Thời gian qua, Trang "Ý kiến chiến sĩ", Báo Quân đội nhân dân (QĐND) nhận được nhiều câu hỏi của bạn đọc xung quanh công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ năm 2022, như: Độ tuổi, tiêu chuẩn gọi nhập ngũ; diện miễn, hoãn gọi nhập ngũ; chế độ, chính sách đối với hạ sĩ quan, binh sĩ (HSQ, BS) tại ngũ... Phóng viên Báo QĐND đã làm việc với các cơ quan chức năng Bộ Quốc phòng để thông tin đến bạn đọc.
Năm 2022 không gọi công dân nữ nhập ngũ
Về độ tuổi, tiêu chuẩn đối với thanh niên nhập ngũ; diện miễn, tạm hoãn gọi nhập ngũ năm 2022 cơ bản vẫn thực hiện như những năm trước. Cụ thể, độ tuổi, tiêu chuẩn công dân gọi nhập ngũ được quy định tại Điều 30, Điều 31; diện miễn, tạm hoãn gọi nhập ngũ được quy định tại Điều 41, Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) năm 2015. Các nội dung này được hướng dẫn chi tiết tại Thông tư số 148/2018/TT-BQP ngày 4-10-2018 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ; Thông tư liên tịch số 50/2016/TTLT-BQP-BCA ngày 15/4/2016 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng-Bộ trưởng Bộ Công an quy định tiêu chuẩn chính trị tuyển chọn công dân phục vụ trong QĐND và Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP ngày 30/6/2016 của Bộ trưởng Bộ Y tế-Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định việc khám sức khỏe thực hiện NVQS.
Theo đó, về độ tuổi gọi nhập ngũ, công dân từ đủ 18 đến hết 25 tuổi; công dân nam được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo thì tuyển chọn và gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi. Về tiêu chuẩn sức khỏe, chủ yếu lấy sức khỏe loại 1, loại 2, nếu thiếu có thể lấy loại 3 (trừ sức khỏe loại 3 về tật khúc xạ mắt; không gọi nhập ngũ công dân nghiện ma túy, nhiễm HIV/AIDS).
Về diện tạm hoãn, miễn gọi nhập ngũ, Điều 5, Thông tư số 148/2018/TT-BQP quy định rất cụ thể, trong đó có một số điểm chính như: Tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với công dân chưa đủ sức khỏe; là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra; một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%; có anh, chị hoặc em ruột là HSQ, BS đang phục vụ tại ngũ, HSQ, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân; đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông, đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo...
Miễn gọi nhập ngũ đối với những công dân: Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một; một anh hoặc một em trai của liệt sĩ; một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên... (bạn đọc có thể tìm hiểu đầy đủ, chi tiết trên Báo QĐND điện tử tại địa chỉ: www.qdnd.vn).
Riêng đối với công dân nữ, theo quy định tại Điều 12, Luật NVQS, đối tượng đăng ký nghĩa vụ phải đủ 18 tuổi trở lên, có ngành, nghề chuyên môn phù hợp với yêu cầu của QĐND. Tuy nhiên, việc gọi công dân nữ nhập ngũ phụ thuộc vào nhu cầu của quân đội. Năm 2022, không tuyển chọn, gọi công dân nữ nhập ngũ.
Những chế độ, chính sách thiết thực
Trong thời gian phục vụ tại ngũ, HSQ, BS và thân nhân (bố, mẹ đẻ; bố, mẹ vợ hoặc bố, mẹ chồng; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi hợp pháp) được hưởng các chế độ, chính sách theo quy định tại Nghị định số 27/2016/NĐ-CP ngày 6/4/2016 của Chính phủ (Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã có Thông tư số 95/2016/TT-BQP ngày 28/6/2016 hướng dẫn thực hiện nghị định này).
Theo đó, HSQ, BS phục vụ tại ngũ từ tháng thứ 13 trở đi thì được nghỉ phép hằng năm, thời gian nghỉ là 10 ngày (không kể ngày đi, ngày về) và được thanh toán tiền tàu, xe, tiền phụ cấp đi đường theo quy định hiện hành. HSQ, BS đã nghỉ phép năm theo chế độ, nếu gia đình không may gặp thiên tai, hỏa hoạn nặng hoặc thân nhân từ trần, mất tích hoặc HSQ, BS lập được thành tích đặc biệt xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ thì được nghỉ phép đặc biệt (không quá 5 ngày, không tính ngày đi, ngày về).
Ngoài chế độ phụ cấp quân hàm được hưởng theo quy định, HSQ, BS phục vụ tại ngũ được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quyết định kéo dài thời gian phục vụ tại ngũ thì từ tháng thứ 25 trở đi, hằng tháng được hưởng thêm 250% phụ cấp quân hàm hiện hưởng. HSQ, BS nữ phục vụ tại ngũ, hằng tháng được hưởng phụ cấp khuyến khích mức 0,2 so với mức lương cơ sở... Ngoài ra, HSQ, BS còn được hưởng một số chế độ, chính sách khác như: Được miễn tiền cước khi chuyển tiền, bưu phẩm, bưu kiện; được cấp 4 tem thư/tháng.
Trước khi nhập ngũ là thành viên hộ nghèo, học sinh, sinh viên nếu vay tiền từ ngân hàng chính sách xã hội thì được tạm hoãn trả và không tính lãi suất trong thời gian tại ngũ theo quy định hiện hành. HSQ, BS tại ngũ có đủ điều kiện, tiêu chuẩn thì được tham gia tuyển sinh theo quy định của Bộ Quốc phòng và được cộng điểm ưu tiên trong tuyển sinh theo quy định. HSQ, BS khi xuất ngũ được hưởng chế độ trợ cấp xuất ngũ một lần, phụ cấp đi đường, trợ cấp tạo việc làm, thẻ học nghề...
Thân nhân của HSQ, BS tại ngũ được trợ cấp khó khăn đột xuất trong một số trường hợp như: Khi nhà ở của HSQ, BS tại ngũ gặp tai nạn, hỏa hoạn, thiên tai dẫn đến bị sập nhà, trôi nhà, cháy nhà; bị ốm đau hoặc điều trị dài ngày tại bệnh viện. Đặc biệt, nếu thân nhân HSQ, BS chưa tham gia bảo hiểm y tế thì sẽ được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí.
NVQS là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong QĐND. Thực hiện NVQS bao gồm phục vụ tại ngũ và phục vụ trong ngạch dự bị của QĐND. Công dân trong độ tuổi thực hiện NVQS, không phân biệt dân tộc, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ học vấn, nghề nghiệp, nơi cư trú phải thực hiện NVQS theo quy định của pháp luật... (Điều 4, Luật NVQS năm 2015).
