Với những chiến thắng gần đây của quân đội Syria, một số chuyên gia dự đoán rằng Tổng thống Syria Bashar al-Assad có thể giành kiểm soát toàn bộ khu vực phía Nam vào cuối năm và tiếp tục cầm quyền thêm nhiều năm nữa.
Cơ quan tình báo Đức BND năm ngoái đã dự đoán sự sụp đổ nhanh chóng của chính quyền Syria, đến giờ lại tin rằng ông Assad có thể giành kiểm soát toàn bộ miền nam vào cuối năm nay. Theo thông tin rò rỉ trên tờ Der Spiegel, nhiều nước phương Tây cũng có quan điểm tương tự. Chính quyền của Tổng thống Assad có thể kiểm soát được phần lớn lãnh thổ và đã giành lại được các cung đường tiếp tế, tạo thuận lợi lớn trong các cuộc đáp trả phe nổi dậy.
"Chính quyền Syria sẽ vẫn tồn tại, mạnh mẽ và không đi đâu cả" - Julien Barnes Dacey, chuyên gia chính sách về đối ngoại của Hội đồng Châu Âu - cho hay.
Trong khi lực lượng chính phủ giành thắng lợi trên các thành trì đối lập chủ chốt, lãnh đạo phe nổi dậy Syria George Sabra hôm qua đã kêu gọi phiến quân tập trung vào thành phố trọng điểm Al-Qusair và viện trợ cho 50.000 người mắc kẹt bên trong. Trong những tuần gần đây, phe đối lập đã để mất Otaibah, phía đông Damascus sau trận chiến kéo dài 37 ngày, mất thành phố phía nam Sanamein và Aziza, gần Aleppo ở phía bắc.
Trong khi sức mạnh chiến đấu của quân đội Syria bị giảm xuống 1/4 trong số 220.000 nhân lực theo tính toán của Viện Nghiên cứu quốc tế có trụ sở tại London, thì chính quyền của ông Assad lại được hỗ trợ bởi lực lượng không thường xuyên, bao gồm cả chiến binh Hezbollah từ nước láng giềng Lebanon và lực lượng dân quân được Iran huấn luyện.
Lực lượng chính phủ đã tràn vào Al-Qusair trong tuần này như một phần của cuộc tấn công để chiếm lại thành phố chiến lược Homs ở miền trung Syria. Mục đích của cuộc tấn công là nhằm đảm bảo an toàn cho tuyến đường cao tốc nối liền Damascus với khu vực miền núi ven biển và cắt đường tiếp tế cho phe nổi dậy từ Lebanon. Trận chiến này được xem là phép thử quan trọng cho cả hai bên.
Để mất Al-Qusair và nhiều khả năng tiếp tụ mất kiểm soát đường cao tốc Damascus-Homs-Tartus sẽ là trở ngại lớn nhất cho quân nổi dậy trong cuộc xung đột này - ông David Hartwell, chuyên gia phân tích về Trung Đông của tạp chí quốc phòng IHS Jane's - cho biết. Chiến thắng của ông Assad sẽ đem đến cho chính phủ sự tự tin mới để tiếp tục giành lại những vùng đất khác, đặc biệt ở phía bắc và phía đông.
Trong khi ông Assad để mất nhiều giếng dầu, vốn chiếm 1/4 thu nhập của chính phủ, những nước ủng hộ có thể hỗ trợ tiền và giúp Chính phủ Syria có vị thế tài chính vững mạnh hơn bao giờ hết.
Vẫn theo Cơ quan Tình báo liên bang Đức BND, có thể ông Assad cuối cùng vẫn không đánh bại được phe nổi dậy Syria, nhưng ông Assad có thể ngăn chặn những bước tiến của quân nổi dậy. "Nếu chúng ta chờ đợi một giải pháp nhanh chóng, đó chỉ có thể là một cuộc đảo chính, ám sát hoặc đánh bom" - Shashank Joshi, nhà nghiên cứu tại Viện Hoàng gia United Services ở London - cho hay.
Năm ngoái, các nhà lãnh đạo thế giới đã nói về sự sụp đổ của chính quyền Syria. Tháng 12, Tổng thư ký NATO còn tuyên bố Syria đang bên bờ vực sụp đổ. Thứ trưởng Nga Mikhail Bogdanov nói rằng ông Assad ngày càng mất kiểm soát nhiều khu vực.
Tuy nhiên, việc ông Assad giành được nhiều thắng lợi trong thời gian gần đây vẫn cho thấy sự bấp bênh" - Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết hôm 22.5. "Nhà lãnh đạo Syria tính toán sai nếu như ông ta nghĩ rằng những tiến bộ này sẽ là điều quyết định".
Nếu sức mạnh quân sự là vấn đề, thì lực lượng của ông Assad sẽ nhanh chóng giành chiến thắng trong cuộc xung đột kéo dài 2 năm. Syria có kho vũ khí lớn, bao gồm chủ yếu các loại vũ khí do Nga cung cấp, trong đó có khoảng 5.000 xe tăng chiến đấu, hơn 3.000 khẩu pháo, 325 máy bay chiến đấu - tấn công mặt đất và hơn 100 trực thăng. Mặc dù một số đã bị thiệt hại trong cuộc chiến, song phần lớn số vũ khí này vẫn còn.
Giới phân tích cho rằng cuộc chiến ở Syria đang chuyển từ hình thái chính phủ chống lại phe đối lập sang một cuộc nội chiến, trong đó chính phủ chỉ là một diễn viên. Theo đó, kết quả cuối cùng có thể sẽ là một sự phân chia Syria.