Hé lộ bí mật vụ kiện của hai tỷ phú Nga

Sau 11 năm "chiến tranh lạnh", hai tỷ phú Nga là nhà tài phiệt Boris Berezovsky và ông chủ Câu lạc bộ Chelsea (Anh) Roman Abramovich đã quyết phân thắng bại bằng một cuộc chiến pháp lý tại tòa án ở xứ Sương mù.

Những bí mật hé lộ vào đầu tháng 10 từ những cáo buộc của B.Berezovsky nhằm vào vai trò của R.Abramovich trong một số thương vụ bạc tỷ từ đầu những năm 2000.

Nguyên đơn khi đó trước nguy cơ bị truy tố hình sự đã buộc phải cao chạy xa bay khỏi Nga và xin cư trú chính trị tại Anh. B.Berezovsky gửi đơn lên tòa án thương mại London cáo buộc, đối tác làm ăn cũ là R.Abramovich đã buộc ông phải bán rẻ cổ phần tại một số công ty. Trong đó lớn nhất là tại công ty dầu mỏ Sibneft. Cụ thể, trong thời gian còn là bạn của nhau, hai tỷ phú này - giàu lên từ công cuộc tư hữu hóa ở nước Nga sau khi Liên Xô sụp đổ (1991) - cùng là những cổ đông lớn của công ty dầu mỏ Sibneft. B.Berezovsky cho biết, ông ta và đối tác người Georgia là Badri Patarkatsishvili đã mua được một nửa số cổ phần của công ty, nửa còn lại là của R.Abramovich. Tuy nhiên, sau khi B.Berezovsky buộc phải chạy khỏi Nga vào năm 2000, R.Abramovich đã ép ông ta phải bán lại số cổ phần với giá 1,3 tỷ USD, tức là thấp hơn nhiều giá trị thực tế trên thị trường.

Trong vụ kiện, B.Berezovsky đòi "bạn cũ" phải bồi thường 5 tỷ USD từ vụ Sibneft, cộng thêm ít nhất 564 triệu USD từ một vụ tranh chấp khác có liên quan đến công ty sản xuất nhôm Rusal, cũng của Nga.

Tuy nhiên, R.Abramovich đã bác bỏ tất cả những cáo buộc nhằm vào mình. R.Abramovich khẳng định chưa bao giờ xem B.Berezovsky là bạn và rằng chỉ coi ông này như một "bảo kê" để giúp sức trong các thương vụ làm ăn.

Quyết "hạ gục" đối thủ, B.Berezovsky đã thu thập các "vũ khí" chưa từng được công bố. Trong phiên tòa gần nhất, nhân chứng mà B.Berezovsky đưa ra là Michael Chernoy, một "đàn em" thậm trí trong những phi vụ làm ăn những năm 1990. Nhưng có điều, doanh nhân người Israel này không thể sang Anh vì đang bị Interpol truy nã toàn cầu với tội danh rửa tiền và hoạt động băng đảng ở Tây Ban Nha. B.Berezovsky đã đề nghị tòa án cho M.Chernoy tham gia với tư cách nhân chứng qua camera truyền trực tiếp từ Tev Aviv tới tòa, nhưng bồi thẩm đoàn tòa London từ chối.

Mất nhân chứng Michael Chernoy, B.Berezovsky tiếp tục tung ra "con bài" tiếp theo. Đó là cuốn băng ghi âm ở Paris (Pháp) năm 2000. Thời điểm ấy, cùng với hàng loạt "đầu sỏ" khác, B.Berezovsky bị chính quyền của Tổng thống Nga Vladimir Putin buộc tội rửa tiền, hoạt động băng đảng, giết người… và "bố già" này đã nhanh chân chạy sang Pháp trước khi tới Anh tị nạn. Đến tháng 12-2000 thì diễn ra cuộc gặp giữa bộ ba của Sibneft gồm B.Berezovsky, B.Patarkatsishvili và R.Abramovich trong một phòng VIP của sân bay Le Bourget. Đây chính là cuộc gặp gỡ mà B.Berezovsky tố cáo ông chủ Chelsea phản bội mình và Patarkatsishvili để ép giá cổ phần Sibneft và Rusal. Ông chủ Chelsea và bản thân B.Berezovsky cũng không ngờ B.Patarkatsishvili đã bí mật ghi âm toàn bộ cuộc đối thoại. Năm 2008, B.Patarkatsishvili chết vì đau tim, nhưng một năm sau, một người đàn ông (giấu danh tính) đã tìm đến B.Berezovsky với cuốn băng của B.Patarkatsishvili và "bố già" đã mua lại cuốn băng này với giá 50 triệu USD hoặc 5% số tiền đền bù nếu thắng kiện. Nhưng, với nội dung thảo luận khá mập mờ, cuốn băng xem ra vẫn chưa đủ để làm khó R.Abramovich.

Vụ kiện vì thế sẽ kéo dài trong nhiều ngày tới và có thể là cuộc chiến pháp lý tốn kém nhất thế giới. Ngay trong ngày xét xử đầu tiên, dư luận London đã "choáng" trước lực lượng tùy tùng của 2 tỷ phú. Riêng số luật sư của các bên đã đông đến mức không ít người phải ngồi bên ngoài phòng xử vì không đủ chỗ. Bên cạnh đó là rất nhiều vệ sĩ, phiên dịch và cả dàn "chân dài" của 2 nhà tài phiệt. Trước khi phiên xét xử diễn ra, toàn bộ khu vực nghị án đều được rà soát bom mìn; đồng thời được gia cố thêm thiết bị chống bắn tỉa. Tổng mức phí cho ngày xét xử đầu tiên của vụ án này ước tính đã vào khoảng một triệu bảng Anh.