Cáo buộc của Mỹ và Israel không phù hợp tiêu chuẩn thanh sát LHQ

Một quan chức thuộc tổ chức quốc tế cộng tác với LHQ trong việc thanh sát vũ khí hóa học ở Syria vừa khẳng định, những bằng chứng về vũ khí hóa học mà phương Tây và Israel đưa ra dựa trên các bức ảnh, vỏ đạn pháo và dấu vết chất độc trong cơ thể người, không phù hợp với tiêu chuẩn thanh sát của LHQ .

Tổ chức Các Vũ khí hóa học bị cấm (OPCW), nơi cộng tác với LHQ trong việc thanh sát vũ khí hóa học ở Syria cho biết, các thanh sát viên vũ khí của LHQ sẽ chỉ đưa ra kết luận về việc liệu các chất hóa học bị cấm có được sử dụng trong suốt cuộc nội chiến kéo dài hai năm ở Syria hay không sau khi họ đã tiếp xúc với các địa điểm và lấy mẫu đất đá, mẫu máu, nước tiểu hoặc mô và phân tích chúng trong các phòng thí nghiệm tiêu cuẩn.

Dạng bằng chứng này, rất cần thiết nhằm giúp các thanh sát viên khẳng định có hay không các chất hóa học bị cấm đã được sử dụng. Tuy nhiên, trong số những chứng cớ mà các các chính phủ và cơ quan tình báo đang cáo buộc chống lại chính quyền Syria đưa ra lại không hề có những bằng chứng dạng này. Ông Michael Luhan, một người phát ngôn của OPCW nói: “Chúng là những cơ sở mà dựa trên đó, OPCW có thể cung cấp một đánh giá chính thức về việc liệu vũ khí hóa học có được sử dụng hay không” .

Ông Luhan cũng cho biết: “OPCW sẽ không bao giờ xét nghiệm những mẫu vật mà không phải do các thanh sát viên của chúng tôi thu thập tại hiện trường bởi chúng tôi cần phải bảo đảm được nguồn gốc của mẫu vật từ hiện trường cho tới phòng thí nghiệm để bảo đảm sự toàn vẹn của nó”

Mặc dù vậy, do Syria hiện vẫn chưa đạt được thỏa thuận với LHQ về các điều kiện thanh sát và chưa cho phép các thanh sát viên của LHQ tới điều tra, dường như việc tìm kiếm được những bằng chứng cần thiết tại hiện trường vẫn chưa thể thực hiện được. Người phát ngôn của ông Ban, Martin Nesirky cho biết, hôm 25-4, LHQ đã tiếp tục gửi thư tới chính phủ Syria để thúc giục chính quyền nước này nhanh chóng chấp nhận một cuộc thanh tra của LHQ.

Ngày 25-4, Nhà Trắng đã tuyên bố rằng các cơ quan tình báo Mỹ đã đồng ý với các mức độ tin cậy khác nhau rằng chất hóa học thần kinh đã được sử dụng bởi các lực lượng trung thành với Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Tuy nhiên, các quan chức Nhà Trắng cũng lưu ý rằng họ cũng không chắc chắn về nguồn gốc của các bằng chứng. Cũng trong tuần qua, quân đội Israel cũng cáo buộc quân đội Syria đã sử dụng chất độc thần kinh sarin và công bố cho các phóng viên các bức ảnh một xác chết với các triệu chứng cho thấy khí độc thần kinh là nguyên nhân gây ra cái chết.

Được thành lập theo yêu cầu của Tổng Thư ký LHQ để điều tra các cáo buộc về việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria, nhóm thanh sát của HLQ bao gồm 15 chuyên gia đã chờ đợi ở Síp gần ba tuần qua.