ASEAN+3 - hình mẫu của hợp tác, liên kết khu vực

Trong khuôn khổ các hoạt động của Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 42, ngày 22/7, tại Phuket đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 (với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc).

Bên cạnh đó còn diễn ra Tham vấn không chính thức Bộ trưởng Ngoại giao các nước tham gia Cấp cao Đông Á (EAS) và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao giữa ASEAN với Australia, Canada, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, New Zealand, Nga và Mỹ.

Tại các hội nghị này, các Bên đối thoại khẳng định tiếp tục hỗ trợ ASEAN liên kết khu vực và xây dựng cộng đồng, tăng cường hợp tác đối phó với các thách thức, nhất là khắc phục hậu quả cuộc khủng hoảng kinh tế-tài chính toàn cầu. Các Bên đối thoại ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong các tiến trình hợp tác khu vực.

Các Ngoại trưởng ASEAN hoan nghênh việc các nước Đối thoại cử Đại sứ tại ASEAN, thể hiện quan tâm cao trong quan hệ hợp tác với ASEAN.

Phát biểu tại các hội nghị nói trên, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Gia Khiêm hoan nghênh những tiến triển tích cực trong quan hệ và hợp tác giữa ASEAN với các Bên đối thoại.

Phó Thủ tướng đưa ra đề xuất về những định hướng ưu tiên phù hợp cho từng khuôn khổ hợp tác, trong đó tập trung cho nỗ lực thu hẹp khoảng cách, liên kết khu vực và xây dựng cộng đồng của ASEAN; thực hiện hiệu quả các cam kết và thỏa thuận thông qua các hoạt động và biện pháp cụ thể và thực chất; chú ý những lĩnh vực có chung lợi ích như kinh tế, thương mại, đầu tư, giải quyết các thách thức toàn cầu và an ninh phi truyền thống…

Phó Thủ tướng nhấn mạnh ASEAN+3 và EAS đã trở thành những hình mẫu quan trọng trong hợp tác và liên kết khu vực. Ông hoan nghênh sự hợp tác kịp thời giữa các nước ASEAN+3 và Đông Á trong ứng phó với các thách thức toàn cầu như khủng hoảng kinh tế-tài chính và dịch cúm A/H1N1.

Nhân dịp này, Phó Thủ tướng cũng đề nghị các nước tích cực ủng hộ sáng kiến của Việt Nam về thành lập Trung tâm Giáo dục Môi trường Đông Á được nêu tại Hội nghị Bộ trưởng Môi trường Đông Á lần thứ nhất tại Hà Nội tháng 10/2008.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 và Tham vấn không chính thức giữa Ngoại trưởng các nước tham gia EAS, các bộ trưởng khẳng định lại cam kết thúc đẩy hợp tác ASEAN+3 trong các khuôn khổ này, hỗ trợ và hướng tới mục tiêu xây dựng Cộng đồng Đông Á. Các Bộ trưởng cũng thảo luận các biện pháp cụ thể triển khai Chương trình Công tác ASEAN+3 giai đoạn 2007-2017.

Cùng ngày 22/7, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Hillary Clinton ký kết các văn kiện về việc Mỹ gia nhập Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC). Các nước ASEAN và Mỹ cũng thỏa thuận triển khai các hoạt động hợp tác trên 8 lĩnh vực ưu tiên trong Chương trình Hành động triển khai Tuyên bố Tầm nhìn chung ASEAN-Mỹ nhằm hỗ trợ ASEAN trong xây dựng Cộng đồng.

Phát biểu với đông đảo các phóng viên ngay sau lễ ký, Ngoại trưởng Hillary Clinton khẳng định Mỹ luôn tự hào là nước đối thoại của ASEAN, với việc tham gia Hiệp ước TAC, quan hệ ASEAN-Mỹ sẽ ngày càng được củng cố và phát triển nhất là trong việc phòng ngừa các cuộc đụng độ ở khu vực, thúc đẩy quan hệ thương mại, cải thiện môi trường.

Ngoại trưởng cũng cho rằng quan hệ ASEAN-Mỹ được cải thiện vừa mang lại lợi ích cho cả hai phía, đồng thời sẽ góp phần vào sự ổn định của khu vực và thế giới .

Cùng ngày còn diễn ra các Hội nghị giữa Bộ trưởng các nước ASEAN với các nước Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Canada.

Bên lề Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm đã tiếp Bộ trưởng Ngoại giao Australia Stephen Smith và Quốc vụ khanh Canada Deepak Obhrai.