Paris áp dụng lưu hành xe ô tô biển chẵn, lẻ để giảm ô nhiễm

Trước tình trạng ô nhiễm lên quá mức cho phép, chính quyền thành phố Paris ngày 6/12 áp dụng lưu hành xe luân phiên biển chẵn, lẻ và miễn phí vé tàu điện ngầm để khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng thay vì xe tư nhân. Đây là lần thứ 4 trong 20 năm qua, Paris phải áp dụng biện pháp này để giảm ô nhiễm.

Thủ đô Paris của Pháp nhiều ngày nay phủ trong màn sương mờ tưởng như do ảnh hưởng của mùa đông tới nhưng thực chất là do mức ô nhiễm lên cao. Cơ quan kiểm soát chất lượng không khí ở vùng Ile de France Airparif cảnh báo tình trạng đang trở nên tệ hơn từ đầu tuần.

Giám đốc Airparif Frédéric Bouvier giải thích vì sao không khí tại vùng Paris và ngoại vi bị ô nhiễm nghiêm trọng: "Các chất thải công nghiệp độc hại, khí thải giao thông là nguyên nhân hàng đầu, tiếp đó là các lò sưởi, đặc biệt việc sưởi ấm bằng than gỗ gây ô nhiễm tăng. Thời tiết cũng góp phần làm tình hình nghiêm trọng hơn, khi có nhiều gió, mưa làm khói bụi đọng lại nhưng một cái vung lớn chùm lên trên Paris và các vùng phụ cận".

Sau nhiều lần cân nhắc, thực tế hiện nay buộc chính quyền Paris cho lưu thông xe biển chẵn, lẻ, bắt đầu từ ngày 6/12 là xe biển chẵn và luân phiên những ngày tiếp theo. Các loại xe ưu tiên như xe cảnh sát, xe cứu thương, cứu hỏa, xe biển ngoại giao, xe biển kỹ thuật… hay các loại xe đăng ký dịch vụ cho thuê xe cùng đi chung, hay các xe sử dụng các loại nhiên liệu sạch như điện không phải tuân thủ quy định phân chia biển chẵn, lẻ để được lưu thông.

Mức phạt đối với các xe không tuân thủ quy định này là 22 Euros nếu bị phạt nóng, hoặc 35 Euros nếu gửi giấy phạt về nhà và chủ xe nộp sau đó.

Qua quan sát trong vài ngày vừa qua, nhiều chủ xe không tuân thủ quy định với nhiều lý do khác nhau như nhà ở tỉnh và bắt buộc phải lái xe về nhà; không biết về quy định lưu thông xe biển chẵn, lẻ; phải đi làm bắt buộc bằng xe ô tô và không có sự lựa chọn nào khác.

Tuy nhiên, bản thân biện pháp này cũng gây nhiều tranh cãi về hiệu quả và gây mâu thuẫn gay gắt giữa chính quyền thành phố Paris và toàn vùng Ile de France. Hiệu quả của biện pháp này được cho là chỉ có thể làm giảm khoảng 2% mức ô nhiễm, tương ứng với việc phải giảm tới 20% lưu lượng giao thông trong Paris. Sự hạn chế xe cá nhân khiến hệ thống tàu điện ngầm và giao thông công cộng tại Paris liên tục gặp trục trặc do quả tải trong vài ngày qua.

Trước tình trạng gia tăng ô nhiễm kéo dài tại Paris, chính quyền thành phố đưa ra nhiều biện pháp, trong đó có việc giảm tốc độ xe, miễn phí vé tàu điện ngầm, miễn phí tiền gửi xe ô tô trong các bãi đỗ. Tốc độ xe cho phép được yêu cầu giảm tới 20km/h so với mức tối đa bình thường, và thậm chí nhiều nơi yêu cầu xuống còn 30km/h.

Tuy nhiên, theo Giám đốc tổ chức Bảo vệ môi trường tự nhiên của Pháp Benoit Hartmann, lưu thông xe biển chẵn, lẻ luân phiên không phải giải pháp tốt.

"Đây không phải giải pháp tốt, càng không phải giải pháp lâu dài, chỉ có cách duy nhất là phòng chống, giảm từ gốc các nguồn thải làm gia tăng ô nhiễm", ông Benoit Hartmann nhấn mạnh.

Tình trạng hiện nay cho thấy việc giảm ô nhiễm đang là một trong những nhiệm vụ khó khăn đối với Paris nói riêng, Pháp nói chung- quốc gia rất tích cực trong cuộc chiến chống ô nhiễm và biến đổi khí hậu toàn cầu. Nếu không làm gương, Pháp có thể bị ảnh hưởng nặng nề uy tín và hình ảnh của quốc gia đã khởi xướng và thành công trong việc vận động cho ra đời Thỏa thuận Paris thay thế Nghị định thư Kyoto.

Nhiều thành phố khác cũng tăng cường các biện pháp chống ô nhiễm như Lyon cũng áp dụng lưu thông xe biển chẵn, lẻ; hay bắt đầu từ 1/11, thành phố Grenoble là thành phố đầu tiên ở Pháp áp dụng giảm lưu lượng xe để chống ô nhiễm. Thành phố này cấm các xe được đăng ký trước ngày 1/1/1997 lưu hành trên đường phố, số này có thể giúp làm giảm 8 % lưu lượng xe.

Tại Pháp, chính quyền đang bàn tới một giải pháp nữa sẽ bắt buộc phải áp dụng là dán biển báo mức gây ô nhiễm trên mỗi xe ô tô. Người chủ xe sẽ phải mua biển báo này trên mạng với giá khoảng 4.18 Euros và tùy theo mức độ ô nhiễm, chính quyền thành phố sẽ đưa ra quy định những chiếc xe nào có gắn mức độ ô nhiễm cho phép thì mới được lưu thông trong những ngày tương ứng.

Ô nhiễm không khí được xem là nguyên nhân thứ ba gây ra nhiều trường hợp tử vong tại Pháp, với con số khoảng 48.000 người tử vong mỗi năm./.