Cuộc chiến khí đốt kết thúc

15:31, 10/01/2009

Hôm qua, Nga và Ukraina ký một thỏa thuận để Matxccơva tiếp tục cung cấp khí đốt tới các nước châu Âu từ ngày 1/11, đồng thời thiết lập cơ chế giám sát mới đối với khí đốt trung chuyển trên lãnh thổ Ukraina.

Thỏa thuận đạt được sau các cuộc hội đàm khẩn cấp trong đêm qua giữa Thủ tướng Ukraina Yulia Tymoshenko và Thủ tướng Czech Mirek Topolanek - đại diện cho Liên minh châu Âu. Nó đưa ra các điều khoản về việc đưa quan sát viên quốc tế tới các trạm đo trên hệ thống vận chuyển khí đốt của Ukraina để kiểm tra lượng khí đốt lưu chuyển. Thỏa thuận được ký kết hôm qua sau cuộc gặp giữa ông Topolanek với Thủ tướng Nga Vladimir Putin.

Nga yêu cầu chính quyền Kiev ký vào nghị định thư trước khi Matxcơva nối lại việc bơm khí đốt vào hệ thống đường ống chạy qua lãnh thổ Ukraina để tới các nước châu Âu.

Theo một điều khoản trong thỏa thuận, các quan sát viên quốc tế được phép kiểm tra các vị trí trung chuyển khí đốt chủ yếu trên cả lãnh thổ Nga và Ukraina để đảm bảo rằng khí đốt không bị thất thoát khi tới các nước châu Âu.

Ông Topolanek khẳng định các nhóm quan sát viên quốc tế "sẽ được thành lập trong vài giờ tới".

Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Czech, ông Martin Riman, cho biết khí đốt của Nga sẽ tới châu Âu trong ngày hôm nay, trong khi một số quan chức châu Âu nói rằng Matxcơva cần 3 ngày để đưa khí đốt tới tất cả khách hàng.

Nga ngừng cung cấp khí đốt cho Ukraina từ 1/1 do hai bên không thống nhất được về giá cả. Sau đó Matxcơva ngừng bơm khí đốt cho châu Âu trên các đường ống đi qua Ukraina. 80% lượng nhiên liệu mà Nga bán cho châu Âu đi qua các đường ống này. 11 nước mất nguồn khí đốt để sưởi ấm trong khi tại một số nơi nhiệt độ xuống thấp đến âm 25 độ C. Chỉ trong vòng một tuần, bất đồng giữa Nga và Ukraina đã châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng khí đốt tại châu Âu, trong đó khu vực Balkan và Trung Âu chịu tác động nghiêm trọng nhất.

Trong cuộc gặp với ông Topolanek tại ngoại ô Matxcơva, Thủ tướng Putin cam kết Nga sẽ bơm ga vào đường ống ngay sau khi các giám sát viên quốc tế làm việc. Nhưng ông cảnh báo Nga sẽ ngừng cung cấp khí đốt nếu phát hiện thất thoát trên hệ thống đường ống đi qua Ukraina.

"Tôi muốn nói rõ ngay từ đầu rằng Nga không chấp nhận hành vi ăn cắp khí đốt trong bất cứ hoàn cảnh nào", ông Putin nhấn mạnh.

Matxcơva từng cáo buộc Ukraina "lấy cắp" khí đốt trung chuyển qua nước này, trong khi Kiev một mực phủ nhận. Tổng thống Ukraina Viktor Yushchenko khẳng định Nga đưa ra cáo buộc để "bôi nhọ" đất nước ông.