghé thăm.

Không phải vô lý khi gọi Setúbal là thành phố “lạc” từ thế kỷ XVI đến thời kỳ hiện đại bởi đô thị cổ này còn giữ được không ít công trình tuyệt đẹp theo lối kiến trúc thịnh hành dưới thời vua Manuel I, tiêu biểu là tu viện Mosteiro de Jesus. Tương truyền, người y tá chăm sóc cho vua Manuel I là nữ tu sĩ trưởng đầu tiên của tu viện này. Bên trong Mosteiro de Jesus là hàng chục cây cột làm từ đá cẩm thạch hồng được khai thác từ dãy núi Arrábida ở gần đó. Nơi đây còn lưu giữ những cổ vật Thiên Chúa giáo, tranh vẽ từ thế kỷ XVI và bộ sưu tập bản thảo, di vật của đại thi hào Manuel Maria Barbosa du Bocage, một người con của Setúbal.

Du khách đến Setúbal thường ghé qua pháo đài hình ngôi sao São Filipe. Trong lòng pháo đài là nhà nguyện Đức mẹ Đồng trinh nổi tiếng với những bức bích họa miêu tả cuộc đời của các vị thánh. Từng viên gạch màu xanh tạo nên các tác phẩm này được làm bằng tay bởi nghệ nhân Policarpo de Oliveira Bernardes nổi danh châu Âu lúc đó. Sau hai lần bị hư hỏng vì động đất, São Filipe đã được chính quyền thành phố Setúbal tu sửa thành khu di tích lịch sử kiêm nhà khách hạng sang bậc nhất châu lục.

Các khu chợ ở Setúbal cũng rất giàu truyền thống. Khu chợ trong nhà Mercado do Livramento tại trung tâm thành phố khánh thành vào năm 1876, hiện còn lưu giữ những bức tranh gốm tuyệt đẹp ở cổng. Đi sâu vào trong chợ, du khách sẽ bị choáng ngợp bởi hàng trăm loại hải sản Địa Trung Hải tươi ngon tuyệt hảo. Du khách có thể tự chọn những con cá ngon rồi đem đến một nhà hàng gia đình và nhờ họ chế biến. Đặc sản vùng cửa sông Sado là choco frito - mực nang tẩm bột chiên dầu ăn với khoai tây rán.

Nhân tiện ở Mercado do Livramento, du khách hãy tìm mua hai món quà đặc trưng của Setúbal là cá mòi muối đóng hộp và rượu vang Muscat.

Góc phố cổ ở Setúbal.

Và còn hơn thế nữa

Nếu xét về cảnh quan tự nhiên, Setúbal nằm ở vị trí đắc địa. Phía đông thành phố là dãy núi Arrábida hữu tình cùng bãi biển Portinho sóng yên biển lặng quanh năm. Còn phía nam là vùng cửa sông Sado nổi tiếng nhờ đàn cá heo mũi chai sinh sống tại đây. Mỗi năm, hàng nghìn du khách kéo đến vùng cửa sông để ngắm nhìn 28 con cá heo mũi chai chơi đùa giữa những ngọn sóng. Đàn cá heo này chuyển đến sống tại cửa sông Sado vào năm 1981 khi đuổi theo những đàn cá mực, cá vược và cá đối rất sẵn trong vịnh. Khu vực cửa sông cũng là nơi tập trung của nhiều loài chim biển độc đáo, khách du lịch không nên bỏ qua cơ hội ngắm nhìn chúng.

Khách du lịch và người dân Setúbal luôn chọn công viên quốc gia Arrábida làm nơi tránh cái nóng mùa hè. Du khách có thể leo lên những ngọn núi đá vôi để vừa đón gió, vừa ngắm nhìn cả một vùng biển trời, núi  rừng đẹp hiếm có. Chẳng vậy mà bộ phim về điệp viên 007 “On Her Majesty's Secret Service” chọn một đoạn đường đi qua công viên Arrábida làm bối cảnh kết thúc bộ phim.

Bán đảo Troia ngay từ thời trung cổ đã nổi tiếng khắp Bồ Đào Nha. Người ta bị thu hút bởi những bãi cát trắng mịn dài hút tầm mắt nhìn ra đại dương mà chẳng bị thứ gì che chắn. Sau nhiều năm phát triển du lịch nghỉ dưỡng, ngày nay, bán đảo Troia đã có thể sánh ngang với sự xa hoa của Ibiza với những nhà hàng, khách sạn, hộp đêm, resort chất lượng 5 sao.

Nhiều năm qua, mảnh đất nằm giữa Setúbal và thủ đô Lisbon trở nên nổi tiếng nhờ sở hữu những sân golf thượng hạng, lừng danh nhất là khu sân golf Aroeira từng được chọn để tổ chức nhiều giải thi đấu WGC. Những du khách không quan tâm đến golf vẫn có thể ghé thăm các trang trại nho trong vùng. Tháng 9 - 10 là thời điểm thu hoạch nho ở Bồ Đào Nha, khách du lịch hãy đến thăm những trang trại này để được trải nghiệm hoạt động hái nho và chế biến nho thành rượu vang.