“Bản đồ không khói thuốc” ở Nhật Bản

Trong bối cảnh Chính phủ Nhật Bản vẫn chưa thực sự sẵn sàng cấm hút thuốc lá triệt để tại các nhà hàng và quán bar, một chuyên gia nghiên cứu về bệnh ung thư đã lập nên website đặc biệt, hỗ trợ người dân tìm kiếm những địa điểm "sạch khói thuốc lá".

Theo TTXVN, trang web tiếng Nhật có tên là Quemlin sẽ tạo điều kiện cho người sử dụng tìm kiếm những quán ăn hay tiệm cà phê và quán bar không khói thuốc lá, theo phong cách ẩm thực và địa điểm mà họ mong muốn.

Người sáng lập trang web - trưởng nhóm nghiên cứu ung thư thuộc Viện nghiên cứu ung thư quốc tế ở Osaka - cô Yuri Ito (40 tuổi) là một người thích lui tới quán xá. Từ năm 2015, cô có thói quen chụp ảnh lưu lại những nơi mình từng đến và đăng tải hình ảnh lên Facebook cá nhân.

Theo cô Yuri Ito, trang web Quemlin - được thành lập từ mùa Thu 2017 - có thể cung cấp những thông tin giá trị cho các chủ doanh nghiệp ở Nhật Bản, động viên họ hòa chung nỗ lực tạo nên một môi trường công cộng lành mạnh. Trang web không chỉ giới thiệu về các cơ sở kinh doanh dịch vụ mà còn chỉ rõ rằng các chính sách "không khói thuốc" đã tác động tích cực đến hoạt động của các doanh nghiệp này như thế nào.

Trước đó, ngày 9/3, Chính phủ Nhật Bản đã thông qua một dự luật nhằm tiến tới ban hành các biện pháp cứng rắn hơn về cấm hút thuốc lá với hy vọng có thể triển khai các biện pháp này trước khi diễn ra Olympic Tokyo năm 2020. Dự luật đánh dấu lần đầu tiên Nhật Bản ban hành các biện pháp hạn chế hút thuốc lá kèm theo quy định xử phạt các trường hợp không tuân thủ.

Theo nội dung dự luật sửa đổi Luật Thúc đẩy Y tế, việc hút thuốc lá sẽ bị cấm hoàn toàn tại các tòa nhà thuộc bệnh viện, trường học và các cơ quan chính phủ. Việc hút thuốc ngoài trời cũng sẽ chỉ được phép tại các khu vực dành riêng cho người hút thuốc lá. Tại các nhà hàng, khách sạn và nơi làm việc, việc hút thuốc lá trong phòng "về nguyên tắc" sẽ bị cấm, ngoại trừ tại các phòng đặc biệt được bố trí riêng cho những người hút thuốc. Các khách hàng sẽ được phép hút thuốc trong phòng riêng của họ tại khách sạn. Lệnh cấm hút thuốc cũng sẽ không được áp dụng đối với các nhà hàng có diện tích lên tới 100m2 và số vốn lên tới 50 triệu yen (470.000 USD). Ngoài ra, dự luật còn có điều khoản cấm đối với các sản phẩm thuốc lá điện tử. Những người vi phạm lệnh cấm có thể bị phạt tới 300.000 yen (hơn 2.800 USD), trong khi chủ các cơ sở dịch vụ trên nếu buông lỏng quản lý trong việc áp dụng lệnh cấm hút thuốc có thể bị phạt tới 500.000 yen (hơn 4.700 USD).

Nội dung dự luật hiện vẫn gây nhiều tranh cãi khi Chính phủ Nhật Bản nới lỏng nhiều quy định miễn áp đặt lệnh cấm tại các hàng ăn do vấp phải sự phản đối từ đảng Dân chủ Tự do khi nhiều thành viên đảng này có mối quan hệ mạnh mẽ với ngành công nghiệp thuốc lá và kinh doanh nhà hàng. Động thái thỏa hiệp trên khiến nhiều nghị sĩ ủng hộ siết chặt lệnh cấm khá bất bình.

Trước các quy định chưa ngã ngũ, ước tính các khách hàng tại 55% trong tổng số hàng ăn và quán bar hiện nay vẫn có thể tự do hút thuốc mà không phải vào phòng dành riêng cho người hút thuốc. Điều này làm gia tăng quan ngại về tính hiệu quả của lệnh cấm trên.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá Nhật Bản là một trong số các quốc gia xếp hạng thấp xét ở khía cạnh thực thi các chính sách kiểm soát thuốc lá. Ước tính có khoảng 15.000 người tử vong mỗi năm tại Nhật Bản do hút thuốc lá thụ động. Một kết quả khảo sát của Chính phủ Nhật Bản năm 2016 cho thấy khoảng 40% số người không hút thuốc cho biết họ vẫn hít phải khói thuốc tại các hàng ăn./.