Trong một diễn biến mới nhất dường như ít được chú ý nhưng lại khá quan trọng, Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) vừa công bố kế hoạch cùng hợp tác với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc trong việc lập quỹ bảo lãnh trái phiếu trị giá nhiều tỷ USD.
Quỹ bảo lãnh trái phiếu khu vực sẽ được trình lên Hội nghị cấp cao giữa lãnh đạo 10 nước ASEAN và ba nước đối tác Đông bắc Á (ASEAN+3), dự kiến diễn ra tại Phuket vào tháng 10/2009.
Vậy là, ASEAN và 3 nước Đông Bắc Á, với sự kiện lập quỹ bảo lãnh trái phiếu khu vực, đã đi thêm một bước lịch sử nữa tại thị trường khu vực.
Trước đó, những bước đi quan trọng cũng đã được triển khai, cũng ít gây chú ý rình rang, nhưng lại rất có ý nghĩa.
Còn nhớ, mới hồi tháng 5/2009, Bộ trưởng Tài chính các nước thành viên ASEAN cùng Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc (ASEAN+3) cũng đã nhất trí thực hiện thỏa thuận hoán đổi tiền tệ trị giá 120 tỷ USD vào cuối năm 2009.
Như vậy, những thỏa thuận hoán đổi tiền tệ song phương trong khuôn khổ của Sáng kiến Chiang Mai đã được "nâng cấp" thành thỏa thuận đa phương, trong bối cảnh khu vực tài chính đang khủng hoảng.
Trong phiên họp hồi đầu tháng 5/2009 vừa qua, ASEAN cũng đã nhất trí thiết lập Cơ chế bảo lãnh tín dụng và đầu tư (CGIM), do ADB điều hành, với số vốn ban đầu 500 triệu USD, để bảo lãnh cho các trái phiếu doanh nghiệp, với mục đích phát triển các thị trường trái phiếu ở châu Á và ngăn chặn luồng vốn đổ ra ngoài.
Có thể thấy, trong khó khăn vô vàn của khủng hoảng kinh tế - tài chính, ASEAN dường như đã tìm được tiếng nói chung, đã gạt qua được nhiều bất đồng để tích cực trao đổi và thông qua nhiều biện pháp nhằm tăng cường hợp tác, đặc biệt là về ứng phó với cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính toàn cầu, đưa Hiến chương và bộ máy mới của ASEAN đi vào cuộc sống.
Với những bước đi gần nhất kể trên, dường như ASEAN đang từng bước chắc chắn tiến hành thực thi mục tiêu liên kết nội khối, tiến tới hình thành Cộng đồng chung vào năm 2015.
Một điều có thể thấy rõ là trong những ngày tháng khó khăn vừa qua, ASEAN đã khẳng định được quyết tâm tăng cường liên kết nội khối trên tất cả các lĩnh vực, hướng mạnh tới xây dựng và hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 dựa trên 3 trụ cột là Cộng đồng chính trị - an ninh, kinh tế và văn hóa - xã hội ASEAN, như các thành viên đã cam kết với nhau trước đó.
Khi khó khăn càng đồng lòng hơn, dường như đó đã thành thông lệ đáng quý của người phương Đông.