Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Dân quân, tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt của Tổ quốc. Vô luận kẻ địch hung bạo thế nào, hễ đụng vào lực lượng đó, bức tường đó, thì địch nào cũng phải tan rã”. Phát huy sức mạnh trong thời bình, vai trò của dân quân tự vệ (DQTV) tiếp tục được khẳng định. Ở huyện miền núi Định Hoá, lực lượng DQTV không chỉ là nòng cốt ở cơ sở thực hiện nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, mà còn tích cực tham gia bảo vệ an ninh trật tự, đấu tranh phòng, chống tội phạm và làm công tác dân vận, tạo nên hình ảnh đẹp trong lòng nhân dân.
Tiếp khách trong căn nhà gọn gàng, đã được tu sửa chắc chắn, ông Phạm Văn Tại, ở xóm Khau Diều, xã Định Biên (Định Hoá) xúc động: “Nhờ cả vào các anh DQTV và bà con lối xóm giúp đỡ cả đấy, chứ tự thân gia đình tôi thì không biết khi nào mới sửa được căn nhà”.
Gia đình ông Tại thuộc diện khó khăn ở địa phương vì cả hai vợ chồng đều tuổi cao, sức khoẻ yếu. Căn nhà nhỏ ông bà ở đã xuống cấp từ lâu, nhất là mỗi khi trời mưa lại dột tứ bề. Nắm bắt được hoàn cảnh của gia đình, trong đợt huấn luyện năm 2021, Ban Chỉ huy quân sự (CHQS) xã đã huy động hơn 70 ngày công giúp ông bà tháo dỡ và thay mái nhà mới; cải tạo vườn và xây mới một số công trình phụ trợ.
Ông Ma Thế Hải, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã Định Biên, cho biết: Việc kết hợp huấn luyện với công tác dân vận luôn được địa phương quan tâm. Trung bình mỗi năm, Ban CHQS xã huy động từ 80-100 ngày công để giúp đỡ gia đình khó khăn, hỗ trợ san gạt mặt bằng và đào đắp lề đường giao thông. Đặc biệt trong năm 2020, lực lượng dân quân cùng với các tổ chức đoàn thể và người dân trong xã đã đóng góp gần 500 ngày công làm tuyến đường bê tông dài 1,6km nối Di tích hầm Đại tướng Hoàng Văn Thái đến Di tích nơi ở và làm việc của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh.
Những hoạt động ý nghĩa như ở Định Biên đã góp phần gây dựng, bồi đắp hình ảnh đẹp của người chiến sĩ, trong đó có DQTV. Không chỉ hỗ trợ làm đường giao thông, giúp đỡ người dân, chiến sĩ DQTV của các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Định Hoá còn tích cực phối hợp tuần tra đảm bảo an ninh trật tự, tham gia bảo vệ các đoàn công tác của Trung ương, của tỉnh về nguồn tại ATK Định Hoá. Đồng thời góp sức thực hiện tiêu chí nông thôn mới, ứng cứu các trường hợp khẩn cấp như thiên tai, sạt lở.
Lực lượng vũ trang huyện Định Hoá kết hợp huấn luyện với công tác dân vận, giúp đỡ hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn ở xã Bảo Cường cải tạo vườn bãi.
Ông Lưu Đức Hồng, Bí thư Đảng uỷ xã Quy Kỳ, tâm đắc: Là địa bàn miền núi, địa hình bị chia cắt mạnh nên Quy Kỳ có nhiều khu vực thuộc vùng nguy cơ sạt lở cao. Những lúc mưa lũ, hình ảnh chiến sĩ DQTV mang “sao vuông” lăn xả ứng cứu người và tài sản, chốt trực ở các ngầm tràn, địa điểm sạt lở để đảm bảo an toàn đã tạo được dấu ấn đậm nét, được nhân dân ghi nhận.
Thượng tá Phạm Minh Phương, Chỉ huy trưởng Ban CHQS huyện Định Hoá, thông tin: Trên địa bàn huyện hiện có 36 đầu mối DQTV, trong đó có 23 đơn vị dân quân và 13 đơn vị tự vệ với tổng số 2.261 chiến sĩ. Những năm qua, các chiến sĩ DQTV luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao về huấn luyện và đạt thành tích cao trong các hội thi, hội thao do cấp trên tổ chức; phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng, chính quyền đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành tốt các chủ chương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nâng cao trách nhiệm trong bảo vệ xóm bản, giữ gìn an ninh trật tự. Cùng với đó, chiến sĩ “sao vuông” còn là lực lượng nòng cốt trong công tác vận động các ban ngành, đoàn thể; mỗi năm trung bình huy động trên 2.000 ngày công giúp địa phương thực hiện nhiều công trình, phần việc và hỗ trợ người dân vùng khó khăn. Đặc biệt, cùng với các lực lượng khác, chiến sĩ DQTV đã tham gia tích cực vào công tác phòng chống dịch COVID-19, phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn ở địa phương.
Có thể khẳng định, những việc làm thiết thực của lực lượng DQTV đã giúp cấp ủy, chính quyền huyện Định Hoá hoàn thành tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh quốc phòng trên địa bàn. Đồng thời tạo dấu ấn tốt đẹp, tô thắm hình ảnh chiến sĩ “sao vuông” trong lòng nhân dân.