Làng du lịch cộng đồng Hữu Liên (xã Hữu Liên, huyện Hữu Lũng) gần đây nổi lên như một điểm đến hấp dẫn của tỉnh Lạng Sơn nhờ vẻ đẹp nguyên sơ, hoang dã. Nơi đây có địa hình đa dạng, phong phú với những dãy núi cao, dòng sông thơ mộng uốn quanh thung lũng hay những đồng cỏ bằng phẳng trải dài trên thảo nguyên Đồng Lâm...
Hữu Liên đẹp nhất vào mùa thu, khi thiên nhiên và vạn vật giao hòa tạo nên khung cảnh hữu tình. Ngoài ra, nơi đây còn là vùng đất đa dạng văn hóa, mang tới cho du khách những trải nghiệm khó quên.
Chốn sơn thủy hữu tình
Hữu Liên nằm ở phía tây nam tỉnh Lạng Sơn. Toàn bộ diện tích xã nằm trọn trong Khu bảo tồn thiên nhiên Hữu Liên rộng khoảng 8.300ha, trải dài trên địa bàn các huyện Hữu Lũng, Chi Lăng và Văn Quan. Trong khu vực này có rừng đặc dụng Hữu Liên được ví như “lá phổi xanh” của vùng Đông Bắc bởi hệ sinh thái đa dạng, phong phú cùng nhiều hang động, suối ngầm và hồ ngập nước theo mùa tạo nên khung cảnh thơ mộng như bức tranh sơn thủy hữu tình.
Cách đó không xa là thảo nguyên Đồng Lâm rộng hàng trăm hecta, bốn bề là núi, hình thành nên một khu vực lòng chảo với những đồng cỏ bằng phẳng và dòng suối uốn lượn chảy qua. Đặc biệt, từ tháng 7 đến tháng 10 hằng năm, khi mùa mưa đến, nước dâng cao biến thảo nguyên Đồng Lâm thành một hồ nước trong xanh, xung quanh là những dãy núi đá vôi trùng điệp, khiến nhiều người liên tưởng nơi đây như “Vịnh Hạ Long của núi rừng Đông Bắc”.
Khi xu hướng du lịch cắm trại, trở về với thiên nhiên ngày càng phổ biến, không ít bạn trẻ và các gia đình đã chọn thảo nguyên Đồng Lâm làm điểm dã ngoại, nghỉ ngơi sau những ngày học tập, làm việc căng thẳng. Tại đây, du khách có thể chọn chèo thuyền kayak trên hồ Nong Dùng hay khám phá hang động, câu cá, thả diều, nô đùa cùng đàn ngựa được người dân chăn thả trên thảo nguyên Đồng Lâm...
Ngoài tiềm năng lớn về du lịch sinh thái, Làng du lịch cộng đồng Hữu Liên còn được biết đến bởi sự đa dạng văn hóa với 9 dân tộc anh em cùng chung sống, gồm Kinh, Mường, Cao Lan, Sán Dìu, Tày, Nùng, Dao, Mông, Thái...
Đến với Hữu Liên, du khách không khỏi trầm trồ trước những nếp nhà sàn 4 mái tựa lưng vào núi mang phong cách kiến trúc đặc trưng của người Tày; hòa mình vào những điệu hát then, hát pá xoan, hát nhả tơ của đồng bào dân tộc Dao; tham gia Lễ hội đình Gò Chùa diễn ra vào ngày 13 tháng Ba (âm lịch) hằng năm, tham quan đền thờ Đức thánh Quý Minh Đại Vương - một trong ba vị tướng có công trấn ải Sơn Nam, bảo vệ đất nước thời Hùng Vương thứ 18 hay thưởng thức ẩm thực độc đáo với thịt lợn nướng, ốc núi hấp, cá suối nướng, rau dớn xào, xôi nếp cẩm...
Phát triển bền vững du lịch cộng đồng
Nhờ sở hữu nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn phong phú, Làng du lịch cộng đồng Hữu Liên đang “chuyển mình” để phát triển du lịch gắn với bảo tồn di sản văn hóa, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương đồng thời mang lại nguồn sinh kế cho người dân. Trên địa bàn hiện có 6 hộ gia đình kinh doanh mô hình homestay đạt chuẩn, đáp ứng các tiêu chí phục vụ khách.
Ông Vi Văn Tuyến, chủ homestay Ngọc Bích (thôn Là Ba) cho biết: “Những năm qua, chúng tôi được địa phương tạo điều kiện, hướng dẫn và tập huấn kỹ năng đón tiếp, phục vụ du khách theo mô hình du lịch cộng đồng. Du khách đến với gia đình tôi sẽ được trải nghiệm làm bánh bí ngô, nấu rượu truyền thống, tham quan vườn quýt, thưởng thức các món ẩm thực đặc trưng hay giao lưu văn nghệ cùng bà con. Khi dịch Covid-19 chưa bùng phát, mỗi tháng gia đình tôi đón khoảng 250 - 300 lượt khách. Từ khi tham gia mô hình du lịch cộng đồng của địa phương, gia đình tôi có thêm nguồn thu nhập ổn định song song với nghề nông”.
Là doanh nghiệp thường xuyên đưa khách đến Hữu Liên khi dịch Covid-19 chưa bùng phát, bà Nguyễn Thị Thùy Linh, Giám đốc Công ty TNHH Fly Travel Việt Nam chia sẻ: “Với phong cảnh thiên nhiên hoang sơ, kỳ vĩ nhưng không kém phần thơ mộng, ngày càng nhiều du khách ở Hà Nội chọn Hữu Liên làm điểm đến cho kỳ nghỉ cuối tuần của gia đình. Bên cạnh việc thiết kế tour tuyến với các dịch vụ, trải nghiệm phong phú cho du khách tại Hữu Liên, chúng tôi cũng nhận thấy sự thay đổi đáng kể trong nhu cầu đi du lịch của du khách. Đó là xu hướng du lịch tự túc, du lịch cắm trại để trở về với thiên nhiên. Chính quyền địa phương cần lưu ý đến điều này để có những biện pháp bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan song song với việc bảo tồn di sản văn hóa và phát triển du lịch một cách bền vững”.
Năm 2020, Lạng Sơn đã công nhận Làng du lịch cộng đồng Hữu Liên là điểm du lịch của tỉnh. Đây là cách để quản lý, bảo vệ và phát triển Hữu Liên trở thành một điểm đến hấp dẫn trong khu vực Đông Bắc nói riêng và cả nước nói chung.