Pa-ki-xtan hướng tới cuộc bầu cử lịch sử

Cuộc tổng tuyển cử sắp tới ở Pa-ki-xtan sẽ được tổ chức vào ngày 11-5 tới. Ðây là cuộc bầu cử lịch sử ở nước này, khi lần đầu một chính phủ dân sự được bầu kết thúc nhiệm kỳ sẽ bàn giao quyền lực cho một chính phủ dân sự khác trong bối cảnh Pa-ki-xtan đã trải qua ba cuộc đảo chính quân sự và bốn chế độ quân sự cầm quyền kể từ khi tách khỏi Ấn Ðộ năm 1947.  

Ngày 24-3 vừa qua, Ủy ban bầu cử Pa-ki-xtan chính thức khởi động các bước chuẩn bị cho cuộc bầu cử QH và Hội đồng địa phương vào ngày 11-5 tới. Theo đó, các mẫu giấy đăng ký tranh cử đã được chuyển tới các địa phương. Những ứng cử viên tham gia chạy đua vào QH sẽ hoàn tất và trình giấy đăng ký tranh cử vào hạn chót là ngày 29-3. Ủy ban bầu cử Pa-ki-xtan sẽ đưa ra quyết định lựa chọn các ứng cử viên xứng đáng. Danh sách ứng cử viên cuối cùng sẽ được công bố vào ngày 18-4 tới. Cử tri Pa-ki-xtan sẽ bỏ phiếu lựa chọn 342 nghị sĩ QH và Hội đồng của bốn tỉnh trong cùng một ngày (11-5). Tham gia cuộc bầu cử này có cả ứng cử viên là nữ giới và những người không theo đạo Hồi.

Ðể mở đường cho cuộc tổng tuyển cử, ngày 16-3 vừa qua, QH Pa-ki-xtan đã giải tán sau khi kết thúc nhiệm kỳ năm năm. Ðây là lần đầu trong lịch sử 66 năm qua ở Pa-ki-xtan, QH làm việc hết nhiệm kỳ. Tuy nhiên, việc đề cử người đảm nhiệm vị trí thủ tướng lâm thời sau khi QH giải tán không diễn ra suôn sẻ. Ðảng Nhân dân Pa-ki-xtan (PPP) của Thủ tướng P.A-sơ-ráp và đảng Liên đoàn Hồi giáo Pa-ki-xtan (PML-N) đối lập không đạt được nhất trí về vấn đề này. Tiếp đó, một Ủy ban Quốc hội và các đảng phái đối lập cũng bất đồng quan điểm. Vì vậy, đến ngày 24-3, Ủy ban bầu cử Pa-ki-xtan mới bổ nhiệm ông M.H.Khan Khô-xô, 84 tuổi, một cựu thẩm phán của Tòa án Tối cao nước này, làm Thủ tướng lâm thời. Ông Khô-xô sẽ điều hành chính phủ lâm thời trong giai đoạn bầu cử lịch sử và ông cũng là người chịu trách nhiệm giám sát cuộc bầu cử.

Trong bài phát biểu kết thúc nhiệm kỳ được phát sóng trên truyền hình cả nước, Thủ tướng P.A-sơ-ráp đã ca ngợi việc QH nước này kết thúc thành công nhiệm kỳ là một chiến thắng của dân chủ. Ông A-sơ-ráp nêu rõ: "Pa-ki-xtan có một lịch sử lâu dài về cuộc chiến giữa lực lượng dân chủ và phi dân chủ. Tuy nhiên, cuối cùng, lực lượng dân chủ đã giành thắng lợi. Ngày nay, tại Pa-ki-xtan, một người dân thường có thể trở thành thủ tướng, tạo ra hy vọng về sự tiếp nối dân chủ cho đất nước". Ông bày tỏ tin tưởng tiến trình bầu cử sẽ diễn ra suôn sẻ, và kêu gọi các chính đảng, các cơ quan nhà nước, xã hội dân sự và truyền thông góp phần để các cuộc bầu cử tự do, công bằng và minh bạch này được diễn ra trong hòa bình.

Mặc dù đây là lần đầu trong lịch sử 66 năm qua, QH Pa-ki-xtan làm việc hết nhiệm kỳ, tuy nhiên, trên thực tế, uy tín của Thủ tướng P.A-sơ-ráp cũng như Chính phủ của ông không cao khi đất nước vẫn phải đối mặt những thách thức và khó khăn lớn. Trong đó, nổi bật là chủ nghĩa khủng bố tiếp tục hoành hành và tình trạng suy thoái kinh tế ảm đạm. Ông A-sơ-ráp phải thừa nhận rằng, mặc dù đã nỗ lực hết sức để giải quyết các vấn đề và tăng cường nền dân chủ, nhưng Chính phủ của ông không đáp ứng được những mong muốn của người dân.

Có thể nhận thấy trong nhiệm kỳ qua, chính phủ của Thủ tướng A-sơ-ráp đã trải qua không ít sóng gió. Mâu thuẫn giữa chính phủ dân sự và giới quân sự vốn nhiều quyền lực vẫn nóng như lò lửa chỉ chực chờ bùng phát. Bản thân ông A-sơ-ráp cũng đối mặt lệnh bắt giữ của Tòa án tối cao vì cáo buộc dính líu tham nhũng trong thời kỳ ông giữ chức Bộ trưởng Ðiện-Nước. Thậm chí dư luận nước này cho rằng, quân đội và tòa án đang ngầm liên kết để kiềm chế quyền lực của chính phủ.

Trước thềm cuộc tổng tuyển cử, chính trường Pa-ki-xtan trở nên sôi động hơn với việc cựu Tổng thống Pa-ki-xtan P.Mu-sa-ráp sau bốn năm sống lưu vong đã về nước vào ngày 24-3 để tham gia tranh cử, bất chấp lệnh bắt giữ của tòa án và phiến quân Ta-li-ban đe dọa ám sát. Ông Mu-sa-ráp có kế hoạch tiến hành chiến dịch vận động tranh cử cho đảng Liên đoàn Hồi giáo Pa-ki-xtan của ông và tranh cử một ghế trong QH. Ông Mu-sa-ráp lên nắm quyền tại Pa-ki-xtan sau cuộc đảo chính năm 1999 khi ông là Tham mưu trưởng quân đội Pa-ki-xtan, và từ chức vào tháng 8-2008 sau khi liên minh cầm quyền của ông thất bại trong bầu cử. Một năm sau ông rời Pa-ki-xtan sang sống tị nạn tại Ðu-bai (Các Tiểu vương quốc A-rập thống nhất) và Luân Ðôn (Anh). Năm 2011, một tòa án của Pa-ki-xtan đã ra lệnh bắt giữ ông Mu-sa-ráp vì liên quan vụ ám sát cựu Thủ tướng B.Bút-tô. Ông cũng bị Ta-li-ban và nhiều nhóm cực đoan khác tại Pa-ki-xtan đe dọa thủ tiêu do ông từng ra lệnh truy quét các phiến quân khi tham gia cuộc chiến chống khủng bố mà Mỹ phát động.

Cuộc tổng tuyển cử lịch sử ở Pa-ki-xtan còn đang đối mặt một khó khăn lớn. Ðó là mối đe dọa gây bất ổn từ phía Ta-li-ban. Trước thềm cuộc bầu cử, lực lượng Ta-li-ban tại nước này đã rút đề xuất tổ chức các cuộc đối thoại hòa bình với chính phủ. Lực lượng này cho rằng, chính quyền Pa-ki-xtan không thật sự quan tâm thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình và cáo buộc quân đội Pa-ki-xtan đang tiếp tục cuộc chiến chống Ta-li-ban để nhận được viện trợ quân sự từ Mỹ. Ta-li-ban đã kêu gọi người dân Pa-ki-xtan tẩy chay cuộc tổng tuyển cử sắp tới.