Giới học giả đánh giá cao phát biểu của Chủ tịch nước

Giới học giả mà Tuổi Trẻ liên lạc đều đánh giá cao phát biểu của Chủ tịch nước tại CSIS cũng như Tuyên bố chung được đưa ra giữa hai nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và Việt Nam.

“Tôi nghĩ đó là bài phát biểu rất tốt. Rất toàn diện. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã trả lời các câu hỏi rất thẳng thắn - bà Bonnie Glaser, cố vấn cao cấp về châu Á của CSIS, nhận định - Chủ tịch nước trả lời rất cứng rắn với Trung Quốc về biển Đông. Ông khẳng định đường chín đoạn là bất hợp pháp”.

Còn GS Carl Thayer của Học viện Quốc phòng Úc cũng đánh giá tốt bài phát biểu của Chủ tịch nước. Về việc hai nước xác lập quan hệ đối tác toàn diện, theo ông Thayer: “Việt Nam từ lâu muốn đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại của mình... Cho đến giờ Việt Nam đã có quan hệ đối tác chiến lược với 11 nước. Và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Shangri - La đã nói Việt Nam muốn có quan hệ chiến lược với tất cả các nước trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc”.

GS Thayer cho rằng quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ là tiến trình vẫn đang diễn ra khi hầu hết các điểm trong tuyên bố chung là những lĩnh vực hợp tác đang diễn ra. Tuyên bố chung tái khẳng định vai trò của các cơ chế đang tồn tại trong nhiều lĩnh vực. Quan hệ đối tác toàn diện mới tạo ra cơ chế đối thoại về chính trị và ngoại giao ở cấp bộ giữa hai bên.

Các báo nước ngoài cũng có bài viết về chuyến đi của Chủ tịch nước. Tờ New York Times nhấn mạnh đây là nhà lãnh đạo Việt Nam đầu tiên đến Nhà Trắng trong nhiệm kỳ của Tổng thống Obama và chuyến đi càng có ý nghĩa quan trọng khi Washington đang muốn tăng cường hiện diện ở châu Á. Tờ này cho biết cuộc nói chuyện của hai nhà lãnh đạo kéo dài tới 1 giờ 15 phút khiến Tổng thống Obama phải lùi thời gian chuyến bay đi Florida, nơi ông có bài phát biểu quan trọng về kinh tế.

Bài bình luận trên Wall Street Journal của Joseph Sternberg nhắc lại đây là chuyến thăm cấp cao đầu tiên của nhà lãnh đạo Việt Nam tới Washington kể từ năm 2008.

Tờ BusinessWeek thì đề cập về khía cạnh thương mại. Tờ báo trích lời Ernest Bower, cố vấn cao cấp về Đông Nam Á của CSIS: “Chính phủ Mỹ coi Việt Nam là nước có vị trí chiến lược hàng đầu ở Đông Nam Á”. Theo ông, “cả Mỹ và Việt Nam đều có lợi ích chung trong việc củng cố các diễn đàn APEC và hội nghị thượng đỉnh Đông Á để thuyết phục Trung Quốc tuân theo luật chơi của khu vực thay vì dọa dẫm các nước nhỏ hơn”.