Người Việt ở Kazan: Sau cháy chợ là khó khăn chồng chất

Chợ Việt Nam hay còn gọi là chợ bà Côi ở thành phố Kazan, thủ phủ nước cộng hòa Tartarstan, Liên bang Nga đã bị ngọn lửa thiêu rụi gần một nửa hôm 13/10 vừa qua. Toàn bộ gian bán hàng có mái che ngoài trời đã cháy rụi chỉ còn trơ khung sắt thép.    

Mặc dù các cơ quan điều tra thành phố Kazan đã thu được các đoạn video từ hệ thống camera bảo vệ của khu chợ và camera giao thông gắn ở các con phố lân cận ghi lại chi tiết hình ảnh một người đàn ông nước ngoài ra tay phóng hỏa, song chân dung kẻ thủ ác đến nay vẫn chưa được xác định.

Trong số gần 1.000 chỗ bán hàng bị cháy có khoảng 500 chỗ là của tiểu thương người Việt, tạo việc làm cho gần 1.000 lao động bán hàng thuê người Việt Nam và sở tại. Ước tính thiệt hại về cơ sở vật chất xây dựng chợ là khoảng 300 triệu ruble (gần 8 triệu USD) và thiệt hại về hàng hóa là khoảng 1 tỷ ruble (25 triệu USD), trong đó một phần không nhỏ là của người Việt.

Các tiểu thương người Việt kinh doanh ở đây cho biết vụ cháy xảy ra đúng vào thời điểm bán hàng tốt nhất trong năm. Để chuẩn bị cho "vụ Đông", các tiểu thương đã dồn tất cả tiền bạc tích góp được trong nhiều năm làm ăn tại Kazan để "đánh" các mặt hàng đắt tiền nhưng sinh lời cao như áo lông, áo dạ, găng tay, mũ, giày da mùa Đông... Vì vậy sau khi ngọn lửa đi qua nhiều người đã không còn gì ngoài mấy đồng bạc lẻ để tiêu vặt hàng ngày.

Vụ cháy thiêu rụi toàn bộ số gian hàng ngoài trời.

Anh Hà Duy Khánh, quê Thanh Hóa, một tiểu thương có 4 quầy hàng bị cháy cho biết: "Tôi sang Nga được 25 năm và có 19 năm bán hàng ở chợ bà Côi. Toàn bộ tài sản tích góp được trong 19 năm mưu sinh xứ người đã bị ngọn lửa thiêu cháy hết. Trước mắt tôi và gia đình cần lấy lại tinh thần sau mất mát tài sản quá lớn rồi mới tính kế sinh nhai tiếp. Tôi hi vọng phía công ty ‘Vitarus’ của bà Côi và chính quyền sở tại sớm có biện pháp ổn định tình hình và khôi phục lại hoạt động của chợ để bà con có nơi làm ăn buôn bán".

Trong khi đó chị Vũ Thị Dung - quê ở Quảng Ninh, sang Nga từ thời hợp tác lao động với Liên Xô rồi sau đó ở lại làm ăn – chia sẻ chị có 4 quầy bán hàng thì 3 quầy bị cháy. Rất may quầy thứ tư nằm ở tòa nhà khác nên cứu được. Tính ra tổng tài sản bị bà hỏa thiêu rụi là khoảng 400 nghìn ruble (10 nghìn USD). Hiện chị phải đôn đáo tìm chỗ bán hàng ở các chợ khác để bán nốt số hàng còn tồn đọng và kịp lấy hàng mới phục vụ cho mùa Đông. Vụ cháy đã khiến cuộc sống của gia đình chị bị đảo lộn, chị là chủ cửa hàng lẫn người bán hàng thuê đều bị mất việc làm và thu nhập. Chị hi vọng chợ sẽ nhanh chóng được khôi phục lại hoạt động để giúp bà con sớm ổn định cuộc sống.

Không được may mắn như chị Dung, gia đình anh Trấn, chị Bắc bị thiệt hại toàn bộ tài sản khoảng 500 nghìn ruble (12 nghìn USD). Chị Bắc cho biết anh chị cũng sang Nga từ cuối những năm 80 thế kỷ trước theo diện hợp tác lao động. Sau gần 30 năm mưu sinh ở xứ người anh chị đã có gia đình với 2 đứa con đang độ tuổi đi học. Vụ cháy xảy ra khiến chị không kịp xoay sở. Mất quầy bán hàng đồng nghĩa với việc không có thu nhập để trả tiền thuê nhà, nuôi hai con đi học và trang trải cuộc sống. Chị cho biết một số bà con thân thích từ các thành phố khác cũng đã gom góp được một ít tiền giúp chị có chút vốn vực lại hoạt động kinh doanh song sự giúp đỡ này cũng chỉ đủ để xoay sở cuộc sống qua ngày chứ không thể vực lại hoạt động kinh doanh như ban đầu. Khó khăn hơn, chị còn bị cháy cả giấy tờ, khiến việc cư trú và đăng ký kinh doanh trong thời gian tới gặp rất nhiều trở ngại.

Hiện chính quyền thành phố Kazan đã cho phép chủ chợ được dựng tạm gần 300 container để bà con đứng bán hàng tạm thời trong khi chờ cấp phép xây dựng chợ mới. Tuy nhiên trong bối cảnh mùa Đông khắc nghiệt đã đến, nền nhiệt độ ngoài trời thường xuống dưới âm 10 độ C, việc kinh doanh trong điều kiện như vậy là không khả thi. Sau tai họa vừa qua, cuộc sống mưu sinh của một bộ phận không nhỏ cộng đồng người Việt ở Kazan vốn đã lắm nỗi nhọc nhằn lại càng thêm nhiều gánh lo toan.